30.01.2013 Views

saqarTvelosa da msoflios geografia 8 - Ganatleba

saqarTvelosa da msoflios geografia 8 - Ganatleba

saqarTvelosa da msoflios geografia 8 - Ganatleba

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

samuSaos <strong>da</strong>mTavrebis Semdeg jgufebi warmoadgenen Sesrulebul samuSaos. ukeTes Sedegad<br />

CaiTvleba is jgufi, romelic ufro met msgavseba-gansxvavebas <strong>da</strong>adgens.<br />

gakveTilis <strong>da</strong>sasruls mokled SeajameT gakveTilze Catarebuli aqtivobebi.<br />

Tema 3.6<br />

mosaxleobis sqesobriv-asakobrivi struqtura (1 sT)<br />

Sedegi 3. Seiswavlis mosaxleobis demografiul maxasiaTeblebs <strong>da</strong> ukavSirebs maT qveynis<br />

ganviTarebis perspeqtivas.<br />

Sedegi miRweulia, Tu moswavle:<br />

– demografiul sakiTxebze msjelobisas iyenebs Sesabamis terminologias;<br />

– ganmartavs ZiriTad demografiul maCveneblebs, sqesobriv-asakobriv struqturas <strong>da</strong> msoflioSi<br />

gavrcelebul aRwarmoebis tipebs; kiTxulobs Sesabamis grafikebsa <strong>da</strong> diagramebs.<br />

– msjelobs regionebis demografiul suraTze <strong>da</strong> mosalodnel cvlilebebs ganixilavs eTikur<br />

WrilSi.<br />

gakveTilis mizania:<br />

• mosaxleobis demografiuli maxasiaTeblebis Seswavla <strong>da</strong> maTi qveynis ganviTarebis perspeqtivebTan<br />

kavSiris <strong>da</strong>dgena.<br />

• demografiuli sakiTxebis Seswavlisas sxva<strong>da</strong>sxva tipis geografiuli saSualebebis (rukebi,<br />

grafikebi, diagramebi, statistikuri masalebi) miznobrivad gamoiyeneba.<br />

gamomuSavebuli unar-Cvevebi:<br />

• mizez-Sedegobrivi kavSirebis <strong>da</strong>dgenis unari;<br />

• informaciis moZiebis, klasificirebis, analizisa <strong>da</strong> sxva saxiT warmodgenis unari;<br />

• drosa <strong>da</strong> sivrceSi orientaciis unari;<br />

• sakuTari mosazrebebis gamoTqmis, argumentirebisa <strong>da</strong> <strong>da</strong>skvnebis gakeTebis unari.<br />

resursebi: saxelmZRvanelo, statistikuri informacia romelime qveynis sqesobriv-asako-<br />

brivi struqturis Sesaxeb, <strong>msoflios</strong> politikuri ruka;<br />

gakveTilis msvleloba<br />

I etapi: klasis sqesobriv-asakobrivi strqturis <strong>da</strong>dgena – 10 wT.<br />

sTxoveT moswavleebs CamoTvalon, Tu ra niSnebis mixedviT SeiZleba mosaxleobis <strong>da</strong>yofa.<br />

maTi pasuxebi <strong>da</strong>afiqsireT <strong>da</strong>faze. mag. rasobrivi, eTnikuri, religiuri, sqesobrivi, asakobrivi,<br />

<strong>da</strong>saqmebulobis, lingvisturi <strong>da</strong> sxv. niSnebis mixedviT.<br />

Semdeg hkiTxeT klass:<br />

– CamoTvlili niSnebi<strong>da</strong>n romelia pir<strong>da</strong>pir kavSirSi mosaxleobis bunebriv matebasTan?<br />

(sqesobriv-asakobrivi struqtura).<br />

– ra faqtorebi moqmedebs mosaxleobis sqesobriv-asakobriv struqturaze? (qveynis socialurekonomikuri<br />

ganviTarebis done, demografiuli situacia <strong>da</strong> politika, politikuri situacia <strong>da</strong><br />

a. S.).<br />

pasuxebis mosmenis Semdeg <strong>da</strong>adgineT: a) klasSi moswavleTa saerTo raodenobi<strong>da</strong>n ramdenia<br />

gogo <strong>da</strong> ramdeni – biWi? b) ra asakis arian isini?<br />

mag. klasSi aris 25 moswavle, maTgan 15 gogonaa, 10 biWi. moswavleTa umetesoba 13-14 wlisaa.<br />

aRniSnuli monacemebiT warmodgena iqmneba klasis sqesobriv-asakobriv struqturaze.<br />

II etapi – geografiuli saSualebebis (rukebi, diagramebi, grafikebi <strong>da</strong> a. S.) gamoyenebiT<br />

msoflio mosaxleobis sqesobriv-asakobrivi struqturis Seswavla – 20 wT.<br />

klasi <strong>da</strong>yaviT 5 jgufad. TiToeul jgufs mieciT <strong>da</strong>valebebi:<br />

