qronika+321

294 69 77; qronikaqronika@gmail.com
da maT did yuradRebasac nu mivaqcevT~
mtruli interesebis gansaxorcieleblad.
_ sakmaod gasagebi pasuxia.
barem wina kiTxvidan gamomdinare
gadavideT opoziciaze, _ rCeba
iseTi STabeWdeleba, rom opozi-
cia apirebs, arCevnebi dasavleTs,
kerZod, aSS-s moagebinos. amis
Tqmis uflebas Tavad partiebi-
sadmi mosaxleobaSi arsebuli
araerTgvarovani damokidebuleba
maZlevs. anu ramdenad emTxveva
opoziciis dasavluri „survilebi”
da realuri SesaZle-
blobebi erTmaneTs?
_ tradicia umniSvnelovanesi
politikuri faqtoria da xSirad
ara ubralod Tvisebrivi, aramed
arsobrivic xdeba. swored arsobrivia
ukve is garemoeba, rom
dasavleTis, pirvel rigSi, amerikis
SeerTebuli Statebis pozicia
gadamwyvetic kia saqarTvelo-
Si xelisuflebis legitimaciisTvis.
politikuri Zalebi mudam
ibrZvian am resursis mosapoveblad
rogorc arCevnebamde, aseve
arCevnebis Semdeg. aqve davazusteb,
rom mxedvelobaSi maqvs ara
eleqtoraluri an iuridiuli,
aramed politikuri legitimacia:
kenWisyris oficialurad gamocxadebul
Sedegs politikuri legitimuroba
aRar eqneba, Tuki
dasavleTi da misi struqturebi,
vTqvaT, „euTos” damkvirvebelTa
misia an kongresis delegacia,
arCevnebamde an arCevnebis Semdeg
ganacxadeben, rom saarCevno procesic
da TviT kenWisyrac wesebis
darRveviT Catrda da/anu gayalbda!
iyo „Tavisufali, Tumca ar
iyo patiosani” da a. S.
dasavluri da amerikuli „legitimurobis”
mopovebas ara mxolod
opozicia cdilobs, aramed
aseTive gafacicebiT cdilobs xelisuflebac,
anu mmarTveli partia.
swored es garemoeba adasturebs:
qarTuli politikuri
elita mTlianad prodasavluria,
ra urTierTbraldebebic ar unda
ismodes. igive garemoeba amtkicebs
imasac, rom saqarTveloSi, sabednierod,
ar arian namdvilad
prorusuli politikuri Zalebi,
raki aravin eZebs moskovur legitimacias.
marginalebi ar iTvleba,
rasakvirvelia. Tumca im marginalebmac
moskovs mniSvnelovani
Sedegi ver aCvenes bolo ar-
CevnebSi da amitomac dakarga kremlma
maTdami interesi. saqarTvelos
arc erTi xelisufleba, dRevandeli
xelisuflebis CaTvliT,
„prorusuli” ar yofila. sxva yvelaferi,
maT Soris, braldebebi,
mxolod politikuri teqnologia
da interpretaciebia.
_ axla opoziciis Sansebi gan-
vixiloT Semdeg konteqstSi:
erTi is, rom politikur sufraze
absoluturad yvela saxis
kerZi devs, anu yvela gemovnebis
amomrCevlisTvis. meorec
is, rom absoluturad mes-
mis enm-is, romelmac ar isurva,
sakuTari xmebi eCuqebina da
gaenawilebina sruli opoziciuri
speqtrisTvis. adrec vambobdi, _
enm-s sulac ar awyobda arc pro-
porciuli da arc es 120/30
sistema. amiT partia, realurad,
xmebs kargavs. mokled, arsebuli
opoziciuri konfiguraciidan ra
molodinebi gaqvs?
_ momavali arCevnebis erTerTi
yvelaze saintereso mxare
sworedac isaa, rom rogorc Tqvi,
„sufraze yvela saxis kerZi devs”.
`amerikam, Tundac postfaqtum, Tumca mainc `mwvane Suqi~ aunTo `vardebis
revolucias~. oRond manamde imis msgavsic ki araferi ismoda vaSingtonidan
eduard SevardnaZis mimarT, rac axla ismis kapitoliumis borcvidan -
kongresidan mmarTveli partiisa da misi lideris Sesaxeb. pirvelad gaiJRera
gancxadebebma finansuri daxmarebis - Tundac teqnikuri daxmarebis - nawilobriv
gayinvis Sesaxeb, rac SeiZleba Sefasdes, rogorc sanqcirebis momzadeba~
erTprocentianma barierma is ker-
Zebic ki „ganaaxla”, romelsac
didi xania „mZime surneli” unda
dastyoboda. TiTqmis yvela cnobil
politikossa da mis partias
aqvs Sansi, moagrovos 15-17 aTasi
xma da gadalaxos barieri, anu
moxvdes parlamentSi. SesaZloa
moxdes isec, momavali sakanonmdeblo
organo yvelaze mravalpartiuli
da kargi gagebiT „Wrelic”
aRmoCndes 1995 wlis Semdeg.
