BERRIA, 2012-07 - datu-basea25
BERRIA, 2012-07 - datu-basea25
BERRIA, 2012-07 - datu-basea25
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 17<br />
Mundua ‹ Harian<br />
Milizien itzalpean<br />
egingo dituzte<br />
legebiltzarrerako<br />
bozak Libian<br />
NBEk esan du 43 urtean<br />
lehen aldiz egingo<br />
dituztela «boz libreak,<br />
baina AIk dio handia<br />
dela milizien indarra<br />
Nekane Zinkunegi<br />
Muammar Gaddafi agintetik<br />
kanporatu, eta iazko urriaren<br />
23an NTC Trantsiziorako Kontseilu<br />
Nazionaleko buru Mustafa<br />
Abdul-Jalilek herrialdea aske<br />
zela aldarrikatu osteko lehen<br />
hauteskundeak egingo dituzte<br />
gaur Libian. Ian Martin NBE Nazio<br />
Batuen Erakundeak Libiara<br />
bidalitako misioaren buruak nabarmendu<br />
du 43 urte igaro eta<br />
gero egingo diren «lehen hauteskunde<br />
libreak» direla. Baina herrialdeko<br />
zati handi bat milizien<br />
kontrolpean dago oraindik, eta<br />
milaka herritar bahituta dituzte<br />
AI Amnesty International erakundearen<br />
esanetan. Miliziei aurre<br />
egiteko «gaitasunik eta borondaterik<br />
ez agertzea» leporatu dio<br />
AIk NTCri. Ondorioz, Gaddafiren<br />
aginteak iraundako lau hamarkadetan<br />
gertatu bezala, eskubide<br />
urraketak berriz errepikatzeko<br />
arriskua ikusten du.<br />
Kontseilu Nazional Nagusia<br />
—legebiltzarra— osatuko duten<br />
200 kideak hautatu beharko dituzte<br />
gaur herritarrek. Ondoren,<br />
Konstituzio berri bat idatziko<br />
duen Konstituzio Batzordea, aukeratuko<br />
dutela adierazi du NTCko<br />
bozeramaile Salem Darhubek.<br />
Data zehatzaren berri eman ez<br />
arren, bozak lau hilabete barru<br />
izango direla aurreratu du .<br />
2.501 hautagai independente<br />
eta 142 alderditako beste 1.206<br />
lehiatuko dira, horien artean<br />
600dik gora dira emakumezkoak.<br />
Parlamentuan jokoan dauden<br />
aulkietatik 120 izango dira hautagai<br />
independenteentzat, eta gainerako<br />
80ak alderdietako ordezkariei<br />
dagozkie.<br />
NBEk adierazi du Libia demokraziara<br />
egiten ari den bidea zuzena<br />
dela, eta gaur egingo dituzten<br />
hauteskundeak babestu ditu.<br />
Ban Ki-moon erakundeko idazkari<br />
nagusiaren arabera, herritarrek<br />
lau hamarkadatan zehar<br />
«ukatua izan duten eskubideaz<br />
baliatzeko aukera» dute gaur.<br />
NBE «harro» dagoela adierazi du ,<br />
«Libia independentearen jaiotza<br />
bultzatzen lagundu» izanagatik.<br />
Bestalde, «estatu erabat libre eta<br />
demokratikoa» lortzeko, Libiari<br />
laguntzeko konpromisoa berretsi<br />
du. Libiako misioaren buru Martinek,<br />
berriz, «hauteskunde baketsuak<br />
eta arrakastatsuak» izango<br />
direla aurreikusten du. Bozka<br />
emateko ia hiru milioi herritar<br />
daude erregistratuak.<br />
Armatutako miliziak<br />
Nazioartetik gaur egingo diren<br />
hauteskundeek Libia demokraziara<br />
gerturatuko dutela esaten<br />
den arren, Gaddafiren diktaduraren<br />
aurka altxatu ziren miliziek<br />
oraindik ez dituzte armak utzi eta<br />
ez dute euren tropen kontrola Libiako<br />
behin-behineko gobernuko<br />
