Copyright © 2013 Open Society Foundations.ISBN: 978-1-940983-25-7Opublikowane przez:Open Society Foundations224 West 57th StreetNew York, NY 10019 USAwww.opensocietyfoundations.orgWięcej informacji:Międzynarodowy Program Polityki NarkotykowejOpen Society Foundationsc/o Helsińska Fundacja Praw Człowiekaul. Zgoda 11, 00-018 Warszawa, Polskahttp://www.opensocietyfoundations.org/about/programs/global-drug-policy-programTłumaczenie: Jan SmoleńskiRedakcja: Magdalena Dąbkowska, Michał SołtysiakOkładka i opracowanie graficzne: Judit Kovacs | Createch Ltd.Zdjęcie na okładce © Yadid Levy | Anzenberger | Redux | Single Street, Amsterdam, Hol<strong>and</strong>iaDruk: Createch Ltd. | Węgry
Słowo wstępneNie da się ukryć, że w międzynarodowej polityce narkotykowej zachodzą zmiany. W wielumiejscach na świecie prawodawcy – nieraz pod presją wyborców – rozważają różne podejściado regulacji substancji psychoaktywnych. Na poziomie międzynarodowym podobne dyskusjemają miejsce na forach globalnych, takich jak ONZ i regionalnych, jak Organizacja PaństwAmerykańskich. Zmiana wisi w powietrzu.Naturalnie, podczas takich dyskusji padają pytania, co można zrobić i czego możnasię spodziewać po wprowadzeniu konkretnych rozwiązań. Niestety debatom na temat reformpolityki narkotykowej często towarzyszy przekonanie, że dyskutujemy o niewiadomychi abstrakcyjnych rozwiązaniach. Wiemy jednak więcej, niż nam się wydaje. Między innymiw Hol<strong>and</strong>ii, Portugalii, Szwajcarii i Czechach polityka narkotykowa jest oparta na zdrowiupublicznym, pragmatyzmie i bezpieczeństwie. Na podstawie tego, co już zostało sprawdzone,wiemy, jakie rozwiązania działają, a jakie nie. Model holenderski działa i to działa dobrze.Paradoksem może się wydawać fakt, że w przeciwieństwie do wielu innych krajówo dużo ostrzejszej polityce narkotykowej, kraj znany z liberalnego podejścia do kontroli substancjipsychoaktywnych osiągnął zdecydowanie lepsze rezultaty w zakresie redukcji szkódz nimi związanych. O ile holenderskie <strong>coffee</strong> shopy, w których konopie otwarcie sprzedaje sięi konsumuje, są słynne na cały świat, o tyle uzasadnienie dla takiej polityki jest mało znane.Model holenderski to pragmatyczne rozwiązanie mające na celu ochronę użytkownikówkonopi przed twardymi narkotykami. Za jego wprowadzeniem stało przekonanie, że prohibicjanarkotykowa tworzy jedną subkulturę, która łączy użytkowników różnych substancjinarażonych na odmiennego rodzaju ryzyka. Co więcej, uznano, że wpisy do rejestru karnegomogą pchnąć młodych ludzi do używania twardszych substancji. Skoro z różnymi substan-3