CamSep 3 S
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ZASTOSOWANIE TECHNIK CHROMATOGRAFICZNYCH DO ANALIZY<br />
SKŁADU LIPIDÓW POWIERZCHNIOWYCH BLATTA ORIENTALIS<br />
Marek GOŁĘBIOWSKI 1 , Monika PASZKIEWICZ 1* , Agata SIKORA 1 ,<br />
Emilia WŁÓKA 2 , Wioletta WIELOCH 2 , Elżbieta PRZYBYSZ 3 ,<br />
Mieczysława BOGUŚ 2 , Piotr STEPNOWSKI 1<br />
/GC-MS/<br />
1 Wydział Chemii, Uniwersytet Gdański, ul. Sobieskiego 18, 80-952 Gdańsk,<br />
2 Instytut Parazytologii, Polska Akademia Nauk, ul. Twarda 51/55, 00-818 Warszawa,<br />
3<br />
Instytut Przemysłu Organicznego, ul. Annopol 6, 03-236 Warszawa<br />
* e-mail: monika55@chem.univ.gda.pl<br />
Lipidy powierzchniowe i wewnętrzne znajdujące się na powierzchni owadów odgrywają<br />
bardzo ważną rolę w prawidłowym ich funkcjonowaniu w środowisku naturalnym. Do zadań<br />
lipidów kutikularnych należy przede wszystkim ochrona organizmów przed szkodliwym działaniem<br />
czynników zewnętrznych, oraz nadmierną utratą wody. Umożliwiają one również owadom<br />
komunikację z innymi osobnikami tego samego gatunku. Oprócz tego, lipidy powierzchniowe<br />
mogą zapewniać ochronę przed infekcjami grzybowymi, czy bakteryjnymi. Określenie czy istnieje<br />
korelacja pomiędzy składem lipidów powierzchniowych, a wrażliwością na infekcje grzybowe jest<br />
niezwykle istotne. Zdefiniowanie składu lipidów powierzchniowych oraz określenie ich wpływu na<br />
rozwój i patogeniczność grzybów entomopatogennych może mieć duże znaczenie praktyczne<br />
i umożliwić w przyszłości opracowanie skutecznych metod ograniczania liczebności populacji<br />
owadów szkodliwych.<br />
Zastosowanie ekstrakcji oraz chromatografii gazowej sprzężonej ze spektrometrią mas<br />
pozwoliło na analizę jakościową i ilościową składu lipidów powierzchniowych i wewnętrznych,<br />
dorosłych owadów Blatta orientalis przed i po infekcji grzybowej. Owady Blatta orientalis zostały<br />
poddane ekstrakcji eterem naftowym przez 60 s a następnie dichlorometanem przez 5 minut.<br />
Otrzymane ekstrakty odparowano do sucha, a następnie poszczególne związki przeprowadzono<br />
w pochodne (sililowanie, BSTFA TMCS, 99:1, 1 h, 100°C), aby można było je rozdzielić<br />
i zidentyfikować przy pomocy techniki GC/MS.<br />
Porównując zawartość alkanów u samic Blatta orientalis, wykazano, że w przypadku owadów<br />
poddanych infekcji grzybowej, zawartość związków w lipidach powierzchniowych jest dwa razy<br />
większa, niż u samic niezakażonych. Oprócz większej zawartości alkanów, samice po infekcji<br />
zawierają również większą różnorodność tych związków pod względem jakościowym.<br />
W ekstraktach stwierdzono obecność związków (hentriakontanu- C 31 H 64 oraz oktakozanu- C 28 H 58 ),<br />
których nie zidentyfikowano w próbce otrzymanej po ekstrakcji samic zdrowych. U samic nie<br />
poddanych infekcji, występuje natomiast większe stężenie pentakozanu, heksakozanu oraz<br />
nonakozanu. Porównując zawartość kwasów tłuszczowych w lipidach powierzchniowych samic<br />
Blatta orientalis, można zauważyć, że u samic po infekcji grzybowej większość związków<br />
występuje w niskich stężeniach (wyjątek stanowi kwas C 18:1 ). Jest ich również znacznie mniej pod<br />
względem jakościowym - w lipidach powierzchniowych samic zdrowych zidentyfikowano aż 24<br />
kwasy, a u samic zainfekowanych, jedynie 14. W badanych ekstraktach stwierdzono również<br />
obecność estrów zawierających od 15 do 19 atomów węgla. W największym stężeniu związki te<br />
występowały w ekstrakcie samic Blatta orientalis. W lipidach powierzchniowych badanego<br />
gatunku owada zidentyfikowano również sterole oraz śladowe ilości alkoholi.<br />
Badania zostały sfinansowane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, grant nr N N303 504238<br />
33
Change language