I jgufi – msoflio mosaxleobis sqesobrivi struqturis rukis (nax. 2.6.1) mixedviT <strong>da</strong>adginon<br />

sami qveyana, sa<strong>da</strong>c: a) Warbobs qalebi; b) Warbobs mamakacebi; g) qalTa <strong>da</strong> mamakacTa ricxvi TiTqmis<br />

Tanabaria; d) pasuxebis safuZvelze gamoitanon <strong>da</strong>skvna.<br />

II jgufi – msoflio mosaxleobis asakobrivi struqturis diagramis (nax. 3.2.2) mixedviT <strong>da</strong>adginon,<br />

sad aris yvelaze maRali <strong>da</strong> yvelaze <strong>da</strong>bali: a) bavSvebis xvedriTi wili; b) mozrdilTa xvedriTi<br />

wili; g) xan<strong>da</strong>zmulTa xvedriTi wili; d) pasuxebis safuZvelze gamoitanon <strong>da</strong>skvna:<br />

III jgufi – <strong>msoflios</strong> qveynebs saSualo asakis rukis (nax. 3.6.3) mixedviT <strong>da</strong>adginon sami qveyana,<br />

sa<strong>da</strong>c mosaxleobis saSualo asaki: a) 40 welze metia; b) 20-35 welia; g) 20 welze naklebia; d) pasuxebis<br />

safuZvelze gamoitanon <strong>da</strong>skvna.<br />

IV jgufi – Sea<strong>da</strong>ron erTmaneTs safrangeTisa <strong>da</strong> gabonis sqesobriv-asakobrivi piramidebi (nax.<br />

3.6.4), <strong>da</strong>adginon maT Soris ZiriTadi gansxvebebi <strong>da</strong> gamoitanon <strong>da</strong>skvna.<br />

V jgufi – gaaanalizon saqarTvelos sqesobriv-asakobrivi pirami<strong>da</strong> <strong>da</strong> gamoitanon <strong>da</strong>skvna.<br />

III etapi – prezentacia <strong>da</strong> Seswavlili masalebis ganmtkiceba – 15 wT.<br />

jgufebi warmoadgenen Sesrulebul samuSaos. maTi pasuxebis mosmenis Semdeg, sTxoveT moswavleebs<br />

Tqvens mier momzadebuli statistikuri masalis safuZvelze furclebze aagon mosaxleobis<br />

sqesobriv-asakobrivi pirami<strong>da</strong>.<br />

P. S. winaswar momzadebuli statistikuri masala gamoakariT an <strong>da</strong>wereT <strong>da</strong>faze.<br />

statistikuri masala:<br />

qveynis demografiuli monacemebi<br />

mosaxleobis ricxovnoba – 21 mln. kaci<br />

15 wlamde mdedrobiTi sqesis mosaxleobis ricxovnoba – 2, 0 mln. kaci<br />

15 wlamde mamrobiTi sqesis mosaxleobis ricxovnoba – 2, 2 mln. kaci<br />

16-<strong>da</strong>n 64 wlamde mdedrobiTi sqesis mosaxleobis ricxovnoba – 7, 3 mln. kaci<br />

16-<strong>da</strong>n 64 wlamde mamrobiTi sqesis mosaxleobis ricxovnoba – 6, 0 mln. kaci<br />

65 welze ufrosi mdedrobiTi sqesis mosaxleobis ricxovnoba – 2, 0 mln. kaci<br />

65 welze ufrosi mamrobiTi sqesis mosaxleobis ricxovnoba – 1, 5 mln. kaci<br />

samuSaos <strong>da</strong>mTavrebis Semdeg SekribeT maTi namuSevrebi Sesamowmeblad.<br />

gakveTilis bolos mieciT klass saSinao <strong>da</strong>valeba. sTxoveT, ga<strong>da</strong>ixazon cxrili, romelic<br />

Tqven <strong>da</strong>faze winaswar <strong>da</strong>xazeT, Seitanon masSi sakuTari ojaxis demografiuli monacemebi <strong>da</strong> maT<br />

mixedviT aagon sakuTari ojaxis sqesobriv-asakobrivi pirami<strong>da</strong>.<br />

cxrilis nimuSi:<br />

ojaxis<br />

wevrebi<br />

sqesi asaki<br />

44 45<br />

me<br />

de<strong>da</strong><br />

mama<br />

<strong>da</strong><br />

Zma<br />

bebia<br />

babua<br />

mdedr.<br />

mdedr.<br />

mamr.<br />

mdedr.<br />

mamr.<br />

mdedr.<br />

mamr.<br />

14<br />

38<br />

40<br />

8<br />

2<br />

55<br />

57<br />

P. S. TiToeuli moswavle cxrils<br />

sakuTari ojaxis wevrebis raodenobis<br />

mixedviT avsebs.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!