Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
56<br />
Sic!critic<br />
njegovu romanu zove kondenziranjem bezizlaznosti života,<br />
dubinom moralnog čina, žrtvovanjem za boljitak drugoga, sve je to<br />
garnirano frazom lažnog metafizika koji isprazno i bijedno<br />
sentimentalizira, sentencioznim poantiranjem sitnica i besmislica,<br />
njegovim, kao pisca, najuzvišenijim izumom.<br />
Opisujući život Dželala Pljevljaka, opričavajući živote<br />
različitih likova, on će zabaviti (malo)građansku publiku<br />
frajlinske osjećajnosti, budalastopreplašeno zadivljenu pred<br />
idealom kojim svijetli njegov glavni lik; pričalačkim<br />
naklapanjem, raspričanim opričavanjem svega i svačega,<br />
frajlinskim sentimentalisanjem, opšteprihvaćenim oreolisanjem,<br />
njemu je uspjelo da satvori jedan lukrativan žanr, prije<br />
svega feljtonističkog tipa, sa opštezanimljivom, tvdoglavouporno<br />
izvedenom, bliskom fabulom, ispričanu lakim i<br />
poznatim jezikom, koja je po mjeri sveopšte osjećajnosti i<br />
ćudoređa.<br />
Naravno, svo to njegovo tkanje priča i smiješno pletenje stila<br />
– u razumijevanju jednog vremena, u razlučivanju jedne slike<br />
svijeta, pomaže nam poput dopadljive korpice, ispletene od<br />
pruća iz tog vremena, pod rukom opštepriznatog mjesnog<br />
majstora, uvjerenog da svojim umjetničkim djelom<br />
predočava ćud jedne epohe koja se kretala, koja se još uvijek<br />
kreće nevidljivom jurnjavom svijeta, koju umjetnost<br />
najrazvedenijih formi, pod rukom najvećih umjetnika, može<br />
tek naslutiti.<br />
Naravno, dakle, da Jergovićev roman nema ništa s<br />
velikom literaturom Krleže, Selimovića, Andrića, Kiša ili<br />
Pekića: koja nam spoznajom otvara oči predstavljajući nam<br />
sliku svijeta oneobičeno; – šta bismo mi u tom smislu mogli<br />
raditi s arabesknoispletenim slučajem njegovog Pljevljaka<br />
koji se nameće dobrotom svog bivanja u istorijskom paklu;<br />
kako je to uvjerljivo i čega je to uzorak, u rečenicama<br />
sumnjive konzistencije i slabokrvnih i netačnih tropa; šta<br />
nam to Jergović može reći o položaju čovjeka dvadesetog i<br />
dvadesetog i prvog vijeka jednim stilom koji je bio<br />
anahronizam i krajem 19. stoljeća Roman Volga, volga može,<br />
dakle, jedino zabaviti prosječnog čitatelja potvrđujući<br />
njegove nazore – proširujući i utvrđujući potrošenim jezikom<br />
njegov rječnik dotadašnje spoznaje svijeta. Predvidljivim<br />
shematskim konstruiranjem Jergovićev roman je sigurno i<br />
prava poslastica za našu akademsku književnu teoriju; ima se<br />
tu sigurno naći šta o jugoslovenskom totalitarizmu, o
Change language