POLSKIE RASY ZACHOWAWCZE - KSOW

niu widzi on pośrednią fazę w procesie„bielenia umaszczenia”, co spotykasię również u innych ras.Według informacji uzyskanychod rolników, którzy utrzymują jeszczebydło białogrzbiete, odznaczasię ono właściwościami cechującymipopulacje autochtoniczne, takimijak: duża odporność i zdrowotność,długowieczność, bardzo dobra płodność,lekkie porody, duża żywotnośćcieląt i łatwość ich odchowu. Istotneznaczenie ma też doskonałe przystosowanietego bydła do trudnychwarunków środowiska, niewybrednośćw doborze pasz, zdolność doograniczania wydajności, umożliwiającaprzetrwanie sezonowychniedoborów paszowych, jak też dośćszybkie regenerowanie utraconejkondycji. Cechy te powodują, żebydło tej rasy jest dobrze przystosowanedo trudnych warunków bytowaniai produkcji (np. na Podlasiu).Charakterystyczną cechą tego bydła(od niej wywodzi się nazwa) jestumaszczenie, które najczęściej jestczarne, rzadziej czerwone, z białympasem na grzbiecie – wąskim na kłębiei rozszerzającym się ku zadowi,brzeg barwnego obrzeżenia nieregularny,„poszarpany”, brzuch i wewnętrznastrona nóg często łaciatelub mocno nakrapiane. Cechy budowy:łeb ciężki, skrzyniasty, oczodołyo wysklepionym obramowaniu,szyja długa z wyraźnym podgardlem,tułów długi, głęboki, kończynykrótkie, silne i prawidłowo ustawione,wymię prawidłowo zbudowanei zawieszone.W strukturze rolnej drobnychgospodarstw położonych na terenach,gdzie naturalne warunki niesprzyjają intensywnemu sposobowiprodukcji rolnej, np. na obszarachchronionych (Podlaski, Biebrzańskii Narwiański Park Narodowy itp.)białogrzbiety mogą być konkurencjąwobec ras wysoko produkcyjnych.W tych warunkach rasy intensywnenie mogą bowiem wykazać swychdużych walorów użytkowych, a tymsamym nie zapewniają lepszej opłacalnościprodukcji.Wartościowe cechy białogrzbietówsą związane z założeniami genetycznymiich protoplastów i stanowiąmiędzy innymi o dużej wartości tegobydła dla zachowania bioróżnorodnościgatunku. Konieczność restytucji,a następnie ochrony zasobów genetycznychtej rodzimej rasy wynikarównież z jej wartości dla narodowejkultury rolniczej. Stanowi ona cennymateriał dla rolnictwa ekologicznego,nie tylko w znaczeniu biologicznym,ale także krajobrazowymi etnograficznym.Populacja białogrzbietów zlokalizowanaw rejonie nadbużańskimi na Podlasiu liczy około100 sztuk krów. Utrzymywane sąone w 17 gospodarstwach. Średniawydajność mleczna tych krów wynosiław 2005 roku: 3500 kg mlekao zawartości tłuszczu 3,98% i białka3,34%. Stwarza to możliwość rozpoczęciaprac nad restytucją tej rasyi uratowaniem jej od całkowitegowyginięcia.16