Wybrane dokumenty represji i życia codziennego - Fundacja Polsko ...

Entlassungsschein – – „poświadczenie zwolnienia”. Procedura zwolnienia z obozu koncentracyjnegowystępowała bardzo rzadko. Mogła być wszczęta np. w przypadku więźniówskierowanych do obozu na podstawie wydanego przez Gestapo nakazu o zastosowaniu wobecnich „aresztu ochronnego” – Schutzhaftbefehl lub decyzji Kripo o „areszcie prewencyjnym” –Vorbeugungshaft. Jeśli placówka policyjna – Gestapo lub Kripo – wydająca taki nakaz decydowałasię na jego uchylenie, to w obozie przeprowadzano procedurę zwalniania więźnia. Nad jejprzebiegiem czuwał referat przyjęć i zwolnień i sporządzał odpowiednią dokumentację, któratrafiała do kartoteki więźnia. O zwolnieniu i jego terminie informowano odpowiednią placówkępolicyjną w celu sprawowania nad zwolnionym nadzoru w miejscu zamieszkania; sam zwolnionyzobowiązany był zaś do stawienia się w wyznaczonej placówce Gestapo. W tym konkretnymprzypadku zwalniany z KL Mauthausen więzień miał się zgłosić w Stapoausenstellew Gnieźnie. Często więzień nie znał powodów swego zwolnienia. Niekiedy było to wynikiemstarań rodziny na zewnątrz obozu, która próbowała dotrzeć do odpowiednich funkcjonariuszyGestapo lub Kripo i za pomocą łapówek „przekonać” ich do odwołania nakazu ochronnegolub prewencyjnego aresztowania. Innym znowu razem o wydostanie więźnia z obozu starałysię wazne organizacje i instytucje międzynarodowe. Przed opuszczeniem obozu więźniowieprzechodzili kwarantannę wyjściową, gdzie traktowano ich łagodniej. Musieli też poddać siębadaniu lekarskiemu, które mogło opóźnić zwolnienie, jeśli byli zbyt wycieńczeni lub ranni. Następniewydawano odebraną im przy przyjęciu odzież i przyjmowano pisemne zobowiązanie,że zachowają w tajemnicy wszystko, czego byli świadkami w obozie. O dochowaniu tajemnicyprzypominano im podczas wizyt na Gestapo w miejscu zamieszkania. Rygor dozoru polcyjnegołagodniał nieco po podjęciu stałej pracy, do czego też byli zobligowani. Zwolnienie było normalnąprocedurą w przypadku więźniów o kategorii uwięzienia Erziehungshäftlinge – „więzieńwychowawczy”, których zwalniano po odbyciu kary 56 dni pobytu w obozie, za naruszeniedyscypliny pracy (po odbyciu kary wracali do miejsca pracy lub do dyspozycji Urzędu Pracy).Entlassungsschein – „poświadczeniezwolnienia”, KLMauthausen51