Legebiltzarrerako bozetako alderdien propaganda kartelak, atzo, Tripolin. AMEL PAIN / EFE<br />
agintarien esku uzteko asmorik<br />
agertu. Hauteskunde egunean zehar<br />
ere, agintariek ez dute baztertzen<br />
miliziek erasoak egitea. Hargatik,<br />
biderkatu egin dute segurtasun<br />
indarren presentzia.<br />
Gaddafi agintetik bota zutenean,<br />
miliziak izan ziren ordena publikoa<br />
bermatzeko eta diktadura<br />
amaitu izanak utzitako hutsunea<br />
betetzeko gaitasuna izan zuten<br />
bakarrak, eta orduztik miliziek<br />
hainbat herri kontrolpean dituztela<br />
salatu du AIk, eta ez daudela<br />
indar horri muzin egiteko prest.<br />
Erakundeak egindako txosten<br />
baten arabera, Gaddafiren aldeko<br />
4.000 lagun inguru legez kanpoko<br />
atxilo eremuetan bahituta dituzte<br />
horiek. Atxiloketa bidegabeek,<br />
tortura kasuek zein hilketek ez<br />
dute etenik AIren arabera. Bestalde,<br />
erakundeak salatu du,<br />
maiatzean onartutako lege batek<br />
egindako ekintza militarren eta<br />
zibilen aurrean immunitate judiziala<br />
onartzen diela miliziei.<br />
Tauerga hiriko 30.000 biztanle<br />
ere beren etxeak uztera behartu<br />
dituztela dio erakundeak, eta<br />
gaur egun errefuxiatu modura<br />
sakabanatuta bizitzera behartuta<br />
daudela.<br />
Sabotajea, aurretik<br />
Testuinguru horretan hauteskundeak<br />
egitearekin ados ez dauden<br />
herritarrek manifestazioak<br />
eta protestak egin dituzte. Besteak<br />
beste, bi petrolio portu itxi zituzten<br />
herenegun. Gaur erabakiko<br />
diren Kontseilu Nazional Nagusiko<br />
200 aulkien banaketa<br />
«orekatuagoa» eskatzeko ari dira<br />
protestan.<br />
Libia leinuka antolatuta dago<br />
eta leinu horiek, hiru lurraldetan<br />
banatuta zeuden lehen. Tripolitania,<br />
Zirenaika eta Fezzan lurraldeetan,<br />
hain justu. Legebiltzarreko<br />
200 aulkien erdia, Tripolitaniako<br />
eremuari dagokio. Gainerako<br />
100 aulkietatik 60 dira Zirenaika<br />
eskualdeari dagozkionak eta geratzen<br />
diren 40ak, Fezzan eremuarenak.<br />
Libiako zenbait tribu<br />
eta herritar hauteskundeak halako<br />
baldintzetan egitearen aurka<br />
egin dute. Kexu dira Libiako hiru<br />
eskualdeek ordezkaritza bera<br />
eduki beharrean biztanleen araberakoa<br />
dutelako, eta horrek Tripolitaniarentzako<br />
onura dakarrelako.<br />
Joan den martxoan, hain<br />
justu, tokiko milaka ordezkarik<br />
aldarrikatu zuten hiru estatutan<br />
banatutako Libia federala.<br />
Hauteskunde eguna indarkeria<br />
zantzuekin iritsi da Libiara.<br />
Hautestontziak zeramatzan helikoptero<br />
bati eraso egin zioten<br />
atzo Bengazi hegoaldeko Haouari<br />
eskualdetik pasatzen ari zela. Barruan<br />
zihoan Hauteskunde Batzordeko<br />
funtzionarioa hil egin<br />
zen. Bengaziko erietxeari ere tiroz<br />
eraso zioten, hildakorik izan<br />
ez zen arren.<br />
Bestalde, legebiltzarraren banaketagatik<br />
protesta egiteko ostegunean,<br />
Libiako Ajdabiya hirian,<br />
bozetarako materiala gordeta<br />
zegoen biltegiari su eman<br />
zioten. Al-Abar Hauteskunde Batzordeko<br />
presidenteak, Libiako<br />
Barne Ministerioari egotzi dio<br />
errua, segurtasun ezagatik.
Change language