CamSep 3 S
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
OZNACZANIE WYBRANYCH FARMACEUTYKÓW W PRÓBKACH<br />
ŚRODOWISKOWYCH POBRANYCH Z REJONÓW PRZYBRZEŻNYCH<br />
POŁUDNIOWEGO BAŁTYKU I WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO<br />
PRZY ZASTOSOWANIU TECHNIKI LC-MS/MS<br />
Anna BIAŁK-BIELIŃSKA 1 , Marta BORECKA 1 , Grzegorz SIEDLEWICZ 2 ,<br />
Kinga KORNOWSKA 3 , Ksenia PAZDRO 2 , Jolanta KUMIRSKA 1 ,<br />
Piotr STEPNOWSKI 1<br />
1 Katedra Analizy Środowiska, Wydział Chemii, Uniwersytet Gdański, ul. Sobieskiego 18/19,<br />
80-952 Gdańsk, abialk@chem.univ.gda.pl,<br />
2 Zakład Chemii i Biochemii Morza, Instytut Oceanologii Polskiej Akademii Nauk,<br />
ul. Powstańców Warszawy 55, 81-712 Sopot,<br />
3 Zespół Pracowni Fizykochemicznych , Wydział Chemii, Uniwersytet Gdański, ul. Sobieskiego 18/19,<br />
80-952 Gdańsk<br />
Od ponad 15 lat obszar chemii i ekotoksykologii środowiska coraz częściej obejmuje ocenę<br />
obecności tak zwanych nowopojawiających się zanieczyszczeń organicznych (ang. new emergening<br />
pollutants), które stanowią potencjalne zagrożenie zarówno dla całych ekosystemów jak<br />
i bezpośrednio dla zdrowia człowieka. Do tego rodzaju zanieczyszczeń zaliczone zostały między<br />
innymi pozostałości różnych klas farmaceutyków. Wśród wielu różnych grup środków leczniczych<br />
największe zagrożenie niosą pozostałości leków o działaniu przeciwbakteryjnym, głównie<br />
ze względu na możliwość przyczyniania się do niebezpiecznego zjawiska lekooporności. Mimo,<br />
iż w chwili obecnej w wielu ośrodkach naukowych na całym świecie prowadzone są liczne badania<br />
związane z analityką pozostałości tych związków w próbkach środowiskowych, a co za tym idzie<br />
oceną narażenia na obecność tych związków, w Polsce w dalszym ciągu liczba informacji na ten<br />
temat jest ograniczona. Dlatego też w ramach niniejszej pracy opracowane zostały nowe metodyki<br />
analityczne oznaczania wybranych antybiotyków i chemioterapeutyków z grupy penicylin,<br />
chinolonów, fluorochinolonów, sulfonamidów i innych w wybranych próbkach środowiskowych<br />
pobranych na terenie naszego kraju. Do tego celu wykorzystano, najbardziej czułą i selektywną<br />
metodę oznaczania pozostałości farmaceutyków w próbkach środowiskowych na bardzo niskich<br />
poziomach stężeń rzędu kilku g/l lub ng/l – chromatografię cieczową sprzężoną z tandemową<br />
spektrometrią mas (LC-MS/MS). Ponadto, w celu zwiększenia czułości, obniżenia granic<br />
oznaczalności oraz skrócenia czasu analizy na etapie przygotowania próbek do analizy zastosowano<br />
technikę ekstrakcji do fazy stałej (SPE). Badania obejmowały także: opracowanie metod<br />
przygotowania próbek środowiskowych do analizy tych związków w różnych matrycach (wody<br />
powierzchniowe, w tym wody morskie oraz gleby i osady morskie), ich optymalizację oraz<br />
walidację. Za pomocą opracowanych metod przeprowadzone zostały pionierskie badania nad<br />
obecnością pozostałości tych leków w wybranych próbkach środowiskowych pobranych z rejonów<br />
przybrzeżnych południowego Bałtyku i województwa pomorskiego.<br />
Praca naukowa współfinansowana ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego,<br />
w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytetu IV, projekt pt. „Program wdrożenia nowoczesnych<br />
elementów kształcenia w Uniwersytecie Gdańskim”, Zadanie „Stypendia naukowe dla doktorantów szansą na rozwój<br />
gospodarki” oraz grantu MNiSW N N306 300536 (2009-2011).<br />
38