Czerwiec 2007 - Polska Izba Inżynierów Budownictwa
Czerwiec 2007 - Polska Izba Inżynierów Budownictwa
Czerwiec 2007 - Polska Izba Inżynierów Budownictwa
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
TECHNOLOGIE<br />
Fot. 14. Millenium Dome w Londynie<br />
Fot. 15. Zadaszenie trybun wykonane<br />
z membran firmy Ferrari<br />
Fot. 16. Dach membranowy nad<br />
stadionem w Stuttgarcie<br />
Od ok. 2001 r. coraz popularniejsze<br />
są lekkie konstrukcje pneumatyczno-prętowo-cięgnowe<br />
(ang. tensairity<br />
structures), rozwijane przez R.H.<br />
Luchsingera, A. Pedretti, M. Predetti<br />
i P. Steingrubera (konferencje: SEMC<br />
2003 zorganizowana w Kapsztadzie<br />
przez A. Zingoniego, RPA i IASS 2004<br />
przez R. Motro, Montpellier, Francja).<br />
Pneumatyczna rura jest w strefie ściskanej<br />
usztywniona prętem stalowym<br />
i opleciona spiralnym rozciąganym<br />
cięgnem (jednym lub więcej tworzącymi<br />
jedną lub więcej „fal”; rys. 2, fot.<br />
20). Innymi konstrukcjami, które można<br />
zaliczyć do tego typu, zajmuje się<br />
w Polsce R. Tarczyński.<br />
Powyższa lista powinna być uzupełniona<br />
licznymi przykładami konstrukcji<br />
hybrydowych, gdzie podane<br />
wyżej kategorie systemów konstrukcyjnych<br />
są stosowane wspólnie.<br />
Specjalną grupę konstrukcji<br />
hybrydowych stanowią dachy ze<br />
zmieniającą się czasowo geometrią.<br />
Wymienić tu można następujące<br />
ich odmiany: składane lub fałdowane<br />
(ang. folded), rozwijane (ang.<br />
expandable) i przejezdne lub wciągane<br />
(ang. retractable). Te ostatnie są<br />
szeroko opisane w pracy zbiorowej<br />
pod redakcją ogólną Ishiiego, 2000<br />
[14]. Przykładem takiego dachu jest<br />
stadion Toyoty w mieście Toyota, Japonia<br />
(fot. 21).<br />
Budynki wysokie<br />
Budynki wysokie mają bardzo<br />
obszerną literaturę, np. [5, 29].<br />
Obecnie najwyższy budynek Taipei<br />
101 (Tajwan) ma wysokość 509 m (zob.<br />
LSCE 2003 [24], fot. 22). Budynek ma<br />
osiem silnych stalowych superkolumn<br />
wypełnionych żelbetem (fot. 22c).<br />
Z uwagi na strefę sejsmiczną dla tłumienia<br />
drgań zastosowano w górnej<br />
części wieży masowy tłumik typu<br />
wahadłowego z dużą stalową kulą o<br />
średnicy 5,6 m i masie 680 t. Ze względów<br />
pożarowych całkowicie stalowe<br />
szkielety budynków nie są polecane<br />
(przykład katastrofy wież World Trade<br />
Centre w Nowym Yorku). Stropy, ściany<br />
zewnętrzne i działowe są współcześnie<br />
projektowane jako stosunkowo<br />
lekkie.<br />
W rejonie sejsmicznym budynki<br />
o wysokościach nawet do 270 m są<br />
zabezpieczone przed trzęsieniami<br />
ziemi przez różnego typu tzw. systemy<br />
kontrolne. Mogą to być: cieczowe<br />
tłumiki drgań, tłumiki masowe – jak<br />
w budynku Taipei 101, sprężyste cylindryczne<br />
poduszki, posadowienie<br />
na wahadłach, aktywne mechanizmy<br />
Fot. 17. Przykład dachu hali<br />
podtrzymywanej nadciśnieniem powietrza<br />
Rys. 2a. Porównanie belki<br />
pneumatyczno-prętowo-cięgnowej<br />
z konstrukcją linowo-prętową<br />
Fot. 18a. Widok ogólny na krytą halę<br />
sportową Atlanta Dome – obiekt<br />
przykryty membraną tekstylną<br />
Fot. 19. Propozycja konstrukcji dachu<br />
typu linowo-prętowej (tensegrity)<br />
– autor J. Rębielak, <strong>Polska</strong><br />
Rys. 2b. Elementy składowe belki<br />
pneumatyczno-prętowo-cięgnowej: rura<br />
z membrany tekstylnej, sztywny stalowy<br />
pręt w strefie ściskanej oraz linki stalowe<br />
Fot. 18b. Widok wewnętrzny konstrukcji<br />
dachu hali Atlanata Dome – widoczne:<br />
pierścień głównej liny napinającej, liny<br />
promieniowe i słupki rozpierające<br />
Rys. 1. Inna propozycja konstrukcji<br />
dachu typu linowo-prętowej (tensegrity)<br />
– autor J. Rębielak, <strong>Polska</strong><br />
Fot. 20. Test mostu o rozpiętości 8 m<br />
i nośności 3,5 t<br />
64 INŻYNIER BUDOWNICTWA CZERWIEC <strong>2007</strong>
Change language