CamSep 3 S

PROCEDURA ROZDZIELANIA I OTRZYMYWANIA STAFYLOKOKCYNY T
Z ZASTOSOWANIEM WYSOKOSPRAWNEJ CHROMATOGRAFII
CIECZOWEJ
Michał LASKOWSKI 1 , Beata FURMANEK-BLASZK 2 , Daniel JASTRZĘBSKI 1 ,
Marian KAMIŃSKI 1*
/wysalanie/odsalanie, GPC/SEC-HPLC, RP-HPLC, HILIC-HPLC, IExC-HPLC,
krystalizacja, re-krystalizacja/
1 Katedra Inżynierii Chemicznej i Procesowej, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska,
ul. G. Narutowicza 11/12 80-233 Gdańsk, PL, * mknkj@chem.pg.gda.pl;
2 Katedra Mikrobiologii, Wydział Biologii, Uniwersytet Gdański, ul. Kładki 24 80-822 Gdańsk, PL
furmanek@biotech.ug.gda.pl
Proces oczyszczania peptydów lub białek, powstałych w warunkach naturalnego metabolizmu
bakterii, albo w rezultacie tzw. nadprodukcji biotechnologicznej, składa się zawsze z serii operacji
jednostkowych, mających na celu izolację określonego indywiduum o wysokiej aktywności
biologicznej, z mieszaniny o złożonym lub bardzo złożonym składzie molekularnym. Wysoki
stopień czystości izolowanego indywiduum ma kluczowe znaczenie dla jednoznacznego określenia
struktury, dokładnego zbadania funkcji biologicznych, a szczególnie, dla zapewnienia wysokiej
aktywności przeciw-bakteryjnej. Zwykle procedury oczyszczania peptydów / białek posiadają kilka
etapów, z użyciem głównie, technik chromatografii w różnych układach faz. Opracowanie
optymalnej procedury separacyjnej jest, więc, zawsze poważnym problemem z powodu złożonego
składu supernatantu otrzymanego w rezultacie wykonania hodowli bakteryjnej oraz, dodatkowo,
z powodu konieczności uniknięcia denaturacji peptydu/białka, jako efektu zastosowania
nieodpowiednich technik, albo niekorzystnych warunków rozdzielania i izolacji.
W pracy przedstawiono nową procedurę oczyszczania bakteriocyny produkowanej przez
szczep Staphylococcus cohnii T, opracowaną z zastosowaniem wysokosprawnej kolumnowej
chromatografii cieczowej - HPLC. Stafylokocyna T, to peptyd zbudowany z 22 aminokwasów
wykazujący szczególnie wysoką aktywność bakteriobójczą wobec Staphylococus aureus.
Porównano efektywność izolacji Stafylokokcyny T z zastosowaniem HPLC względem „tradycyjnej”
metodyki opisanej w pracy doktorskiej [1] oraz w artykule [2] i opartej, po wysoleniu peptydu, na:
filtracji żelowej (Sephadex G-100 ® ) i chromatografii jonowymiennej. Procedura, opracowana w
ramach niniejszej pracy, została zrealizowana w skali modelowej wysokosprawnej chromatografii
cieczowej (HPLC) w warunkach bez oraz przeładowania kolumny. Jest dużo mniej pracoi
czasochłonna od tradycyjnej. W konsekwencji, może zostać wykorzystywana w skali procesowej
do izolacji stafylokokcyny T z płynu pohodowlanego. Autorzy pracują obecnie nad opracowaniem
optymalnych warunków hodowli, a także nad przeniesieniem opracowanej procedury rozdzielania
do skali preparatywnej, a być może, procesowej.
[1]. B. Furmanek, Rozprawa doktorska „Charakterystyka bakteriocyny wytwarzanej przez szczep Staphylococcus sp.T”,
Uniwersytet Gdański, Wydział Biologii Geografii i Oceanologii, Gdańsk 1995.
[2] B. Furmanek, T. Kaczorowski, R. Bugalski, K. Bielawski, J. Bohdanowicz and A.J. Podhajska: Identification,
characterization and purification of the lantibiotic staphylococcin T, a natural gallidermin variant. J. Appl. Microbiol.
1999, 87, 856-866.
[3] Zgłoszenie patentowe: R. Bugalski, A.J. Podhajska: Nowy szczep bakterii zawierający plazmid i wytwarzający
substancje o charakterze antybiotycznym A1(21) 299566 (22) 93 07 01 6(51) C12N 1/20.
15