20.04.2013 Views

Mortalidad en la niñez : una base de datos - Cepal

Mortalidad en la niñez : una base de datos - Cepal

Mortalidad en la niñez : una base de datos - Cepal

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

CUADRO XVII.2<br />

Paraguay: <strong>Mortalidad</strong> infantil y <strong>en</strong> m<strong>en</strong>ores <strong>de</strong> cinco años según lugar <strong>de</strong> resid<strong>en</strong>cia y nivel <strong>de</strong> educación <strong>de</strong> <strong>la</strong> madre,<br />

1967-2004<br />

Característica<br />

Social<br />

Fu<strong>en</strong>te<br />

Año <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />

estimación<br />

Lugar <strong>de</strong><br />

resid<strong>en</strong>cia<br />

C<strong>en</strong>so<br />

1972<br />

DHS<br />

1990<br />

C<strong>en</strong>so<br />

1992<br />

(1) A partir <strong>de</strong> dicho c<strong>en</strong>so se calculó un nivel promedio <strong>de</strong> <strong>la</strong> mortalidad <strong>en</strong> <strong>la</strong><br />

<strong>niñez</strong> (Behm y Brizue<strong>la</strong>, 1977). Este se utilizó para estimar <strong>la</strong> q(1) y <strong>la</strong> q(5), mediante<br />

el mo<strong>de</strong>lo Oeste <strong>de</strong> <strong>la</strong>s tab<strong>la</strong>s <strong>de</strong> Coale y Dem<strong>en</strong>y.<br />

Tasa <strong>de</strong> <strong>Mortalidad</strong> (por mil)<br />

q(1) q(5)<br />

ENDSR<br />

95-96<br />

C<strong>en</strong>so<br />

2002<br />

1967-68 1980-90 1987 1985-95 1997<br />

ENDSR<br />

2004<br />

1999-<br />

2004<br />

C<strong>en</strong>so<br />

1972<br />

DHS<br />

1990<br />

C<strong>en</strong>so<br />

1992<br />

ENDSR<br />

95-96<br />

C<strong>en</strong>so<br />

2002<br />

1967-68 1980-90 1987 1985-95 1997<br />

Total - 35 54 33 38 29 45 72 41 48 33<br />

Urbano 65 38 55 37 39 31 89 47 74 46 48 34<br />

Rural<br />

Educación<br />

Materna (<strong>en</strong> años)<br />

59 32 53 29 38 28 80 43 70 34 47 34<br />

Sin instrucción 86 - 86 59 - 122 122 - 80 -<br />

1-3 68 45a 65 50a 49 - 93 65a 89 67a 63 -<br />

4-6 53 42b 52 39b 38 - 70 51b 68 47b 47 -<br />

7-9 40 33 c 45 34c 33 - 51 41c 58 40c 40 -<br />

10 y más 25 22d 33 16e 24 - 30 27d 40 20e 29 -<br />

12 y más - - - 11 - - - - - 15 - -<br />

ENDSR<br />

2004<br />

Fu<strong>en</strong>te: Para 1967-1968, Behm, H. y Brizue<strong>la</strong> F., La mortalidad <strong>en</strong> los primeros años <strong>de</strong> vida <strong>en</strong> países <strong>de</strong> América Latina. Paraguay 1967-1968, serie A, N° 1027, San José <strong>de</strong><br />

Costa Rica, CELADE, 1977; para 1980-1990, C<strong>en</strong>tro Paraguayo <strong>de</strong> Estudios <strong>de</strong> Pob<strong>la</strong>ción; e Institute for Resource Developm<strong>en</strong>t/Macro Systems, Inc., Paraguay: Encuesta<br />

Nacional <strong>de</strong> Demografía y Salud 1990, Asunción, Paraguay; y Columbia, EEUU, 1991, pág. 73, cuadro 7.2; para 1985-95, C<strong>en</strong>tro Paraguayo <strong>de</strong> Estudios <strong>de</strong> Pob<strong>la</strong>ción, Encuesta<br />

Nacional <strong>de</strong> Demografía y Salud Reproductiva 1995-1996, Asunción, 1997, pág. 116, cuadro 9.4; para 1999-2004, C<strong>en</strong>tro Paraguayo <strong>de</strong> Estudios <strong>de</strong> Pob<strong>la</strong>ción, Encuesta<br />

Nacional <strong>de</strong> Demografía y Salud Sexual y Reproductiva 2004. Informe Final, Asunción, 2005; para 1987 y 1997, C<strong>en</strong>sos <strong>de</strong> 1992 y 2002, Base <strong>de</strong> Datos CELADE, e<strong>la</strong>boración<br />

propia usando REDATAM SP+.<br />

a 0-2 años <strong>de</strong> estudio.<br />

b 3-5 años.<br />

c Primaria completa (6 años).<br />

Las estimaciones <strong>de</strong>l período 1967-1968 se <strong>de</strong>rivaron<br />

<strong>de</strong>l c<strong>en</strong>so <strong>de</strong> pob<strong>la</strong>ción <strong>de</strong> 1972 (1) , y <strong>la</strong>s <strong>de</strong> 1980-1990<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> DHS-90.<br />

A fines <strong>de</strong> los años ses<strong>en</strong>ta <strong>la</strong> mortalidad infantil y <strong>en</strong> m<strong>en</strong>ores<br />

