TechnologiePierwsze cztery formaty służądo zapisywania grafiki rastrowej,która ma ograniczone zastosowaniew sporządzaniu dokumentacjii przydaje się jedynie do zaprezentowaniagotowego projektu (format.svg został przygotowany do prezentacjiprostych grafik w Interneciei jest zbyt ubogi, żeby mógł być wykorzystanyw systemach CAD).Proponowane formaty grafiki rastrowej,dzięki wbudowanym algorytmomkompresji tworzą mniejsze<strong>plik</strong>i niż bezpośredni zapisw postaci pixel mapy (format .bmp).Należy jednak zwrócić uwagę, że np.format .jpg jest stratny, tzn. część informacjiusuwa z obrazu. W przypadkudokumentacji technicznej nie możemypozwolić sobie na takie ryzyko.Systemy CAD pracują wykorzystującgrafikę wektorową.Uzupełnieniem powyższych formatówmógłby być format .<strong>pdf</strong>. Różnea<strong>plik</strong>acje CAD przystosowane są dotworzenia <strong>plik</strong>ów wydruku projektuw określonej skali w formacie .<strong>pdf</strong>. Danew tym formacie mogą być przekazywane,przeglądane i publikowane np. w Interneciebez utraty jakości danych i skalirysunków. Plik .<strong>pdf</strong> jest mniejszy od<strong>plik</strong>ów zapisujących grafikę rastrową,zaś a<strong>plik</strong>acje do czytania danych w tymformacie są najczęściej bezpłatne.Podstawowe zasady przygotowaniadokumentacji CADPrzed opracowaniem standardów należyprzyjąć kilka podstawowych zasad,które muszą być spełnione przy wykonywaniukażdej dokumentacji CAD. Naszymzdaniem są to następujące zasady:• model wykonujemy w skali 1:1,wykorzystując technikę modelowaniaprecyzyjnego,• elementy projektu umieszczamyna różnych warstwach, które ściśleokreślają styl, kolor i grubośćstosowanych linii,• wykorzystujemy <strong>plik</strong>i referencyjne,które ograniczają wielkość <strong>plik</strong>ówrysunkowych, pozwalają teżna rozbicie projektu na branże,• w <strong>plik</strong>ach przygotowujemy arkuszewydruków umożliwiające automatycznywydruk dokumentacjiprojektowej (właściwie rozmiesz-czonej, we właściwej skali, z ramkąi tabelką),• do projektu dołączamy <strong>plik</strong> konfiguracjiwydruku,• przygotowujemy ustawienia a<strong>plik</strong>acjiCAD, które zapisujemy w <strong>plik</strong>uprototypowym i rozpowszechniamyz dokumentacją,• elementy modelu zapisujemyw <strong>plik</strong>ach w formacie wykorzystywanymprzez a<strong>plik</strong>ację,• do projektu dołączmy <strong>plik</strong> w formacie.txt lub .rtf, w którym umieszczamynazwy wszystkich <strong>plik</strong>ówprojektu,• dokumentację przekazujemy (archiwizujemy)w oryginalnych formatacha<strong>plik</strong>acji,• wydruki wyskalowanych rysunkówarchiwizujemy w formacie .<strong>pdf</strong>.Powyższe zasady są zgodne ze współczesnymkomputerowym wspomaganiemprojektowania. Ich spełnienie przytworzeniu dokumentacji do inwestycjipodlegających ustawie o zamówieniachpublicznych rozwiązuje często opisywanyproblem umieszczenia takiej dokumentacjiw Internecie. Dokumentacjaprzygotowana zgodnie z ww. zasadamimoże być umieszczona na serwerze internetowymw postaci <strong>plik</strong>ów .