04.07.2013 Views

el conocimiento táctico en voleibol en jugadores en etapas de ...

el conocimiento táctico en voleibol en jugadores en etapas de ...

el conocimiento táctico en voleibol en jugadores en etapas de ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Alberto Mor<strong>en</strong>o Domínguez<br />

EL CONOCIMIENTO TÁCTICO EN VOLEIBOL EN JUGADORES<br />

EN ETAPAS DE FORMACIÓN<br />

procedim<strong>en</strong>tal pue<strong>de</strong> estar r<strong>el</strong>acionado ampliam<strong>en</strong>te con la ejecución técnica (y<br />

una vez apr<strong>en</strong>dido, es reproducible idénticam<strong>en</strong>te, modificado sin esfuerzo<br />

consci<strong>en</strong>te), mi<strong>en</strong>tras que <strong>en</strong> los <strong>de</strong>portes <strong>de</strong> alta estrategia, <strong>el</strong> <strong>conocimi<strong>en</strong>to</strong><br />

procedim<strong>en</strong>tal pue<strong>de</strong> r<strong>el</strong>acionarse tanto con la s<strong>el</strong>ección <strong>de</strong> la respuesta como con<br />

la ejecución.” (p.324).<br />

Igualm<strong>en</strong>te, Abernethy et al. (1993) concluy<strong>en</strong> que <strong>el</strong> acceso al <strong>conocimi<strong>en</strong>to</strong><br />

procedim<strong>en</strong>tal pue<strong>de</strong> prevalecer más cuando los investigadores examin<strong>en</strong> los<br />

procesos <strong>de</strong> s<strong>el</strong>ección <strong>de</strong> la respuesta comparándolos con los procesos <strong>de</strong> ejecución<br />

d<strong>el</strong> movimi<strong>en</strong>to (McPherson, 1994). De este modo, Thomas et al. (1986) sugier<strong>en</strong><br />

que los investigadores que basan sus estudios <strong>en</strong> <strong>el</strong> paradigma d<strong>el</strong> <strong>conocimi<strong>en</strong>to</strong><br />

<strong>de</strong>berían <strong>de</strong>sarrollar instrum<strong>en</strong>tos observacionales que difer<strong>en</strong>ci<strong>en</strong> <strong>en</strong>tre s<strong>el</strong>ección <strong>de</strong><br />

la respuesta y ejecución <strong>de</strong> la respuesta (<strong>en</strong> McPherson y Kernodle, 2003, p. 140). Se<br />

establece una subdivisión <strong>en</strong>tre procedimi<strong>en</strong>tos <strong>de</strong> s<strong>el</strong>ección <strong>de</strong> la respuesta y<br />

procedimi<strong>en</strong>tos motrices (Thomas, 1994).<br />

Chi (1978) introduce <strong>el</strong> concepto <strong>de</strong> <strong>conocimi<strong>en</strong>to</strong><br />

<strong>conocimi<strong>en</strong>to</strong> <strong>conocimi<strong>en</strong>to</strong><br />

<strong>conocimi<strong>en</strong>to</strong> estratégico, estratégico estratégico estratégico que hace<br />

refer<strong>en</strong>cia al <strong>conocimi<strong>en</strong>to</strong> sobre las reglas y fórmulas g<strong>en</strong>erales <strong>de</strong> actuación<br />

(Thomas, 1994). Este <strong>conocimi<strong>en</strong>to</strong> sobre una serie <strong>de</strong> reglas o <strong>de</strong> formas <strong>de</strong><br />

actuación pue<strong>de</strong> ser g<strong>en</strong>eralizado a través <strong>de</strong> todos los dominios <strong>de</strong> <strong>conocimi<strong>en</strong>to</strong><br />

(Thomas, Gallagher y Thomas, 2001). En <strong>voleibol</strong>, podríamos interpretar este<br />

<strong>conocimi<strong>en</strong>to</strong> como aqu<strong>el</strong> que pose<strong>en</strong> los <strong>jugadores</strong> sobre los difer<strong>en</strong>tes sistemas <strong>de</strong><br />

juego. Así, <strong>el</strong> conocer las difer<strong>en</strong>tes rotaciones <strong>en</strong> salidas <strong>de</strong> recepción o, por<br />

ejemplo, <strong>el</strong> utilizar un sistema <strong>de</strong> <strong>de</strong>f<strong>en</strong>sa con una posición final <strong>de</strong> 2-2-2. En ambos<br />

casos, todos los <strong>jugadores</strong>, <strong>en</strong> función <strong>de</strong> sus puestos específicos, <strong>de</strong>berán disponerse<br />

<strong>en</strong> <strong>el</strong> campo <strong>de</strong> una forma pre<strong>de</strong>terminada estratégicam<strong>en</strong>te.<br />

Abernethy et al. (1993) citaron otro tipo <strong>de</strong> <strong>conocimi<strong>en</strong>to</strong>, r<strong>el</strong>acionado con <strong>el</strong><br />

<strong>conocimi<strong>en</strong>to</strong> <strong>de</strong>clarativo: <strong>el</strong> <strong>conocimi<strong>en</strong>to</strong><br />

<strong>conocimi<strong>en</strong>to</strong> <strong>conocimi<strong>en</strong>to</strong><br />

<strong>conocimi<strong>en</strong>to</strong> metacognitivo. metacognitivo<br />

metacognitivo<br />

metacognitivo Brown (1975) lo <strong>de</strong>finió<br />

como “saber que sabe”. Un jugador es consci<strong>en</strong>te <strong>de</strong> que sabe lo que está haci<strong>en</strong>do y,<br />

más allá, sabe por qué lo está haci<strong>en</strong>do. Es un tipo superior <strong>de</strong> <strong>conocimi<strong>en</strong>to</strong><br />

<strong>de</strong>clarativo que permite que <strong>el</strong> <strong>de</strong>portista sea consci<strong>en</strong>te <strong>de</strong> sus recursos y<br />

17

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!