Czerwiec 2007 - Polska Izba Inżynierów Budownictwa
Czerwiec 2007 - Polska Izba Inżynierów Budownictwa
Czerwiec 2007 - Polska Izba Inżynierów Budownictwa
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
TECHNOLOGIE<br />
Zasady stosowania<br />
konstrukcyjnego<br />
zbrojenia w murach<br />
Wpływ zbrojenia na<br />
rysoodporność muru<br />
jest niedoceniany.<br />
W artykule opisano miejsca<br />
zagrożone wystąpieniem<br />
zarysowań oraz sposoby<br />
zabezpieczenia muru<br />
przed rysami poprzez<br />
odpowiednie zastosowanie<br />
zbrojenia.<br />
wanie” miejsc koncentracji naprężeń<br />
oraz „wyrównanie” odkształceń<br />
w strefach muru narażonych na zróżnicowane<br />
wartości deformacji.<br />
Zbrojenie konstrukcyjne powinno<br />
spełniać wymagania normy PN-<br />
EN 845-3:2003 [2] w zakresie kształtu<br />
oraz minimalnych średnic prętów.<br />
Praca obejmuje tematyką jedynie<br />
zbrojenie stosowane konstrukcyjne<br />
w budynkach nowo wznoszonych,<br />
którego zadaniem jest eliminacja lub<br />
ograniczenie zarysowań. Problem<br />
wpływu zbrojenia na nośność muru<br />
został opisany w [3].<br />
Zbrojenie przy otworach<br />
okiennych<br />
i drzwiowych<br />
Miejscami szczególnie narażonymi<br />
na występowanie zarysowań są<br />
okolice naroży okiennych i drzwiowych.<br />
Nawet przy zastosowaniu prefabrykowanych<br />
lub monolitycznych<br />
żelbetowych nadproży nie można<br />
wykluczyć pojawienia się poziomych<br />
i ukośnych zarysowań powyżej<br />
nadproża (fot. 1a). Zarysowania<br />
występują często również pod otworami<br />
okiennymi – tam zazwyczaj<br />
obserwuje się rysy pionowe (fot. 1b).<br />
Przyczyną ukośnych zarysowań przy<br />
prefabrykowanych nadprożach są lokalne<br />
dociski wynikające najczęściej<br />
z różnej odkształcalności prefabrykatu<br />
i muru oraz wpływów termicznych.<br />
Pionowe rysy pod oknami<br />
wynikają z różnicy odkształceń obciążonego<br />
muru przy oknie i nieobciążonego<br />
pod otworem okiennym<br />
[4, 5]. W starszych budynkach wykonanych<br />
w technologii tradycyjnej pod<br />
Przez stulecia konstrukcje<br />
murowe wykonywane były<br />
wyłącznie jako niezbrojone.<br />
Do końca XIX w. mury<br />
wykonywano ze słabych cegieł na zaprawach<br />
wapiennych, a konstrukcje<br />
ukształtowane były w ten sposób, że<br />
w całym przekroju nie występowały<br />
naprężenia rozciągające. Wiek XX<br />
przyniósł natomiast rewolucję w zakresie<br />
materiałów i technologii wznoszenia<br />
ścian murowanych. Dzięki<br />
zastosowaniu nowoczesnych elementów<br />
murowych i zapraw konstrukcje<br />
murowe stały się smukłe, spełniając<br />
przy tym wymagania w zakresie<br />
fizyki budowli. W porównaniu do<br />
murów zabytkowych współczesne<br />
mury z nowoczesnych materiałów<br />
cechują się jednak mniejszą odkształcalnością<br />
– odkształcenia murów<br />
na zaprawie wapiennej są nawet<br />
do 5 razy większe [1]. Z tego powodu<br />
wykonywane obecnie mury łatwiej<br />
ulegają zarysowaniom. We współczesnych<br />
murowanych budynkach<br />
można wyodrębnić obszary, gdzie<br />
zazwyczaj pojawiają się rysy, które<br />
w istotny sposób obniżają komfort<br />
użytkowania budynków. Występowanie<br />
tych uszkodzeń nie jest związane<br />
z wyczerpaniem nośności lub utratą<br />
stateczności konstrukcji, lecz wynika<br />
raczej z właściwości zastosowanego<br />
materiału i sposobu kształtowania<br />
współczesnych budynków.<br />
Aby poprawić parametry mechaniczne<br />
muru, w połowie XX w.<br />
zaczęto wprowadzać do powszechnego<br />
stosowania zbrojne konstrukcje<br />
murowe. Zadaniem zbrojenia we<br />
współczesnych murach jest przejęcie<br />
naprężeń rozciągających i „rozładoi<br />
nad oknami zaobserwować można<br />
gzymsy lub masywne murowane parapety.<br />
Takie rozwiązanie, poprzez<br />
zwiększenie przekroju muru, miało<br />
na celu właśnie zabezpieczenie przed<br />
powstaniem rys. Obecnie gzymsów<br />
już nie stosuje się, a murowane parapety<br />
wyparte zostały przez elementy<br />
z tworzyw sztucznych. To szczególnie<br />
wrażliwe na powstanie uszkodzeń<br />
miejsce należy więc zabezpieczyć<br />
w inny sposób, np. przez zastosowanie<br />
zbrojenia w spoinach wspornych.<br />
Zbrojenie powinno być ukształtowane<br />
w taki sposób, aby jego ilość ma-<br />
Fot. 1. Zarysowania wokół otworów<br />
okiennych: a) rysy przy żelbetowym<br />
nadprożu, b) rysy pod oknem<br />
a)<br />
b)<br />
CZERWIEC <strong>2007</strong><br />
INŻYNIER BUDOWNICTWA