Mortalidad en la niñez : una base de datos - Cepal
Mortalidad en la niñez : una base de datos - Cepal
Mortalidad en la niñez : una base de datos - Cepal
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
236<br />
XVII. PARAGUAY<br />
XVII.1. Fu<strong>en</strong>tes <strong>de</strong> información<br />
XVII.1.1. Estadísticas Vitales<br />
En Paraguay exist<strong>en</strong> dos instituciones que publican información<br />
sobre los hechos vitales: <strong>la</strong> Dirección G<strong>en</strong>eral <strong>de</strong><br />
Estadística y C<strong>en</strong>sos, y el Ministerio <strong>de</strong> Salud Pública y<br />
Bi<strong>en</strong>estar Social. Dado que se observan importantes difer<strong>en</strong>cias<br />
<strong>en</strong>tre ambas fu<strong>en</strong>tes, así como un serio subregistro<br />
tanto <strong>en</strong> <strong>la</strong>s <strong>de</strong>funciones como <strong>en</strong> los nacimi<strong>en</strong>tos<br />
y <strong>una</strong> falta <strong>de</strong> oportunidad <strong>de</strong> los <strong>datos</strong>, es poco probable<br />
obt<strong>en</strong>er estimaciones confiables <strong>de</strong> <strong>la</strong> mortalidad infantil<br />
a partir <strong>de</strong> <strong>la</strong>s estadísticas vitales (CELADE, 1986).<br />
Es por ello que se recurre a <strong>la</strong> información prov<strong>en</strong>i<strong>en</strong>te<br />
<strong>de</strong> c<strong>en</strong>sos y <strong>en</strong>cuestas.<br />
Según el informe <strong>de</strong> Estadísticas Vitales 2006-2007, <strong>en</strong> el<br />
año 2006 un 68,9. <strong>de</strong> <strong>la</strong>s oficinas <strong>de</strong>l registro civil <strong>en</strong>viaron<br />
información sobre nacimi<strong>en</strong>tos y un 66,3 sobre <strong>de</strong>funciones.<br />
Para el año 2007 los porc<strong>en</strong>tajes <strong>de</strong> información <strong>en</strong>viado<br />
por <strong>la</strong>s oficinas <strong>de</strong>l registro civil aum<strong>en</strong>taron a un<br />
71,2 <strong>en</strong> nacimi<strong>en</strong>tos y 67,3 <strong>en</strong> <strong>de</strong>funciones (DGEEC, 2009).<br />
Según estimaciones <strong>de</strong> CELADE, para el período 1990-<br />
1995 se estima un subregistro <strong>de</strong> nacimi<strong>en</strong>tos <strong>de</strong> 16,4 por<br />
ci<strong>en</strong>to y un subregistro <strong>de</strong> <strong>de</strong>funciones 55,1 por ci<strong>en</strong>to.<br />
XVII.1.2. C<strong>en</strong>sos<br />
Des<strong>de</strong> el siglo anterior Paraguay ha levantado c<strong>en</strong>sos <strong>de</strong><br />
pob<strong>la</strong>ción <strong>en</strong> los años 1935, 1950, 1962, 1972, 1982, 1992<br />
y 2002. Los 4 últimos c<strong>en</strong>sos recolectaron información a<br />
todas <strong>la</strong>s mujeres sobre hijos nacidos vivos t<strong>en</strong>idos e hijos<br />
sobrevivi<strong>en</strong>tes, c<strong>la</strong>sificados por edad <strong>de</strong> <strong>la</strong>s mujeres.<br />
La omisión c<strong>en</strong>sal <strong>de</strong>l total pob<strong>la</strong>cional se estima <strong>en</strong> un<br />
9,8; 11,0; 7,4; y 7,6 por ci<strong>en</strong>to para los c<strong>en</strong>sos <strong>de</strong> 1972,<br />
1982, 1992 y 2002, respectivam<strong>en</strong>te (CELADE, 2008).<br />
XVII.1.3. Encuestas por muestreo<br />
Hasta <strong>la</strong> fecha, se han realizado a nivel nacional 5 <strong>en</strong>cuestas<br />
por muestreo que incluy<strong>en</strong> preguntas para <strong>la</strong><br />
estimación <strong>de</strong> <strong>la</strong> mortalidad <strong>en</strong> <strong>la</strong> infancia: <strong>la</strong> Encuesta<br />
Demográfica Nacional 1977 (EDN-77), <strong>la</strong> Encuesta Nacional<br />
<strong>de</strong> Fecundidad 1979 (ENF-79), <strong>la</strong> Encuesta Nacional<br />
XVII<br />
<strong>Mortalidad</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong> <strong>niñez</strong><br />
PARAGUAY<br />