<strong>pdf</strong>.Zakres standaryzacjiSzczegółowy zakres standaryzacjiprzedstawimy w oddzielnej publikacji.Jedynie zasygnalizujemy jej ramy.W pierwszej kolejności przygotowanezostaną ogólne zasady standaryzacji,uniwersalne dla wszystkich branż.W dalszych pracach powstaną standardydla poszczególnych branż, poczynającod architektoniczno-budowlanej.Standardy dokumentacji dwuwymiarowej(2D) powinny precyzować: nazewnictwoi format <strong>plik</strong>ów; organizację (zawartość)dokumentacji; zasadę podziałuna branże; nazewnictwo warstw; typylinii; rodzaje czcionek; zasadę opisu elementówpowtarzalnych: symbole, bloki;jednostki używane w rysunku; ustawieniaplotowania (wydruku).PodsumowanieStandardy nie zapewnią poprawnościdanych. Ich wprowadzenie zwiększyczytelność dokumentacji i uprościprzenoszenie danych między poszcze-gólnymi a<strong>plik</strong>acjami. Ogromnie teżułatwi współpracę wielu podmiotówuczestniczących w procesie projektowania.W zasadzie jedyną wadą standardówjest trudność w ich przestrzeganiu.Autorzy niniejszego artykułu zapraszajązainteresowanych inżynierówi biura projektowe do współpracy przytworzeniu standardów. Informacje natemat standardów i przebiegu prac:http://www.il.pw.edu.pl/~standardydr inż. Zbigniew Kacprzykmgr inż. Beata PawłowskaPolitechnika WarszawskaWydział Inżynierii LądowejLiteratura1. PN-ISO 11442 „Obsługa skomputeryzowanejinformacji technicznej”.Część 1 „Wymagania dotyczące bezpieczeństwa”,grudzień 1996, poprawka (dot.zmiany numerów norm, do których są odwołania)– październik 1999.Część 2 „Dokumentacja oryginalna”, grudzień1996, poprawka (dot. zmiany numerów norm,do których są odwołania) – październik 1999.Część 3 „Fazy procesu projektowania wyrobu”,grudzień 1996, poprawka (dot. zmianynumerów norm, do których są odwołania)– październik 1999.Część 4 „Zarządzanie dokumentami i systemywyszukiwania”, grudzień 1996, poprawka(dot. zmiany numerów norm, do którychsą odwołania) – październik 1999.2. PN-EN ISO 13567 „Dokumentacja technicznawyrobu. Organizacja i nadawanienazw warstwom w systemie CAD”.Część 1 „Zasady ogólne”, czerwiec 2004.Część 2 „Pojęcia, format oraz kody stosowanew dokumentacji budowlanej”, maj 2005.3. PN-EN ISO 128 „Rysunek techniczny– Zasady ogólne przedstawiania”.Część 20 „Wymagania podstawowe dotyczącelinii”, grudzień 2002.Część 21 „Linie w systemie CAD”, grudzień2002 (odpowiednik uznanej w 2002 r. normyeuropejskiej EN ISO 128-21:2001).4. PN-EN ISO 128 „Rysunek techniczny –Zasady ogólne przedstawiania”.Część 22 „Wymagania podstawowe i zastosowanielinii wskazujących i linii odniesienia”,maj 2003.Część 23 „Linie na rysunkach budowlanych”,listopad 2002.5. PN-B-01025 „Rysunek budowlany. Oznaczeniagraficzne na rysunkach architektoniczno-budowlanych”,czerwiec 2004.6. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 11października 2005 r. w sprawie minimalnychwymagań dla systemów teleinformatycznych.Pełna treść rozporządzeń dostępnaw Niezbędniku: www.inzynierbudownictwa.pl54 Inżynier budownictwa Grudzień 2006
Artykuł sponsorowanyAKADEMIA BUDOWNICTWA,czyli jak mądrze łatać luki kadrowew polskim budownictwie?Przystąpienie Polski do zjednoczonejEuropy spowodowało lawinęmigracji pracowników polskichdo tamtych krajów. Zaczyna nam brakowaćnie tylko lekarzy czy innych pracownikówwysoko wykwalifikowanych,ale również pracowników z technicznymi zawodowym wykształceniem.Wiele osób zadaje sobie pytania jak mądrzeprzeciwdziałać temu zjawisku. Czyistnieją już jakieś rozwiązania, które pomogąw uzupełnianiu luk kadrowych np.w polskim budownictwie?Rzeczywistość pokazuje, że tak. Pomysłemna pokonanie tego problemusą szkolenia dla pracowników