20.04.2013 Views

Mortalidad en la niñez : una base de datos - Cepal

Mortalidad en la niñez : una base de datos - Cepal

Mortalidad en la niñez : una base de datos - Cepal

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

154<br />

GRÁFICO XI.1<br />

Guatema<strong>la</strong>: Estimaciones <strong>de</strong> <strong>la</strong> tasa <strong>de</strong> mortalidad infantil (q(1)) y probabilidad <strong>de</strong> morir antes <strong>de</strong> cumplir cinco años<br />

(q(5)) e<strong>la</strong>boradas por el IGME y por CELADE a , 1950-2009<br />

Tasa<br />

(Por mil)<br />

300<br />

250<br />

200<br />

150<br />

100<br />

50<br />

0<br />

q(1)<br />

q(5)<br />

1950 1955 1960 1965 1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2015<br />

q(1)IGME q(1)CELADE q(5)IGME<br />

q(5)CELADE<br />

Fu<strong>en</strong>te: Child Mortality Data<strong>base</strong>, actualizada a Septiembre 2010 [<strong>base</strong> <strong>de</strong> <strong>datos</strong> <strong>en</strong> línea] http://www.childmortality.org/ y CELADE-División <strong>de</strong> Pob<strong>la</strong>ción <strong>de</strong> <strong>la</strong> CEPAL,<br />

Observatorio Demográfico No. 7, 2009.<br />

a Las estimaciones <strong>de</strong> CELADE se refier<strong>en</strong> a períodos quinqu<strong>en</strong>ales y correspond<strong>en</strong> a <strong>la</strong>s cifras implícitas <strong>en</strong> <strong>la</strong>s estimaciones y proyecciones <strong>de</strong> pob<strong>la</strong>ción.<br />

XI.3 Difer<strong>en</strong>cias sociales <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong> mortalidad <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>niñez</strong><br />

Los resultados <strong>de</strong>l cuadro XI.2 sobre difer<strong>en</strong>cias según características<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> madre, <strong>de</strong>b<strong>en</strong> tomarse con precaución<br />

ya que <strong>la</strong>s <strong>de</strong>fici<strong>en</strong>cias <strong>en</strong> <strong>la</strong> información son, <strong>en</strong> g<strong>en</strong>eral,<br />

mayores cuando ésta se <strong>de</strong>sagrega <strong>en</strong> subpob<strong>la</strong>ciones.<br />

Como variable social <strong>de</strong> interés para estudiar los difer<strong>en</strong>ciales<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> mortalidad <strong>en</strong> los primeros años <strong>de</strong> vida, a<strong>de</strong>más<br />

<strong>de</strong>l lugar <strong>de</strong> resid<strong>en</strong>cia y <strong>de</strong>l nivel <strong>de</strong> instrucción <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong> madre, se consi<strong>de</strong>ró el grupo étnico, ya que éste está<br />

ligado a importantes difer<strong>en</strong>cias <strong>en</strong> el nivel <strong>de</strong> vida. La pob<strong>la</strong>ción<br />

indíg<strong>en</strong>a constituye <strong>una</strong> elevada proporción <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

pob<strong>la</strong>ción (41% para 2001) y es predominantem<strong>en</strong>te rural.<br />

Las estimaciones correspondi<strong>en</strong>tes al período 1968-1969<br />

se <strong>de</strong>rivaron <strong>de</strong>l c<strong>en</strong>so <strong>de</strong> 1973 (1) , <strong>la</strong>s <strong>de</strong> 1977-1987 <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

DHS-87, <strong>la</strong>s <strong>de</strong>1989 <strong>de</strong>l C<strong>en</strong>so <strong>de</strong> 1994, <strong>la</strong>s <strong>de</strong> 1985-95,<br />

XI<br />

<strong>Mortalidad</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>niñez</strong><br />

GUATEMALA<br />

1988-89 / 1998-1999 y <strong>la</strong>s <strong>de</strong> 1992-2002 provi<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>de</strong><br />

<strong>la</strong>s ENSMI 1995, 1998-99 y 2002, respectivam<strong>en</strong>te y <strong>la</strong>s<br />

<strong>de</strong> 1997 se <strong>de</strong>rivan <strong>de</strong>l c<strong>en</strong>so <strong>de</strong>l 2002.<br />

Al comparar tanto <strong>la</strong> mortalidad infantil como <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>niñez</strong><br />

a partir <strong>de</strong> <strong>la</strong> Encuesta Nacional <strong>de</strong> Salud Materno<br />

Infantil (ENSMI), para el período 1995 y 2002, po<strong>de</strong>mos<br />

observar un comportami<strong>en</strong>to dispar <strong>en</strong>tre ambas. Por <strong>una</strong><br />

parte <strong>la</strong>s brechas re<strong>la</strong>tivas <strong>en</strong>tre áreas <strong>de</strong> resid<strong>en</strong>cia urbano<br />

rural para <strong>la</strong> mortalidad infantil muestran un <strong>de</strong>sc<strong>en</strong>so<br />

(28 y 27 respectivam<strong>en</strong>te). En cambio para <strong>la</strong> educación<br />

materna (67 y 70) y grupo étnico (17 y 18) se observa un<br />

leve aum<strong>en</strong>to <strong>en</strong> <strong>la</strong>s brechas re<strong>la</strong>tivas.<br />

Por otra parte, <strong>la</strong> mortalidad <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>niñez</strong> muestra un sost<strong>en</strong>ido<br />

<strong>de</strong>sc<strong>en</strong>so <strong>de</strong> <strong>la</strong>s brechas re<strong>la</strong>tivas <strong>de</strong> acuerdo al<br />

nivel <strong>de</strong> instrucción <strong>de</strong> <strong>la</strong> madre <strong>en</strong>tre los grupos extremos<br />

<strong>de</strong> educación (77 a 74 respectivam<strong>en</strong>te), lo mismo<br />

suce<strong>de</strong> <strong>de</strong> acuerdo a <strong>la</strong> difer<strong>en</strong>ciación indíg<strong>en</strong>a no indí-<br />

(1) A partir <strong>de</strong> dicho c<strong>en</strong>so se <strong>de</strong>rivó un nivel promedio <strong>de</strong> <strong>la</strong> mortalidad <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />

<strong>niñez</strong> (Behm y Vargas, 1978). Este se utilizó para estimar <strong>la</strong> q(1) y <strong>la</strong> q(5), mediante<br />

el mo<strong>de</strong>lo Oeste <strong>de</strong> <strong>la</strong>s tab<strong>la</strong>s <strong>de</strong> Coale y Dem<strong>en</strong>y.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!