Geisli 1A - Námsgagnastofnun

Nem end ur flurfa a› æfa sig a› skrá hnit í hnita kerfi. Leggja flarf á herslu á a› fleir lesi alltaf
fyrst af lá rétta ásn um og sí› an af fleim ló› rétta. Pinna bretti er heppi legt náms gagn og má
byrja á a› gefa nögl um fless hnit. Nem end ur geta sí› an búi› til ‡mis form, til dæm is fern ing
e›a flrí hyrn ing en einnig geta fleir búi› til ein fald ar mynd ir og skrá hnit horn punkt anna.
Í rit inu Dag­ur stær›­fræ›­inn­ar – rúm­fræ›i (Flöt ur, sam tök stær› fræ›i kenn ara. 2000) er
l‡s ing á leikn um Vanga velt ur í hnita kerf inu. Einnig er á vef Náms gagna stofn un ar gagn virkt
efni sem heit ir Reyndu flig vi› hnita­kerf­i›. fiar geta nem end ur æft sig í a› skrá og lesa hnit.
Töl fræ›i
Nem end ur flurfa a› ö›l ast reynslu í a› safna tölu leg um gögn um, flokka flau, skrá og setja
fram á mynd ræn an hátt. Oft er heppi legt a› gera tí›nitöflu og nota hana fleg ar finna á
me› al tal, tí› asta gildi, sko›a dreif ingu e›a búa til mynd rit. Mik il vægt er a› nem end ur geti
les i› og túlk a› margs kon ar mynd rit. Leitni kem ur oft sk‡r ar fram í fleim en í töfl um. Ekki er
nau› syn legt a› nem end ur safni öll um gögn um sjálf ir. fieir geta sko› a› ‡m iss tölu leg gögn,
til dæm is um heima bygg› sína. Slík gögn má fá á skrif stof um sveita stjórna og heima sí› um
margra bygg› ar laga.
Súlu rit og skífu rit eru gjarn an not u› me› flokk un ar breyt um. Gögn eru flá flokk u› eft ir
eig in leikum, til dæm is kyni, fljó› erni e›a stjórn mála sko› un um. Hér er ekki ætl ast til a›
nem end ur læri a› teikna skífu rit. fieir geta fló sett upp l‡s ing ar í töflu reikni og feng i› fram
skífu rit. Nem endur flurfa a› átta sig á a› skífu rit s‡na hlut föll og flví get ur ver i› gott a›
fleir reyni a› skrá flau sem al menn brot. Skífu rit er heppi legt a› nota fleg ar ver i› er a›
sko›a til tölu lega fáar stær› ir og bera sam an eins og fylgi stjórn mála flokka e›a af stö›u eft ir
kynj um. Nem end ur geta at hug a› mi› stig í eig in skóla. fieir skrá fjölda í hverj um ár gangi
og skipt ingu eft ir kynj um. Sam hli›a geta fleir sko› a›a me› al fjölda í bekk. Ni› ur stö› ur má
setja fram í súlu rit og skífu riti og bera fless ar ger›ir mynd rita sam an.
Tölu leg ar breyt ur fást vi› mæl ing ar og segja til um breyti leika á til teknu tíma bili. Um getur
veri› a› ræ›a mæl ing ar á ve›ri e›a líf- og e›l is fræ›i leg um eig in leik um. Mynd ræn
fram setn ing fyr ir tölu leg ar breyt ur get ur ver i› stu›la rit e›a línu rit. Kost ur vi› línu rit er a›
au› velt er a› birta mis mun andi at hug an ir í sama mynd riti. Mörg á huga ver› línu rit er a›
finna á ‡ms um heima sí› um me› al ann ars Ve› ur stofu Ís lands og vega ger› ar inn ar.
Mik il vægt er einnig a› nem end ur geri eig in at hug an ir, skrái upp l‡s ing ar á skipu leg an hátt
teikni línu rit og túlku ni› ur stö› ur. fieir geta afl a› upp l‡s inga um eig in hæ› á mis mun andi
aldri og gert línu rit sem s‡n ir vöxt fleirra. Einnig geta fleir skrá› hita stig í nokkrum stór borg um
á af mörk u›u tíma bili og sett fram í línu riti.
Í dag legu um hverfi sjá oft nem end ur alls kyns mynd rit sem nau› syn legt er a› fleir geti les i›
og túlk a›. Gott get ur ver i› fyr ir nem end ur a› sko›a tíma rit, dag blö› e›a heima sí› ur, velja
sér línu rit, túlka fla› og greina bekkn um frá. Vi› túlk un flurfa fleir a› draga á lykt an ir og flá
er á huga vert a› ræ›a n‡j ar spurn ing ar sem vakna og velta fyr ir sér hva›a gagna flurfi a›
afla til a› svara fleim.
Geisli 1A – Lausnir – © Námsgagnastofnun 2011 – 09072
..... Reitir og hnitakerfi
52