BERRIA, 2012-07 - datu-basea25
BERRIA, 2012-07 - datu-basea25
BERRIA, 2012-07 - datu-basea25
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Hizpideak<br />
Adierazpen askatasuna<br />
Mikel Lizarralde<br />
mlizarralde@berria.info<br />
arritu eta haserretu egingo ginateke<br />
gauzak nola egiten diren jakin-<br />
H<br />
go ez bagenu. Haserretzekoa baita<br />
sortzaile bati mugak jarri nahi izatea,<br />
adierazpen askatasuna ukatzea eta<br />
zentsura de facto ezartzea. Haserretzen<br />
gara sortzaileei mehatxuka atzera<br />
egiteko exijitzen zaienean, baina harritu?<br />
Historia, aspaldikoa eta atzo bertakoa,<br />
zentsura kasu agerikoz josia<br />
dago, eta ez da oso atzera egin behar<br />
Euskal Herrian bertan moralaren<br />
edota zuzentasun politikoaren izenean<br />
halakoak gutxi ez direla izan ikusteko.<br />
Khuruts Begoñaren obra saritu bat,<br />
adibidez, Bilboko Rekalde aretotik<br />
kendu zuten duela lau urte.<br />
Hori dela eta, harritu ez gara harritzen<br />
Zinez ekoiztetxeak aurrera eramandako<br />
Barrura begiratzeko leihoak<br />
filma jasaten ari den jazarpenaren<br />
aurrean. Errealitatea errealitate eta<br />
egia ugariz osatua dagoela ukatzen<br />
dutenek beren egia besterik ez dutelako<br />
nahi, eta besteenak ez duelako<br />
balio. Eta film honen kasuan, beren<br />
egia kontatzea galarazi nahi diete zinemagile<br />
nahiz protagonistei.<br />
Hitz beste<br />
Anjel Lertxundi<br />
<strong>2012</strong>ko uztailaren 7a, larunbata berria 5<br />
Iritzia ‹ Harian<br />
Protagonista<br />
oan zen larunbat gauean ETB2k Paul Verhoeven-en<br />
J Zwartboek (Liburu beltza) filma eman zuen. Gustura<br />
jarri nintzen ikusten. Ozta-ozta iraun nuen bukaera<br />
arte. Kulpa ez zen, ordea, pelikularena. Gaur gauean,<br />
kate berak Fernando Meirelles-en The Constant Gardener<br />
(Lorezain fidela) emango du. Ikusten hasiko naiz<br />
gaur ere. Ez nuke telebista filma bukatu baino lehen<br />
itzali nahi.<br />
Joan zen larunbateko pelikulak ETBren logoa zeraman<br />
pantailaren eskuin aldeko goi partean (ohitura<br />
bihurtu dute errespetu falta dena). Ezker aldeko goi<br />
partean, berriz, Conquistour programaren iragarpena<br />
ikusten zen, nabarmen eta lotsagabe. Lantzean sarri,<br />
Julian Iantziren irudia agertzen zen, keinukari eta erronkatsu,<br />
iragarpenaren gainean, pelikulako protagonista<br />
bihurtuta eta zine aretoan krispetak jan eta jan aritzen<br />
den ikuslea bezain desatsegin.<br />
Ea gaurkoan, pelikularekin batera, errespetua ere<br />
oparitzen diguten.<br />
r Adur<br />
Larrepetit<br />
Gari Udabe<br />
Barbakoak eta<br />
piknikak tresna<br />
garrantzitsu<br />
bilakatu dira<br />
nahiko<br />
indibidualista<br />
den gizarte<br />
batean jendea<br />
elkartzeko<br />
Barbakoa eta piknika<br />
gun seinalatua da Ameriketako<br />
Estatu Batuetako<br />
E agendan uztailaren laugarrena.<br />
1776an Britainia Handiarengandik<br />
independentzia lortu zutenekoa<br />
gogoan, jaieguna izaten da,<br />
eta eguna oso hemengo estilora<br />
pasatzen dute: barbakoak edo<br />
piknikak eginez. Horixe izaten baita<br />
lagun eta familiak elkartzen dituen<br />
aitzakia zaporetsua.<br />
Goizean goizetik has zaitezke<br />
barbakoaren keak han eta hemen<br />
ikusten, eta egiten ari diren hot<br />
dog edo hanburgerrak usaintzen.<br />
New Yorkeko hiriko parkeak jende<br />
kuadrillaz beteta egoten dira. Etxe<br />
atzealdean lorategia duenak hura<br />
erabiltzen du, eta, bestela, beti geratzen<br />
da kalea; espaloira mahaiak<br />
eta aulkiak atera eta atariko<br />
