You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
การบริหารราชการแผ่นดินและศูนย์รวม<br />
ความจงรักภักดีของข้าราชการและอาณา<br />
ประชาราษฎร์ การสถาปนาพระมหานคร<br />
แห่งใหม่ให้เป็นศูนย์กลางการบริหารพระราช<br />
อาณาจักรให้ละม้ายศูนย์กลางเดิมอันรุ่งเรือง<br />
มายาวนาน ๔ ศตวรรษ คือ กรุงศรีอยุธยา<br />
การสถาปนาพระบรมมหาราชวังและวัดพระ<br />
ศรีรัตนศาสดารามเป็นที่ประทับของพระ<br />
มหากษัตริย์และศูนย์กลางการบริหารทั้งฝ่าย<br />
พุทธจักรและอาณาจักรซึ่งพระราชกรณียกิจ<br />
ต่อไปในฐานะ “พระผู้สร้าง” เป็นรากฐาน<br />
สำคัญในพระราชกรณียกิจต่อไปในฐานะ<br />
“พระผู้ทรงวางรากฐาน” การบริหารราชการ<br />
แผ่นดินและการพัฒนาประสิทธิภาพของ<br />
ข้าราชการ<br />
พระบาทสมเด็จ<br />
พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก<br />
มหาราชในฐานะ<br />
“พระผู้สร้าง”<br />
การสถาปนาพระบรมราชจักรีวงศ์พระราช<br />
นิพนธ์วรรณคดีไทย บทละครเรื่องรามเกียรติ์<br />
ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก<br />
มหาราช ความตอนหนึ่งว่า<br />
“....อันพระนครทั้งหลาย<br />
ก็เหมือนกับกายสังขาร<br />
กษัตริย์คือจิตวิญญาณ<br />
เป็นประธานแก่ร่างอินทรีย์...”<br />
พระราชนิพนธ์นี้แสดงถึงแนวทางพระดำริ<br />
สถานภาพพระมหากษัตริย์ ที่มีความสำคัญ<br />
ประดุจจิตวิญญาณของมนุษย์ เพราะ “แม้จิต<br />
จากกายก็บรรลัย” พระมหากษัตริย์จึงเป็น<br />
เสมือนศูนย์กลางของการบริหารการปกครอง<br />
ราชอาณาจักรทรงเป็นประธานในระบบ<br />
บริหารราชการแผ่นดิน มีพระราชอำนาจ<br />
กำหนดนโยบายสาธารณะและการตัดสินใจ<br />
พระราชหฤทัยในกระบวนการบริหารราชการ<br />
แผ่นดิน พระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุขของ<br />
รัฐสืบทอดพระราชอำนาจโดยราชสันตติวงศ์<br />
เสด็จขึ้นสู่อำนาจเพียงพระองค์เดียว โดย<br />
ไม่มีการสถาปนาพระราชวงศ์ไม่ได้ เพราะ<br />
การสถาปนาราชวงศ์มีความจำเป็นในการ<br />
สร้างฐานแห่งความชอบธรรมในการปกครอง<br />
อาณาจักร เพื่อแสดงให้ปรากฏกับสาธารณชน<br />
ว่า พระมหากษัตริย์พระองค์ใหม่เป็นบุคคล<br />
ผู้มีตระกูลวงศ์ ประกอบด้วยเครือญาติร่วม<br />
สายโลหิตที่พร้อมจะสนับสนุนและสืบทอด<br />
การปกครองบ้านเมืองของพระองค์ให้สถาวร<br />
นอกจากนั้นยังเป็นการกำหนดบทบาทและ<br />
หน้าที่ของบุคคลที่เป็นสมาชิกในราชสกุล<br />
16<br />
พลตรี ชัยวิทย์ ชยาภินันท์