Casopis Sic – Prvi broj

I – ubrzo su sa mene skinuli mokru, zaleđenu
odeću.
I obukli mi vojničke gaće i potkošulju. i duge
vojničke gaće.
I – vojnički džemper.
I – šarenu uniformu.
I – obuli su mi čizme.
I – sve je na meni bilo deset brojeva veće.
I vjerovatno sam – izgledao gluplje od Amera. 7
.
Na nekom drugom mestu u romanu, recimo na početku drugog poglavlja,
kada se dečak, pošto je granata pogodila stan, osvesti kraj
sopstvenog kreveta, anaforskim ponavljanjem veznika i, pripovedanje
dobija lirski ton, potreban da se podvuče tragizam. To može biti legitimno,
ali onda ne možemo govoriti o emocionalnoj svedenosti i o
emocionalnoj otupelosti glavnog lika (pripovedača).
Drugi problem Kecmanovićevog pripovedača je što tehnika “kamere”
(objektivne!) nije uvek najsrećnije korišćena, za razliku od pripovedača
u Velikoj svesci, koji ne podležu iskušenju tumačenja, prelaženja
u sveznajuću poziciju i sl. U jednoj od završnih scena kada se iskrada
iz stana u kome je prisustvovao krajnje brutalnom i skoro naturalistički
opisanom pokolju Nikoline porodice, pripovedač saopštava:
Prošao sam pored tijela komšije Nikole.
Koji živ nije mogao da podnese sliku krvi koja
šiklja iz mladićeve glave.
Ni mrtve, iskolačene mladićeve oči. 8
Komšija Nikola skočio je na leđa ubice njegovog sina. Da brani?
Da se sveti? Da savlada bar jednog zločinca? Da ne gleda krv kako
šiklja iz mladićeve glave? Objektivni pripovedač to ne može znati,
ali je sveznajući pripovedač ovde koristan da pojača tragizam i
onako već brutalno postavljene scene.
7 Isto, str. 213.
8 Isto, str.203-204.
Ukoliko o pripovedanju govorimo koristeći termin “kamera”, valja
posegnuti za još jednim kolokvijalnim filmskim pojmom. Dobrom
esej
(sic!)

15