26.08.2013 Views

Jakintza-arloa: Historia Komunitate zientifiko euskalduna - Euskara

Jakintza-arloa: Historia Komunitate zientifiko euskalduna - Euskara

Jakintza-arloa: Historia Komunitate zientifiko euskalduna - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

V. <strong>Komunitate</strong> Zientifiko Euskaldunaren hedatzea<br />

zientzia edo jakintza-arloren bateko adituak izanik, zientziarako euskaran beraien parte<br />

hartzea eta ekarpena aldarrikatzen zutenak; eta, bestetik, hizkuntzalariena, hizkuntzan<br />

adituak izanik, edozein jakintza-arloko zientziarako euskararen gaineko<br />

proposamenekin, jatortasunaren izenean. Bi sektoreen arteko urruntasuna oso<br />

nabarmena zen, eta urteekin gotortu dela esan daiteke. Horren adibide da K.<br />

Mitxelenaren kritikari jarraipena eman diola Ibon Sarasola euskaltzainak. I. Sarasolak<br />

90ko hamarkadan sortu zuen Leioako euskalkia kontzeptua. Igone Zabalak eta<br />

Agurtzane Elorduik kontzeptu horren atzean zer dagoen esplikatzen dute:<br />

“Erabilera berrietan egiten den euskaraz, eta bereziki euskara tekniko-<strong>zientifiko</strong>az, are tonu<br />

iraingarriagoa erabili ohi da: narrasa, zabarra, onartezina, mordoilokeria, izugarrikeria<br />

bezalakoak denoi egiten zaizkigu ezagunak. Zientzialariek erabiltzen duten euskara maiz aipatu<br />

ohi da euskara kaxkar eta antikomunikatiboaren adibide paradigmatiko modura. Zientzia<br />

Fakultateko euskara ‘Leioako euskalkia’ izendatzeraino heldu denik ere ez da falta, eta<br />

bertan sortutako zenbait testu euskararen normalizazioan lagundu baino, kaltegarriak ere<br />

omen dira normalizazio horretarako zenbaiten iritziz (Sarasola, 1997b).” 119 [beltzak gureak<br />

dira]<br />

Zientzia fakultateko irakaskuntza eta testugintzari lotutako euskara, hau da, gai<br />

<strong>zientifiko</strong>-teknikoetarako praktikaren bitartez 70eko hamarkadaren bigarren erdialdetik<br />

prestatu, erabili eta egokitutako euskarari, I. Sarasola euskaltzainak euskara txarra<br />

zeritzon. Beraz, irakasle, ikasle eta testu irakurleen begiek urtetan doitutako eredua<br />

gaitzesgarria zen. I. Sarasolaren iritziaren aurrean, Zientzia Fakultateko irakasleek modu<br />

desberdinean mindu dira eta erantzun dute. Gaur egunetik hurbileko adibide bat<br />

aipatzearren bertako irakaslea izandako Jose Ramon Etxebarriaren hitzak hona ekarri<br />

ditugu:<br />

“Ordea, behin baino gehiagotan entzun behar izan dugu, modu despektibo samarrean<br />

entzun ere, gurea “Leioako euskalkia” dela, edo antzeko arbuiozko hitzak; eta zalantza ere<br />

sortu zaigu, gauzak ondo egiten ote gabiltzan. Arbuiozko hitz horiek direla eta, ahalegin horretan<br />

lankide izan ditudan adiskide batzuk mindurik gertatu diren arren, esan behar dut, niri<br />

dagokidanez iritzi horrek ez nauela gehiegirik mindu, antzekorik entzutean beti izan baitut<br />

erantzun bera: “Hobeto esaten badakizu, erakuts iezadazu, eta pozik erabiliko dut zuk<br />

irakatsitako esamoldea; eskerrak emango dizkizut, gainera”.<br />

Zeren, ene ustez, arazoa ez baitago arazoak gainditzeko ahaleginean beti lehenengoan asmatzean,<br />

ekinaren ekinez ondo esatean baizik; alegia, praktikaren gurpilean zenbait itzuli eman ondoren,<br />

esamolde berri horiek modu malgu, argi, zehar, ikasterraz, erabilerraz eta bateratuan esatean hain<br />

zuzen. Zeren aspaldidanik uste baitut, kontua gauzak euskaraz —dakigun euskara baliatuz—<br />

esatean eta erabiltzean dagoela, eta ez mutu egotean edo soluziorik ez ematean. Uste baitut,<br />

119 (Zabala & Elordui, 2005: 1)<br />

546

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!