Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Nacionalno,<br />
klerikalno<br />
i žene<br />
Marginalizacija ženskih naracija<br />
Jasna Kovo<br />
''Ukoliko se jugo-muškarac usudi nešto javno reći,<br />
postaje disidentom, mučenikom sistema, nacionalnim umom,<br />
našim najhrabrijim mužem, hrvatskim Havelom, srpskim<br />
Rushdiem. Ako žena učini to isto, ona postaje samo kurvom.''<br />
Kultura laži, Dubravka Ugrešić<br />
Nikada se nije više pozivalo na svetu tradiciju islama,<br />
kršćanstva, judaizma, i interpretiralo muškim umovima kleronacionalista.<br />
Smijenjen je jedan sistem bratstva i jedinstva<br />
<strong>–</strong> promaknut je drugi. Klerofašističko ustrojstvo svelo<br />
je ž ene na dvostruku marginu društva i njegovih odnosa.<br />
Feminizam i njegovo djelovanje pojmovi su š to se brišu i<br />
nasilno progone iz diskurzivnih praksi.<br />
60<br />
Koliko se često postavlja pitanje o tome kako su postratne i<br />
ratne naracije koncepcijom i postamentacijom sveprisutne<br />
velike priče o kolektivu i njegovim neupitnim vrednotama<br />
interpretirale i konstituisale ž ene i (žensku) neupitno marginalnu<br />
naraciju?<br />
Shodno vlastitim mačističkim mjerilima, sadašnje bosanskohercegovačko<br />
društvo, odnosno njegove nacionalne i<br />
klerikalne inačice, zatvaraju krug interpretaciji uvodnoga<br />
pitanja i potiskuju ga iz centara dijalogizacije. Jer, dijalogizacije<br />
i nema u prostorima koji norme propisuju reinterpretacijom<br />
višestoljetnih jednoobraznih modela društava i kultura.<br />
Možda je to i strah od jednostavnoga pokušaja otvaranja<br />
patrijarhalnih načela novijim tumačenjima u suglasju<br />
sa socio-kulturološkim kontekstima sadašnjeg trenutka.<br />
Strah od gubitka moći i prokazivanja muškoga neetičnoga<br />
društva. Čudi li onda sveujedinjeni poziv ovih društava na<br />
vraćanje svetoj tradiciji?!<br />
U traženju odgovora na uvodno pitanje prvenstveno se mora<br />
odgovoriti na ideološku pozadinu koja je proizvela i postulirala<br />
načela patrocentričnoga društva.<br />
San o idealnoj ženi našega kolektiva neprikosnoveno ponire<br />
u daleka stoljeća iza nas, ona stoljeća koja je najjednostavnije<br />
odrediti terminom patrijarhata, očigledno prisutnoga još<br />
uvijek iako se pokušava stvoriti privid slobodarskoga<br />
društva jednakih. Reinterpretira se sve-idealna priča o čednoj<br />
i nadasve poštenoj ženi, u socio-kulturološkom smislu<br />
determiniranoj kućanici, majci-roditeljici.<br />
Potirući neke koncepte koje su obilježili političku, ali i kulturološku<br />
stvarnost u bivšoj, tako omraženoj, državi Jugoslaviji,<br />
današnja ne/kulturološka stvarnost stvorila je pre-
Change language