zuhaitzaren itzalean tertulia ederrean<br />
egotea da kontua, tarteka<br />
paseoan doan bizilagunari<br />
«happy 4th of July» esanez.<br />
Barbakoak eta piknikak tresna<br />
garrantzitsu bilakatu dira nahiko<br />
indibidualista den gizarte batean<br />
jendea elkartzeko, familiak elkar<br />
ikusteko. Eta denok dakigun bezala,<br />
tripa betearekin mundua eta bizitza<br />
beste kolore batekoak ikusten<br />
dira.<br />
Presidente hautagaiek ere beren<br />
piknikak egin dituzte: Obamak<br />
hiritartasun ziurtagiriak banatuz<br />
etorkinei keinu berriak egin ondotik,<br />
armadako beteranoekin eta<br />
Etxe Zuriko hainbat langilerekin<br />
egin zuen etxeko belazean. Romneyk,<br />
berriz, bere familiako 30 kiderekin,<br />
odol berekoak elkarrekin<br />
egoteak duen garrantzia nabarmenduz.<br />
Politikaren barbakoan<br />
jarritakoari puntua hartzea tokatzen<br />
zaie orain biei, erre gabe noski.<br />
Independentziaren egunari<br />
amaiera emateko, sakratuak bilakatu<br />
diren su festak ikusi behar<br />
dira. New Yorken, Hudson ibaian<br />
botatzen dituzte suak. Ez da Donostiako<br />
Kontxan ikustea bezala,<br />
baina tira, New York da.<br />
Hurrengo barbakoa eta piknikerako<br />
gonbita dagoeneko jaso dut<br />
Facebook bidez —oso bide erabilia<br />
gonbidapenak egiteko—. Eguraldia<br />
al<strong>datu</strong> arte honek ez du etenik<br />
izango.<br />
u<br />
Zuzendariari<br />
<strong>BERRIA</strong>k irakurleen eskutitzak plazaratzen ditu. Ez dituzte 1.400<br />
karaktere baino gehiago izan behar, tarteak barne, eta <strong>BERRIA</strong>k mozteko<br />
eskubidea du. Helbide honetara bidali behar dira, izen-abizenak eta herria<br />
adierazita: Berria, Martin Ugalde kultur parkea, 20140 Andoain. Eskutitzak<br />
Internet bidez bidaltzeko: iritzia@berria.info.<br />
Errepideetako bidesariak<br />
eta Foru Aldundia<br />
Badirudi Gipuzkoako Foru<br />
Aldundiak bidesari bat jarri<br />
nahi duela errepideetan.<br />
Aitzakia zera da: dirurik ez<br />
daukala haien mantentze eta<br />
konpontze lanak egiteko. Esaten<br />
du hori egiteko 130 milioi<br />
behar dituztela, eta horiek<br />
errepideen erabiltzaileek<br />
ordaindu behar lituzketela.<br />
Esaten ez duena zera da —<br />
ahaztu zaiolako, edo ezkutatu<br />
nahi duelako—: dagoeneko,<br />
erregaien zerga dela eta, errepideetako<br />
erabiltzaileei, eta<br />
soil-soilik horiei, dirutza handia<br />
kentzen dietela gasolindegi<br />
batera joaten diren bakoitzean.<br />
Ez du esaten ere zenbat<br />
diru biltzen duen era horretara.<br />
Hala ere, <strong>datu</strong> batzuek jakitea<br />
izan dut: joan den urtean,<br />
zerga berezien alorrean (erregaiak,<br />
tabakoa, alkohola eta<br />
abar) 460.461.972 euro jaso<br />
zituen —hiru laurdenak erregaienak<br />
balira, 290 milioi izango<br />
lirateke—. Eta urte honetako<br />
aurrekontuan, mugikortasun<br />
eta bide egiturako<br />
141.503.749 euro daude aurreikusita.<br />
Gauzak horrela, zera<br />
esango nuke:<br />
1. Nora joaten da erregaien<br />
bidez jasotako dirutza? Ez<br />
ahaztu errepideetako erabiltzaileek<br />
bakarrik ordaindutakoa<br />
dela.<br />
2. Beste gauzetan —hondartzetan<br />
adibidez—, mantentze<br />
lanak erabiltzaileek<br />
ordaintzen al dituzte?<br />
3. Zerga-biltzaile batentzat,<br />
errazena izango da lehen bere<br />
sarean erorita daudenei zerga<br />
gehiago jartzea. Dirua behar<br />
baduzue, saia zaitezte sare<br />
horretan oraindik erori ez direnak<br />
aurkitzen, egongo dira<br />
eta.<br />
Jose Migel Goenaga. Zarautz.
Change language