Geisli 1A - Námsgagnastofnun

Bls. 14–15
Nemendur hafa flestir notað reglustiku. Á bls. 14 er millimetrinn kynntur með skoðun á
reglustikunni. Hér gefst tækifæri til að ræða um aflestur af mælingum og að erfitt er að vera
alveg nákvæmur. Teikna má nokkur strik á töfluna og skoða hvernig má mæla þau með
mismunandi nákvæmni. Mikilvægt er að nemendur mæli sem mest og fái góða þjálfun í
að mæla með misnákvæmum mælitækjum. Ágæt verkefni er að finna á vinnuspjaldi 10 –
Ummál, þar sem unnið er með desimetra og sentimetra. Á vinnuspjaldi 11 – Mælingar og
tugabrot, er vinna með millimetra þar sem niðurstöður eru skráðar með tugabrotum og er
gaman fyrir nemendur að kynnast því.
Margs konar mælieiningar eru notaðar í heiminum og kjörið að nemendur kynnist nokkrum
þeirra og hvaða viðmið eru notuð. Gömlu íslensku mælieiningarnar eru góðar til að
nota sem grunn í umræðum um muninn á stöðluðum og óstöðluðum mælieiningum. Í
verkefnum 14 og 15 eiga nemendur að raða spjöldum eftir stærð. Gott er að nemendur
útbúi spjöld og raði þeim í stærðarröð, bæði með þeim tölum sem eru í dæmum og eigin
tölum. Hér hentar líka ágætlega að nota vinnuspjald 12 – Fjölskyldan í Puttalandi.
Bls. 16–17
Þyngd er mælieiginleiki sem gaman er að kanna. Nemendur geta búið sér til jafnvægisvog
úr herðatré og þunnum plastpokum. Heppilegt er að nota létt járnherðatré og binda poka
í báða enda. Þá má hengja vogina á grind skólaborðanna. Ef bera á saman þyngd má
setja hlut í hvorn poka. Búa má til lóð úr sentikubbum eða leir og mæla þannig þyngd. Í
verkefnum er síðan unnið með að 1000 grömm séu í einu kílói og nemendur fá tækifæri
til að æfa sig að breyta mælieiningum. Nemendur geta unnið vinnuspjald 8 – Innkaup ef
möguleiki er á að fara í matvöruverslun eða kynna sér þyngd. Annars má nota hugmyndina
og nýta þá hluti sem eru í stofunni, t.d. hve þungar námsbækurnar eru, skólatöskurnar eða
pennaveskin.
Mælieiginleiki hita er oft ræddur í daglegu lífi. Það er gaman að mæla hita, inni og úti og
fylgjast með hvernig hitinn breytist. Einnig geta nemendur búið til eigin hitamæla eins og
sýnt er á vinnuspjaldi 9.
Vinnuspjöld úr möppu
8 Innkaup
9 Hitarannsóknir
10 Ummál
11 Mælingar og tugabrot
12 Fjölskyldan í Puttalandi
Geisli 1A – Lausnir – © Námsgagnastofnun 2011 – 09072
..... Mælingar
19