pirvel parlaments, romelic
1992 wels avirCieT, ar vTvli,
radgan maSin sruliad unikaluri
saarCevno sistema moqmedebda da
amomrCeveli erTdroulad sam sxvadasxva
partiasa Tu bloks aZlevda
xmas. bunebrivia, „nacionaluri
moZraoba” cdilobs, yvelaze
didi da madisaRmZvreli „kerZi”,
gansakuTrebiT protestuli da
xelisuflebaze gabrazebuli amomrCevlisaTvis,
Tavad iyos xsenebul
„sufraze”. amisTvis ki yovlad
N19 (321) 11.08-17.08.2020 w.
aucilebelia, mkafiod gaemijnos
sxva seriozul politikur Zalebs,
raTa maTSi ar „aiTqvifos”.
mixeil saakaSvilis programa maqsimumi
xelisuflebaSi enm-is dabrunebaa,
xolo minimumi _ yvelaze
mravalricxovani opoziciuri
fraqciis Seqmna momaval parlamentSi.
amasTan, iotisoden eWvs ar
iwvevs, rom rogorc „programa
minimumis”, aseve „programa maqsimumis”
TvalsazrisiT, „nacionalebisTvis”
idealuri iyo Sereuli
saarCevno sistema 73+77. magram
es is SemTxvevaa, rodesac maTac
ki ver gabedes politikur elita-
Si arsebuli konsensusis winaaRmdeg
wasvla, arada, miSa Tavidanve
ambobda, rom „proporciuli arCevnebi
nulovani barieriT” misTvis
miuRebelia, raki metismetad
„Wrel” da/anu, misi azriT, araqmedunarian
xelisuflebas warmoSobs.
_ kriminali _ Tema, romelsac
`yuradRebiT Seviswavle yvela gancxadeba,
dawyebuli maik pompeos ramdenime Tvis
winandeli komentariT da Cemi STabeWdilebiT,
sakvanZo mainc saqarTvelos portebis Temaa,
raki amerikelebs surT, es portebi - pirvel
rigSi anaklia, aseve foTi - namdvilad
proamerikuli jgufebis xelSi darCes da maTi
Semdgomi gasxvisebiT an transformaciiT
amerikis geopolitikurma konkurentebma,
iranma da CineTma, ar isargeblon amerikisa
da misi regionuli mokavSireebisaTvis
mtruli interesebis gansaxorcieleblad~
gverds ver avuvliT. ramdenad
aqvs am Temas da, kerZod, SaqaraSvilis
mkvlelobas (sxva kvali-
fikaciis micemas azri ar aqvs) da
Tamar baCaliaSvilis gaurkvevel
viTarebaSi gardacvalebis rezonansul
saqmeebs politikur procesze
zegavlenis moxdenis un-
ari, SesaZlobeloba?
_ Zalian didi mniSvneloba da
zegavlenis unari aqvT am saqmeebs.
jer erTi imitom, rom kriminogenuli
viTareba adamianebs zafravs,
aSinebs da ganawyobs im xelisuflebis
winaaRmdeg, romelic,
mosaxleobis am nawilis azriT,
mZime problemas ver umklavdeba.
kriminalis SiSma adamianTa didi
nawilisTvis Caanacvla ruseTTan
omis SiSi, romelic ramdenime
wlis winaT ganmsazRvreli iyo.
garda amisa, yvela rezonansul
saqmesTan dakavSirebiT, uSualod
arCevnebis win, movlenebi Sesa-
Zloa, isec ganviTardes, politikuri
mniSvneloba SeiZinos
iseve, rogorc 2012 wlis arCevnebis
win. garantirebuli da gadawyvetili
ar aris, magram arc
gamoricxulia.
_ Sen istorikosi xar da, istoriuli
konteqstidan gamom-
dinare, minda Sexedo sakiTxs:
aris mosalodneli Semodgo-
misTvis „cocxis” axali efeqti?
mimixvdi, xom, ras vgulisxmob?
anu faqts, 2012 wlis analogiiT,
romelic sazogadoebis ganwy-
obebs erTmniSvnelovnad xelisu-
flebis winaaRmdeg mimarTavs? an
xom ar SeiZleba swored es dasax-
elebuli qeisebi iqces „cocxad”?
_ dasaxelebul qeisebSi, jerjeroboT,
amis potenciali ar
Cans, Tumca saerTo fons namdvilad
qmnian. axali saqmeebic
iqneba, magram am SemTxvevaSi, rogorc
arasdros, relevanturia sityva-cneba
„gaaCnia”.