<strong>de</strong> Demografía y Salud 1990 (DHS-90), <strong>la</strong> Encuesta<br />
Nacional <strong>de</strong> Demografía y Salud Reproductiva 1995-1996<br />
(ENDSR-95/96) y <strong>la</strong> Encuesta Nacional <strong>de</strong> Demografía y<br />
Salud Sexual y Reproductiva 2004 (ENDSSR-04).<br />
La EDN-77 es <strong>una</strong> <strong>en</strong>cuesta <strong>de</strong> tipo retrospectiva (<strong>de</strong> <strong>una</strong><br />
so<strong>la</strong> visita) y <strong>de</strong> <strong>la</strong> cual sólo se obti<strong>en</strong><strong>en</strong> estimaciones <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
mortalidad <strong>en</strong> forma indirecta. La ENF-79, <strong>en</strong> tanto, utilizó<br />
historia <strong>de</strong> embarazos y <strong>de</strong> el<strong>la</strong> se obti<strong>en</strong><strong>en</strong> estimaciones<br />
directas e indirectas. La información disponible <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
DHS-90 no permite obt<strong>en</strong>er estimaciones indirectas <strong>de</strong><br />
<strong>la</strong> mortalidad para los grupos <strong>de</strong> eda<strong>de</strong>s 15-19 y 20-24,<br />
<strong>de</strong>bido a problemas <strong>de</strong> redon<strong>de</strong>o <strong>en</strong> <strong>la</strong>s cifras <strong>de</strong> pari<strong>de</strong>z<br />
media y promedio <strong>de</strong> hijos sobrevivi<strong>en</strong>tes. La ENDSR-95/96<br />
permite obt<strong>en</strong>er estimaciones <strong>de</strong> <strong>la</strong> mortalidad tanto <strong>en</strong><br />
forma directa como indirecta. La ENDSSR-04 permite<br />
obt<strong>en</strong>er estimaciones <strong>de</strong> <strong>la</strong> mortalidad <strong>en</strong> forma directa,<br />
aunque sin embargo hay que consi<strong>de</strong>rar que <strong>la</strong> muestra<br />
no consi<strong>de</strong>ra a mujeres <strong>de</strong> 45 a 49 años.<br />
XVII.2. Estimaciones <strong>de</strong>l Grupo<br />
Interag<strong>en</strong>cial para <strong>la</strong> Estimación<br />
<strong>de</strong> <strong>Mortalidad</strong> <strong>en</strong> <strong>la</strong> Niñez<br />
(IGME) y <strong>de</strong>l CELADE<br />
Para que el usuario no especializado <strong>en</strong> <strong>la</strong>s técnicas <strong>de</strong><br />
estimación t<strong>en</strong>ga <strong>una</strong> guía sobre los <strong>datos</strong> aquí incluidos,<br />
a continuación se realiza un breve análisis <strong>de</strong> <strong>la</strong>s características<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong>s estimaciones y <strong>de</strong> <strong>la</strong>s t<strong>en</strong>d<strong>en</strong>cias con <strong>base</strong><br />
<strong>en</strong> <strong>la</strong>s diversas fu<strong>en</strong>tes.<br />
Los resultados obt<strong>en</strong>idos a través <strong>de</strong> <strong>la</strong>s distintas fu<strong>en</strong>tes<br />
muestran niveles <strong>de</strong> mortalidad re<strong>la</strong>tivam<strong>en</strong>te coincid<strong>en</strong>tes.<br />
La t<strong>en</strong>d<strong>en</strong>cia observada <strong>en</strong> el período <strong>de</strong> estudio<br />
muestra un <strong>de</strong>sc<strong>en</strong>so <strong>en</strong> los niveles <strong>de</strong> mortalidad, comportami<strong>en</strong>to<br />
que se manti<strong>en</strong>e hasta el pres<strong>en</strong>te.<br />
Un caso a consi<strong>de</strong>rar es el <strong>de</strong> los c<strong>en</strong>sos <strong>de</strong> pob<strong>la</strong>ción<br />
<strong>de</strong> 1992 y 2002 que pres<strong>en</strong>tan <strong>una</strong> sobreestimación <strong>de</strong> <strong>la</strong><br />
mortalidad. No obstante, éstos manti<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>una</strong> t<strong>en</strong>d<strong>en</strong>cia<br />
al <strong>de</strong>sc<strong>en</strong>so <strong>en</strong> los niveles <strong>de</strong> mortalidad consist<strong>en</strong>te con<br />
los valores observados <strong>en</strong> otras fu<strong>en</strong>tes.