sátira quinta - InterClassica
sátira quinta - InterClassica
sátira quinta - InterClassica
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
5-6.- QVORSVM HAEC, subaudi, "optas<br />
centum ora et centum linguas". AVT QVANTAS OFFAS<br />
INGERIS, id est, quam magna et grandia carmina<br />
scribis. Alluditque ad illud quod 4 supra dixerat<br />
"hianda"; et infra dicturus 5 est "coenanda glyconi 6 ,<br />
INGERIS, id est, devorandas opponis, VT SIT PAR, id<br />
est, iustum et conveniens, NITI CENTENO GVTTVRE,<br />
id est, centum gutturibus, totidemque linguis coneris<br />
tragoediam devorare; hoc est, tu scribere et tragoedos<br />
pronunciare.<br />
7.- GRANDE LOCVTVRI, id est, poetae tragici<br />
quorum stilus grandiloquus est, LEGVNTO, id est,<br />
colligant, NEBVLAS, id est, res inanes, quales sunt quae<br />
a poetis tragicis et heroicis scribuntur. Martialis : qui legis Oedipoden caligantemque 7 Thyesten,/<br />
Colchidas et Scyllas, quid nisi monstra legis. Et sequitur<br />
hoc lege quod possit dicere vita meum<br />
est; HELICONE 8 , monte Boeotiae Musis sacro, quas in<br />
illis nugis invocare consueverunt poetae. Idque debent<br />
facere, hoc est, nebulas ex Helicone colligere,<br />
8-9.- SI QVIBVS, scilicet poetis, OLLA<br />
PROGNES FERVEBIT, id est, si describent quo pacto<br />
Progne Ithym filium cum sorore Philomela truncavit,<br />
patrique Tereo commanducandum apposuit, AVT OLLA<br />
THYESTAE, id est, quo pacto Atreus Thyestae fratris<br />
filios trucidavit, illique epulandos quoque apposuit; qua 9<br />
utraque de re scriptae fuerunt tragoediae. "Olla", dico,<br />
COENANDA, id est, agenda et repraesentanda,<br />
GLYCONI INSVLSO, tragoedo illius temporis innepto.<br />
"Olla" autem et "fervebit" et "coenanda" ex translatione<br />
superiori dicta sunt, cum dixit "offas 10 " et "hianda 11 "<br />
.<br />
10.- TV NEQVE, poetae, inquam, volunt videri<br />
grandiloqui et magna verba sonantes; sed tu o Cornute,<br />
qui de rebus ad philosophiam, hoc est, ad mores<br />
hominum pertinentibus scribis;<br />
(4) quod: pd M.<br />
(5) dicturus: ducturus M.<br />
(6) coenanda glyconi: insulso coenanda H P Z.<br />
(7) caligantemque R S C H P Z: caligemque M.<br />
(8) Helicone R C S P H: Hellicone M.<br />
(9) qua: quia H P.<br />
(10) offas: offa M.<br />
(11) hianda: coenanda H P.<br />
5-6.- QVORSVM HAEC sobreentiéndase: "optas<br />
centum ora et centum linguas" ()con qué fin esto: deseas cien<br />
bocas y cien lenguas?), AVT QVANTAS OFFAS INGERIS<br />
(o cuántos bocados ingieres), es decir, cuán magnos y<br />
grandiosos poemas escribes; y alude al hianda que había<br />
dicho antes , y más abajo dirá coenanda Glyconi,<br />
INGERIS (ingieres), es decir, los colocas delante para<br />
devorarlos, VT SIT PAR (para que sea "par"), es decir, justo<br />
y conveniente, NITI CENTENO GVTTVRE (esforzarse con<br />
una garganta centuplicada) , es<br />
decir, centum gutturibus (con cien<br />
gargantas) y otras tantas lenguas intentas devorar la tragedia,<br />
esto es, escribirla tú y que la pronuncien los actores trágicos.<br />
7.- GRANDE LOCVTVRI (los que van a<br />
pronunciar algo grande), es decir, los poetas trágicos, cuyo<br />
estilo es grandilocuente, LEGVNTO (elijan), es decir,<br />
escojan. NEBVLAS (brumas), es decir, asuntos inanes, cuales<br />
son los que escriben los poetas trágicos y épicos. Marcial<br />
: qui legis Oedipoden caligantemque Thyesten,/<br />
Colchidas et Scyllas quid nisi monstra legis (Tú que lees<br />
Edipo y un Tiestes que está cegado, Cólquidas y Escilas, )qué<br />
lees sino prodigios?); y sigue : hoc lege<br />
quod possit dicere vita `meum est´ (lee lo que la vida puede<br />
decir *es mío+). HELICONE (en el Helicón), monte de<br />
Beocia consagrado a las Musas, a las que acostumbraron a<br />
invocar los poetas en sus bagatelas; y esto deben hacer, a<br />
saber, elegir las brumas del Helicón.<br />
8-9.- SI QVIBVS (si para algunos), poetas,<br />
claro, OLLA PROGNES FERVEBIT (la olla de Procne va a<br />
hervir), es decir, si describen de qué manera Procne destrozó<br />
a su hijo Itis con su hermana Filomela, y lo sirvió a su padre<br />
Tereo para que se lo comiese; AVT OLLA THYESTAE (o la<br />
olla de Tiestes), es decir, de qué manera Atreo mató a los<br />
hijos de su hermano Tiestes y se los presentó para que se los<br />
comiera; sobre estos dos temas se escribieron tragedias; "la<br />
olla", digo, COENANDA (que ha de ser cenada), es decir,<br />
que va a ser tratada y representada, GLYCONI INSVLSO<br />
(por el insulso Glicón), actor de tragedias inepto de aquella<br />
época; pero olla, fervebit (va a hervir) y coenanda (que va a<br />
ser cenada) están relacionados con la metáfora anterior,<br />
cuando dijo offas e hianda .<br />
10.- TV NEQVE (y tú no), los poetas -digo-<br />
quieren parecer grandilocuentes y hacen resonar grandes<br />
palabras, pero tú, Cornuto, escribes de cosas que pertenecen a<br />
la filosofía, o sea, a las costumbres de los hombres.<br />
124