<strong>de</strong> cinco años <strong>de</strong> <strong>la</strong> zona rural era aproximadam<strong>en</strong>te<br />

un 10 por ci<strong>en</strong>to mayor que <strong>la</strong> <strong>de</strong> <strong>la</strong> pob<strong>la</strong>ción urbana.<br />

En <strong>la</strong> década <strong>de</strong>l och<strong>en</strong>ta se observan <strong>de</strong>sc<strong>en</strong>sos importantes<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> mortalidad, <strong>de</strong> alre<strong>de</strong>dor <strong>de</strong>l 45 por ci<strong>en</strong>to,<br />

pero los difer<strong>en</strong>ciales se mantuvieron. Es más, para <strong>la</strong><br />

mortalidad infantil éstos se increm<strong>en</strong>taron a un 19 por<br />

ci<strong>en</strong>to. En <strong>la</strong> década <strong>de</strong>l nov<strong>en</strong>ta y a comi<strong>en</strong>zos <strong>de</strong>l dos<br />

mil, <strong>la</strong> información disponible confirma un <strong>de</strong>sc<strong>en</strong>so g<strong>en</strong>eral<br />

<strong>de</strong> <strong>la</strong> mortalidad, aunque los difer<strong>en</strong>ciales por zonas<br />

<strong>de</strong> resid<strong>en</strong>cia muestran comportami<strong>en</strong>tos dispares.<br />

De acuerdo a <strong>la</strong>s <strong>en</strong>cuestas para el período 1985-1995,<br />

<strong>la</strong> mortalidad <strong>de</strong> m<strong>en</strong>ores <strong>de</strong> cinco años aum<strong>en</strong>tó a un<br />

35 por ci<strong>en</strong>to para luego <strong>de</strong>sc<strong>en</strong><strong>de</strong>r bruscam<strong>en</strong>te hasta<br />

igua<strong>la</strong>r sus tasas según <strong>en</strong>cuestas <strong>en</strong> el período 1999-<br />

2004. La información obt<strong>en</strong>ida <strong>de</strong> los c<strong>en</strong>sos <strong>de</strong> pob<strong>la</strong>ción,<br />

<strong>en</strong> tanto, pres<strong>en</strong>ta <strong>una</strong> sobrestimación respecto a<br />

<strong>la</strong>s <strong>en</strong>cuestas; sin embargo manti<strong>en</strong>e <strong>la</strong> t<strong>en</strong>d<strong>en</strong>cia a <strong>la</strong><br />

d Secundaria o más (7años o más).<br />

e 7-11 años <strong>de</strong> estudio.<br />

1999-<br />

2004<br />

baja <strong>en</strong> los niveles <strong>de</strong> mortalidad, aunque los difer<strong>en</strong>ciales<br />

por zonas <strong>de</strong> resid<strong>en</strong>cia pres<strong>en</strong>tan mínima difer<strong>en</strong>cia<br />

tanto para <strong>la</strong> mortalidad infantil como <strong>la</strong> <strong>de</strong> m<strong>en</strong>ores <strong>de</strong><br />

cinco años; para el c<strong>en</strong>so <strong>de</strong>l 2002 estos valores alcanzan<br />

un 3 y 2 por ci<strong>en</strong>to, respectivam<strong>en</strong>te.<br />

Respecto al nivel <strong>de</strong> instrucción <strong>de</strong> <strong>la</strong> madre, para 1967-68<br />

<strong>la</strong> mortalidad <strong>de</strong> los niños cuyas madres no t<strong>en</strong>ían educación<br />

o pocos años <strong>de</strong> estudio era más <strong>de</strong>l doble <strong>de</strong> <strong>la</strong>s que<br />

poseían 10 o más años <strong>de</strong> esco<strong>la</strong>ridad. Consi<strong>de</strong>rando el<br />

c<strong>en</strong>so <strong>de</strong> 1992 y el c<strong>en</strong>so <strong>de</strong> 2002, se observa que tanto<br />

<strong>la</strong> mortalidad infantil y <strong>de</strong> m<strong>en</strong>ores <strong>de</strong> cinco años pres<strong>en</strong>ta<br />

<strong>una</strong> disminución <strong>de</strong> sus niveles. Sin embargo, <strong>la</strong> mortalidad<br />

<strong>de</strong> los niños cuyas madres no ti<strong>en</strong><strong>en</strong> educación es más <strong>de</strong>l<br />

doble <strong>de</strong> <strong>la</strong>s que pose<strong>en</strong> 10 o más años <strong>de</strong> esco<strong>la</strong>ridad<br />

tanto <strong>en</strong> el c<strong>en</strong>so <strong>de</strong> 1992 como <strong>en</strong> el c<strong>en</strong>so 2002 para<br />

<strong>la</strong> mortalidad infantil. En el caso <strong>de</strong> los m<strong>en</strong>ores <strong>de</strong> cinco<br />

años, se observa reducción <strong>en</strong>tre los c<strong>en</strong>sos, por cuanto<br />

<strong>la</strong> mortalidad <strong>de</strong> los niños cuyas madres no ti<strong>en</strong><strong>en</strong> educación<br />

pasó <strong>de</strong>l triple <strong>de</strong> <strong>la</strong>s que pose<strong>en</strong> 10 o más años<br />

<strong>de</strong> esco<strong>la</strong>ridad <strong>en</strong> 1992, al doble <strong>en</strong> el c<strong>en</strong>so <strong>de</strong>l 2002.<br />

<strong>Mortalidad</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>niñez</strong><br />

PARAGUAY XVII 239

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!