_ gverds ver avuvli Cvens me-
zobel qveynebs Soris mimdinare
Setakebebs. somxeT-azerbaijanis
dapirispireba gascda yarabaxis
konfliqts da is formirdeba,
rogorc am ori qveynis dapiri-
spireba. pirvel dReebSi qarTv-
elma „prodasavlelma” eqsper-
tebma konfliqtis inspiracia
ruseTs Setenes, Tumca aSS-is
dazvervis samsaxuris monaceme-
biT, konfliqti azerbaijanma
daiwyo. samwuxarod, qarTuli
politikuri da saeqsperto wreebi
samezobloSi mimdinare pro-
cesebsac ver aanalizeben sa-
frTxis TvalsazrisiT, amitom
saintereso iqneboda Seni aRqma am
sakiTxze.
_ Cemi aRqma isaa, rom grZelvadiani
TvalsazrisiT somxeTs
azerbaijanTan saomari aRaraferi
aqvs, raki yvelaferi moipova 1990-
1994 wlebSi, rasac umiznebda;
xolo azerbaijanis prezidents
araerTxel uTqvams, rom misi qveyana
arasdros Seurigdeba teritoriul
xleCas; oRond saqmec isaa,
rom moklevadiani, situaciuri
TvalsazrisiT azerbaijans namdvilad
ar sWirdeboda sabrZolo
moqmedebebi ara saokupacio xazze,
e. i. mTiani yarabaRisa da sxva
okupirebuli teritoriebis mimdebared,
aramed uSualod azerbaijan-somxeTis
sazRvarze, raki
es garemoeba ruseTs miscems
kanonier safuZvels, Caerios omSi
somxeTis mxares: ruseTs somxeT-
Tan akavSirebs ormxrivi xelSekruleba
samxedro daxmarebis
Sesaxeb. mTian yarabaRTan ki moskovs
sul sxva mimarTeba aqvs: formalurad
cnobs mas azerbaijanis
nawilad. anu kiTxva: „raRa aqvs
saomari somxeTs?” iseve legitimuria,
rogorc sapirispiro kiTxva:
„raRa saxelmwifo sazRvarze
wamoiwyebda baqo konfliqts da
ara _ mTian yarabaRTan”? erTmniSvnelovani
pasuxi ar arsebobs. Tu
varaudebis sferodan „realpolitikaSi”
gadavinacvlebT, anu
davakvirdebiT, axla ra xdeba „miwaze”,
cxadia, rom dapirispirebuli
mxareebi, ase vTqvaT, „daamuxruWes”.
vin? Zneli misaxvedri ar
aris. erTi mxriv, moskovma _ erevani,
meore mxriv, ankaram _ baqo.
rogorc Cans, „aq da axla” arc
erT am regionul zesaxelmwifos
kavkasiaSi omi ar awyobs. isedac
eomebian erTmaneTs „proqsi”, anu
arapirdapir, siriasa da libiaSi.
_ da aqve, iaraRis Tema:
davijero, konfliqtis mxareebis
iaraRiT momaragebis sakiTxi,
Tundac saqarTveloSi tranziti,
ar kontroldeba Cveni strate-
giuli partnioris, aSS-is mier?
sxva Tu araferi, finansur tran-
zaqciebsac ki akontroleben da
iaraRis sakiTxi qarTveli meba-
Jis nebazea damokidebuli?
_ Zalian saintereso Temaa. upirvel
yovlisa, dRes ar arsebobs
gaeros uSiSroebis sabWos arc
erTi rezolucia, romelic akrZalavda
somxeTisTvis an azerbaijanisTvis
iaraRis miwodebas.
sxva saqmea geopolitikuri aspeqti.
aq saqarTvelo, ukve TiTqmis
30 welia, atarebs „Tanabarda-
Sorebis” politikas. es neitralitetis
erT-erTi formaa, romelsac,
martivad Tu vityviT, ori
„ofcia” aqvs: an arc erTi mxarisTvis
gankuTvnili iaraRi ar unda
gaataro, an orive mimarTulebiT
unda gaataro iaraRi. ase iqceoda
saqarTvelos yvela mTavroba,
damoukideblobis deklarirebidan
_ dRemde. saqarTveloSi
warmoebul ÑÓ-25 moieriSe bombdamSenebsac
orive mxares vawvdidiT
TiTqmis Tanabari raodenobiT.
azerbaijani uxvad iRebs iaraRs
mokavSire TurqeTisgan da israelidan
saqarTvelos teritoriisa
da sagareo sivrcis gavliT. aseve
somxeTi iRebs iaraRs ruseTisgan
saqarTvelos gavliT.
gagrZeleba 37-e gv.
23