Γαyδος ΤΟ "ΕΞΟΡΙΣΤΟ ΣΤΟΛΙΔΙ" ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ Gavdos: The “exile diamond” of Greece Της Όλγας Χριστοφοράκη By Olga Christoforaki Γαύδος είναι γνωστή ως το νοτιότερο άκρο της Ευρώπης αλλά και της Η Ελλάδας. Ένα μικρό νησί με αρκετά μεγάλη ιστορία ανά τους αιώνες. Ήταν ήδη κατοικημένο από τη Νεολιθική εποχή, ενώ λέγεται ότι ήταν το ονειρεμένο νησί Ωγυγία, που ναυάγησε ο Οδυσσέας και στη συνέχεια τον κρατούσε εκεί αιχμάλωτο η Καλυψώ. Στις μέρες μας οι λιγοστοί κάτοικοι του νησιού δείχνουν με υπερηφάνεια στους επισκέπτες τα λείψανα του παλατιού και τις σπηλιές όπου ζούσε η Καλυψώ. Επίσης σύμφωνα με αρχαιολογικές έρευνες έχει αποδειχτεί η παρουσία της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας στο νησί. Οι Ρωμαίοι καταπατητές της Γαύδου έκαναν τόση κατάχρηση της χλωρίδας του νησιού, προκαλώντας μια διαδικασία αποσύνθεσης των υλικών του εδάφους της που έχει αντίκτυπο έως και σήμερα, με αποτέλεσμα η βλάστηση στο νησί να είναι ελλιπής. Κατά τη Βυζαντινή αυτοκρατορία από το 900 – 1000 μ.Χ., το νησί μετρούσε γύρω στους 8 χιλιάδες κατοίκους, ενώ κατά την Οθωμανική ηγεμονία από το 1665 – 1855, ο πληθυσμός του νησιού μειώθηκε αισθητά, φτάνοντας στους 500 κατοίκους. Για τη σύγχρονη Ελλάδα, το νησί υπήρξε τη δεκαετία του 1930 τόπος εξορίας για τους κομμουνιστές, ενώ κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, οι συμμαχικές δυνάμεις μετέφεραν μερικά στρατεύματα στη Γαύδο, μετά τη νίκη των Γερμανών στη Μάχη της Κρήτης. Αδιαμφισβήτητα η ιστορία του νησιού είναι ένδοξη παρά το μέγεθός του. Η έκτασή του είναι μόλις 29 τετραγωνικά χλμ., με μήκος στα 10 τετραγωνικά χλμ. και πλάτος στα 5. Απέχει μόλις 48χλμ. από τη Χώρα Σφακίων και 314χλμ. από το Τομπρούκ της Λιβύης. Στο νησί πλέον ζουν λιγότεροι από 50 άνθρωποι, όμως την καλοκαιρινή σεζόν ο αριθμός των τουριστών που κατακλύζουν το νησί μπορεί να ξεπεράσει και τις 3,5 χιλιάδες, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι κατασκηνωτές, αφού οι τουριστικές υποδομές και υπηρεσίες στη Γαύδο είναι στοιχειώδεις. Το λιμάνι της Γαύδου είναι η Καραβέ, ενώ η πρωτεύουσά της το Καστρί, όπου εκεί πληρείται η βασική τουριστική υποδομή του νησιού. Η Γαύδος συνολικά έχει 4 γραφικούς οικισμούς, ενώ ο νοτιότερος κατοικημένος οικισμός της και συνεπώς ο νοτιότερος της Ευρώπης, είναι τα Βατσιανά, με συνολικό πληθυσμό 23 κατοίκων! Πέρα δώθε στο νησί ο επισκέπτης θα δει να “ξεφυτρώνουν” πέτρινα μετόχια, υπενθυμίζοντάς του παλιές εποχές ακμής και κατοίκησης του νησιού. Gavdos is known as the most southern place of Europe and Greece. It is a small island with a sizable history over the centuries. It was already inhabited since the Neolithic era and it said that was Ogygia Island, where Odysseus was shipwrecked and was captive there by Calypso. Nowadays the few locals of Gavdos show with proud to visitors, the remains of the palace and the caves where Calypso lived. Also according to archaeological researches, the presence of the Romans on the island has been demonstrated. The Roman squatters of Gavdos abused the plant life of the island, causing a process of decomposition of soil materials that has an impact until today, so the vegetation on the island to be incomplete. During the Byzantine Empire from 900 - 1000 AD, the island counted around 8,000 inhabitants, while during the Ottoman Empire from 1665 - 1855, the island’s population declined sharply, reaching to 500 residents. In modern Greece, the communists were exiled in the island in 1930, while during the Second World War; Allied forces moved some troops in Gavdos, after the victory of Germans in the Battle of Crete. Undoubtedly the island’s history is glorious despite its size. Its area is just 29 square km., with a length of 10 sq. km and a width of 5 sq. km. It is just 48 km. far away from Sfakia and 314 km. from Tobruk of Libya. Nowadays the island has no more of 50 people, while in the summertime the number of tourists who visit the island can exceed in 3,500.
81