26.08.2013 Views

Jakintza-arloa: Historia Komunitate zientifiko euskalduna - Euskara

Jakintza-arloa: Historia Komunitate zientifiko euskalduna - Euskara

Jakintza-arloa: Historia Komunitate zientifiko euskalduna - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

IV. <strong>Komunitate</strong> Zientifiko Euskalduna unibertsitatera bidean (1969-1978)<br />

gaineko ideia mugatu horrekin nahiko goiz eten bazuten ere, zientzia eta teknologiaren<br />

esparruan, etena askozaz ere beranduago egin zen, eta UEUren eta bertan parte hartzen<br />

zuten pertsona eta taldeen kasuan argi ikus daiteke. Berez, aurreko ataletan ikusi denez,<br />

1960etan eta are 1936 aurretik egin ziren saio eta lehen hurbilpen batzuk euskaraz<br />

zientzia eta teknologia gai unibertsalak lantzeko, baina oso saio dibulgatibo eta<br />

mugatuak izan ziren. 1970etan UEUren inguruan askoz dinamika sendoagoa hasi zen.<br />

Hau da, UEUn euskaraz lantzen ziren Euskal Herriaren kultura, lurraldea edota<br />

hizkuntzarekin zerikusirik ez zuten gaiak (adb. 1974ko Udako Ikastaroetan Jacinto<br />

Iturbe Kimika kuantikoari buruz aritu zen, eta Jose Ramon Etxebarria Mekanika<br />

teorikoaren gainean).<br />

Noski, hizkuntzaren ideologia hertsiki lotuta zegoen unibertsitate proiektuarekin.<br />

Hala, euskal unibertsitate (universidad vasca) baten alde zeudenak bai gerraurrean bai<br />

gerraostean, unibertsitate proiektua zenbat eta gehiago lotu unibertsaltasunarekin eta<br />

ezagutza abstraktuarekin orduan eta hizkuntza jarrera erdaltzaleagoa izaten zuten.<br />

Zentzu honetan, UEUren ekarpena izan zen unibertsaltasunik galtzen ez zuen<br />

euskarazko unibertsitate proiektua prestatzea eta Udako Ikastaroetan proiektuaren<br />

egingarritasuna erakustea. Noski, ideia honen taxuketan berebiziko eragina izan zuten<br />

garaiko zenbait zientzialari, ingeniari eta letretako euskaldunek, hala nola, Karlos<br />

Santamariak (Matematika katedraduna), Txillardegik (ingeniaria), Jose Ramon<br />

Etxebarriak (fisikaria), Jacinto Iturbek (kimikaria), Luis Mari Bandresek (ingeniaria) eta<br />

beste hainbatek.<br />

Amaitzeko, eta hausnarketa gisa planteatu nahi dugu UEUren garaiko lorpenen<br />

eta UEUri buruzko historia lan batzuetan ematen den irudiaren arteko aldea. Izan ere,<br />

Udako Ikastaroen berotan prestatutako UEUren hiru agiriak (hau da, 1975eko eta<br />

1976ko Uztaritzekoak eta 1977ko Iruñekoak), UEUren 70eko hamarkadako kokapen<br />

ideologikoa egiteko ezin ahantz badaitezke ere, hau da, ezkerrean eta abertzaletasun<br />

bete betean, agiriok ez dira UEUren ekarria ulertzeko funtsezkoak. Hau da, UEUren<br />

testugintzaren garrantzia ulertzeko, edota erakundeak zergatik erakarri zituen ehunka<br />

eta azpimarratua] esan, eta ez guk asmatutako sasi-izkuntza zoro batez. Orra, nere ustez, bi baldintzak.”<br />

(Azurmendi, 2007a: 84)<br />

401

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!