plik pdf 9.55MB - Polska Izba Inżynierów Budownictwa

TechnologieOchrona przeciwporażeniowaCzynniki wpływające na dobór środkówochrony przeciwporażeniowejWybór zakresu oraz środków ochronyprzeciwporażeniowej, nie tylko na placubudowy, zależy od kilku czynników [6, 7].Zalicza się do nich:• kwalifikacje osób mających stycznośćz urządzeniami elektrycznymi,• warunki środowiskowe sprzyjającestyczności człowieka z potencjałemziemi,• warunki środowiskowe wpływającena zmniejszenie impedancjiciała człowieka.Wymienione czynniki określanesą za pomocą odpowiednich symbolipozwalających rozpoznać, czy zagrożenieporażeniowe jest duże czy małe,co bezpośrednio jest związane z wyboremśrodków ochrony przeciwporażeniowej(tabl. 1 i tabl. 2).Trzeci z czynników wpływającychna zagrożenie porażeniowe i wybórśrodków ochrony przeciwporażeniowejto warunki środowiskowe wpływającena zmniejszenie impedancji ciałaczłowieka – oznaczany jest on kodemBB. Znaczne zmniejszenie impedancjiciała występuje wskutek zwilżenia naskórka,w pomieszczeniach wilgotnychi mokrych lub na wolnym powietrzu–kod BB3 oraz wskutek zanurzenia ciaław wodzie – kod BB4.Na wybór i wymiarowanie środkówochrony przeciwporażeniowej ma równieżwpływ sposób użytkowania odbiorników.Wyróżnia się odbiorniki ręczne,przenośne, stacjonarne i stałe. Największeprawdopodobieństwo groźnego porażeniawystępuje przy odbiornikach trzyma-Tablica 1. Kwalifikacje osób mających styczność z urządzeniami elektrycznymiKod Osoby Cechy charakterystyczneBA1 Postronne Osoby niewykwalifikowane i niepoinstruowaneBezpieczeństwo elektrycznena placu budowy – cz. IIBA2 Dzieci Pomieszczenia przeznaczone na pobyt dzieci. Zastosowanie –ośrodki wychowawcze, przedszkolaBA3 Upośledzone Osoby niedysponujące wszystkimi możliwościami fizycznymii intelektualnymi, np. osoby chore. Zastosowania – szpitaleBA4 Poinstruowane Osoby odpowiednio poinformowane albo nadzorowane przezosoby wykwalifikowane, w sposób zapewniający unikanieniebezpieczeństw, jakie może stwarzać elektryczność. Zastosowanie– obszary obsługi wyposażenia elektrycznegoBA5 Wykwalifikowane Osoby z odpowiednią wiedzą techniczną lub wystarczającym doświadczeniem,zapewniającym im unikanie niebezpieczeństw, jakiemoże stworzyć elektryczność. Zastosowanie – obszary ruchuelektrycznegoW drugiej części artykułu autor omawia zagadnieniaochrony przeciwporażeniowej oraz kontroli urządzeńi instalacji na placu budowy.nych podczas pracy w ręku, a najmniejszeprzy urządzeniach stacjonarnych lubstałych. Zagrożenie porażeniowe jestwiększe, gdy człowiek podczas pracystoi na potencjale ziemi – a tak zazwyczajjest na placu budowy (kod BC3) –niż kiedy będzie obsługiwał urządzeniaelektryczne na izolacyjnym stanowisku(kod BC1). Inna będzie impedancja ciałaczłowieka w pomieszczeniu wilgotnymniż suchym.Bardzo duże zagrożenie występuje,gdy człowiek styka się z częściamiprzewodzącymi inaczej niż poprzezstopy, np. plecami, karkiem, bądź siedzina stanowisku metalowym (kod BC4).Jeżeli przerwanie kontaktu człowiekaz tymi częściami przewodzącymijest utrudniony, pracuje on w ciasnympomieszczeniu, to należy zastosowaćspecjalne środki ochrony przeciwporażeniowej,opisane w dalszej części.Środki ochrony przeciwporażeniowejZgodnie z [12] urządzenia ochronnew instalacji należy dostosować do typu,rodzaju i mocy rozdzielanej energii, warunkówzewnętrznych oraz do poziomukwalifikacji osób mających dostęp do instalacji.W instalacjach elektrycznych naplacu budowy należy stosować ochronęprzed dotykiem bezpośrednim (ochronępodstawową), ochronę przy dotykupośrednim (ochronę przy uszkodzeniu,ochronę dodatkową) i ewentualnieochronę uzupełniającą.Norma [10] dotycząca placów budowynie wprowadza dodatkowychwymagań w stosunku do wymagańogólnych zawartych w arkuszu podstawowym[8]. Należy stosować następująceśrodki ochrony przed dotykiembezpośrednim [8]: izolowanie częściczynnych, ogrodzenia lub obudowyo odpowiednim stopniu ochrony IP.Pozostałe dwa środki ochrony:umieszczenie poza zasięgiem ręki orazbariery, ze względu na specyfikę placubudowy w zasadzie nie wchodząw rachubę. Ochronę przy użyciu barierlub umieszczenie poza zasięgiem rękimożna stosować tylko w miejscach, doktórych dostęp mają osoby poinstruowanelub wykwalifikowane w zakresiebezpieczeństwa elektrycznego i w praktyceodnosi się to do pomieszczeń ruchuelektrycznego. Należy nadmienić, żew odniesieniu do placu budowy, zgodniepostanowieniami normy [10], wyposażeniestałe, sprzęt i osprzęt instalacyjnypowinny mieć stopień ochrony IP 44.W odniesieniu do stosowania środkówochrony przy dotyku pośrednim poza obwodamigniazd wtyczkowych, występujetylko ograniczenie co do napięcia dotykowegodopuszczalnego długotrwale. Zgodniez postanowieniami normy [10], przystosowaniu samoczynnego wyłączeniazasilania za największe napięcie dotykowedopuszczalne długotrwale należy uważaćwartość 25 V napięcia przemiennegoi 60 V napięcia stałego. Nie ma dodatko-64 Inżynier budownictwa Grudzień 2006