dotowanez Europejskiego Funduszu Społecznego.Firma ASM Centrum Badań i AnalizRynku wraz z partnerem: PolskimZwiązkiem Pracodawców <strong>Budownictwa</strong>,wykorzystując wsparcie finansoweUnii Europejskiej rozpoczęłarealizację projektu AKADEMIA BU-DOWNICTWA, którego celem sąwłaśnie szkolenia dedykowane branżybudowlanej MŚP.Kto może wziąć udziałw szkoleniach?Szkolenia skierowane są do firm wykonawczychi handlowych sektora małychi średnich przedsiębiorstw działającychw budownictwie. Szkoleniamiobjęci mogą być zarówno pracownicyjak i osoby fizyczne prowadzące działalnośćgospodarczą w tej branży.Zalety szkoleńw AKADEMII BUDOWNICTWA.Największym atutem tego przedsięwzięciajest to, że umożliwia ono wszystkimuczestnikom praktyczne wykorzystaniezdobytej wiedzy. „Samo wchodzi dogłowy” – stwierdził Mariusz Parzoch,kierownik robót z firmy Clearex z Chorzowa– uczestnik szkolenia z SystemówDociepleń Budynków – Zupełnie wyjątkowyjest poligon. Własnoręcznie mogłemwykonać całkiem spore ocieplenie ścianyz montażem listwy do boniowania. Nainnych szkoleniach to się nie zdarza, tamz reguły jest się obserwatorem tego, cowykonuje instruktor”.Ponadto, uczestnicy szkoleń chwalili zajęciamerytoryczne. Prowadzone onebyły w formie otwartej dyskusji co znacznieułatwia przyswajanie wiedzy i natychmiastoweudzielanie odpowiedzi.Zapraszamy wszystkichchętnych!„Szkolenia wciąż trwają i są jeszcze miejscadla chętnych. Zbliża się zima, pracyw branży budowlanej jest już znaczniemniej, zatem to świetny czas, aby pomyślećo szkoleniach dla pracowników” –twierdzi Marek Skrzyński, kierownikprojektu Akademia <strong>Budownictwa</strong>.Szkolenia organizowane są główniew formule 3 dniowej:Dzień I – Szkolenie zawodowe – teoriaDzień II – Szkolenie zawodowe– praktykaDzień III – Szkolenie handlowe związanez obsługą klienta – teoria i praktyka.Po zakończeniu szkolenia wszyscy jegouczestnicy otrzymują certyfikaty, honorowaneprzez czołowych na polskim rynkuproducentów materiałów budowlanych.Profesjonalne miejsceszkoleń.Zajęcia odbywają się w OśrodkuSzkoleniowo-Hotelowym „AkademiiUmiejętności ATLAS” w Nadarzyniepod Warszawą. Obiekt ten jest doskonalewyposażonym, największymw Europie poligonem technicznym,w którym można zaaranżować domnaturalnych rozmiarów.Koszty szkoleń:Szkolenia nie wymagają wysokichnakładów finansowych, gdyż dofinansowanesą one w aż 80% przez EuropejskiFundusz Społeczny. Resztę stanowiwkład własny, wnoszony częściowow gotówce (170 PLN) oraz wykazywanyw postaci wynagrodzenia dla pracownikówuczestniczących w szkoleniuliczonym za czas urlopu.Więcej informacji na temat projektu,szkoleń i warunków uczestnictwa znajdujesię na stroniewww.akademiabudownictwa.orgZachęcamy również do kontaktu z biuremprojektu: Tel: 024 355 77 45, 46,Tel./Fax 024 355 77 55; e-mail:rekrutacja@akademiabudownictwa.orgNajbliższe tematy i terminy:04-07 grudnia – Systemy izolacji dachów i ścian działowych z elementami obsługi handlowej18-20 stycznia – Systemy docieplenia budynków z elementami obsługi handlowej18-20 stycznia – Montaż systemów glazury z elementami obsługi handlowej,8-10 stycznia – Systemy docieplenia budynków z elementami obsługi handlowej8-10 stycznia – Montaż systemów stolarki otworowej z elementami obsługi handlowej,11-13 stycznia – Systemy montażu podłóg i posadzek z elementami obsługi handlowej,Grudzień 2006 Inżynier budownictwa 55