saqarTvelosa da msoflios geografia 8 - Ganatleba
saqarTvelosa da msoflios geografia 8 - Ganatleba
saqarTvelosa da msoflios geografia 8 - Ganatleba
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
6. <strong>da</strong>berebul erebs.<br />
7. safrangeTis mosaxleobis sqesobriv-asakobriv struqturaSi Warbobs mozrdilTa (25 wlis<br />
zemoT) raodenoba; amasTan 40 wlis zemoT qalTa ricxovnoba aWarbebs mamakacTa ricxvs.<br />
gabonis mosaxleobis sqesobriv-asakobriv struqturaSi Warbobs bavSvebi <strong>da</strong> axalgazr<strong>da</strong> mosaxleoba<br />
(0-<strong>da</strong>n 25 wlamde). amasTan qalTa <strong>da</strong> mamakacTa ricxvi TiTqmis Tanabaria. yoveli momdevno<br />
asakobriv jgufSi mosaxleobis raodenoba wina asakobriv jgufTan Se<strong>da</strong>rebiT naklebia.<br />
8. a) mamakacebis yvelaze meti raodenoba aris 15-20 wlamde asakobriv jgufSi, qalebisa ki –<br />
40-44 wlamde. yvelaze naklebi raodenoba rogorc mamakacebisa, aseve qalebis aris 91-94 wlamde<br />
asakobriv jgufSi.<br />
§ 3. 7.<br />
1. uZvelesi civilizaciebi Caisaxa mdinareebis tigrosisa <strong>da</strong> evfratis, indisa <strong>da</strong> gangis, nilosis,<br />
xuanxesa <strong>da</strong> ianZis napirebze.<br />
2. CrdiloeT naxevarsferoSi xmeleTs ufro meti farTobi ukavia, vidre samxreTSi. a<strong>da</strong>mianis<br />
Camoyalibeba, Semdeg misi gavrceleba, aseve uZvelesi civilizaciebis warmoSoba swored aRmosavleT<br />
naxevarsferoSi mox<strong>da</strong>.<br />
3. sanapiro zoli <strong>da</strong> vake-<strong>da</strong>blobebi bevrad xelsayrel bunebriv pirobebs qmnian a<strong>da</strong>mianis<br />
cxovrebisa <strong>da</strong> sameurneo-saqmianobisaTvis.<br />
4. a) aRmosavleT azia, indoeTi, k. iava, md. nilosis delta, evropis qveynebi <strong>da</strong> sxv.<br />
b) ruseTis aRmosavleTi <strong>da</strong> CrdiloeTi nawili, kanadis CrdiloeTi, avstralia, centraluri<br />
afrika <strong>da</strong> sxv.<br />
g) mosaxleobis simWidrove maRalia iq, sa<strong>da</strong>c mcire teritoriaze meti a<strong>da</strong>miani cxovrobs <strong>da</strong><br />
piriqiT, <strong>da</strong>balia iq, sa<strong>da</strong>c vrcel teritoriebze naklebi a<strong>da</strong>miani cxovrobs. amasTan, mosaxleobis<br />
simWidroveze aseve gavlenas axdens bunebrivi faqtorebic, qveynebis ganviTarebis done.<br />
5. kana<strong>da</strong> – 3, 2 kaci km 2 -ze<br />
singapuri – 6282,6 kaci km 2 -ze<br />
bangladeSi – 20353,0 kaci km 2 -ze<br />
germania – 230, 8 kaci km 2 -ze<br />
avstralia – 2, 6 kaci km 2 -ze<br />
6. TbilisSi <strong>da</strong> imereTSi.<br />
b) raWa-leCxumi-qvemo svaneTi, mcxeTa-mTianeTi.<br />
g) kolxeTis <strong>da</strong>blobze saSualod 70-80 kaci km 2 -ze; kavkasionis mTebSi – 10-15 kaci km 2 -ze,<br />
samxreT saqarTveloSi – 35 kaci km 2 -ze.<br />
7. ZiriTa<strong>da</strong>d, saqarTvelos reliefi.<br />
§ 3.8.<br />
1. a) evropelTa migracia <strong>da</strong>iwyo 1500 wlis Semdeg ZiriTa<strong>da</strong>d amerikis <strong>da</strong> avstraliis mimar-<br />
TulebiT;<br />
b) CinelTa migracia mimdinareob<strong>da</strong> XIX-XX s.s.-Si, TiTqmis yvela mimarTulebiT.<br />
3. a) safrangeTi, avstralia, samxreT afrikis respublika.<br />
b) CineTi, brazilia, irani.<br />
g) argentina, TurqeTi, tanzania.<br />
d) uaryofiTi.<br />
4. a) Si<strong>da</strong> migracia mimdinareobs qveynis farglebSi, gare – qveynis farglebs gareT;<br />
b) mizezebi TiTqmis msgavsia, gar<strong>da</strong> im SemTxvevisa, roca migracia xdeba politikuri mizeziT.<br />
5. Si<strong>da</strong> migraciis Sedegad ar icvleba qveynis mosaxleobis ricxovnoba, Tumca adgili aqvs mosaxleobis<br />
gansaxlebis disbalanss. gare migraciis dros qveynis mosaxleobis ricxovnoba icvleba.<br />
6. SeiZleba CaiTvalos, radganac momTabareobis dros a<strong>da</strong>mianebi droebiT icvlian sacxovrebel<br />
adgils.<br />
7. somxuri diaspora mravalricxovania aSS-Si, ruseTSi, braziliaSi.<br />
§ 3.9.<br />
1. mag. afxazeTi<strong>da</strong>n ltolvilebi;<br />
2. a) avRaneTi, pakistani, irani;<br />
b) aSS, kana<strong>da</strong>, avstralia.<br />
3. Si<strong>da</strong> qarTlSi, samegreloSi, TbilisSi.<br />
§ 3.10.<br />
1. ZiriTadi migraciuli nakadebis mimarTulebebia: azii<strong>da</strong>n evropasa <strong>da</strong> CrdiloeT amerikaSi,<br />
samxreT ameriki<strong>da</strong>n CrdiloeT amerikaSi, afriki<strong>da</strong>n evropasa <strong>da</strong> CrdiloeT amerikaSi.<br />
2. ZiriTa<strong>da</strong>d, am qveynebis socialur-ekonomikurma ganviTarebis donem.<br />
3. SeiZleba CaiTvalos, radgan afriki<strong>da</strong>n gayvanil monebs iZulebiT amuSavebdnen <strong>da</strong> mZime<br />
pirobebSi acxovrebdnen.<br />
4. Tanamedrove pirobebSi xSiria trefikingi, roca bavSvebi an qalebi motyuebiT gayavT saz-<br />
RvargareT <strong>da</strong> mZime samuSaos Sesrulebas aiZuleben.<br />
5. SromiTi migraciaa, roca a<strong>da</strong>miani tovebs Tavis sacxovrebel adgils <strong>da</strong> samuSaos saZebrad<br />
sxvagan miemgzavreba.<br />
tvinebis gadinebas maSin aqvs adgili, roca inteleqtualuri potencialis a<strong>da</strong>mianebi (mag.<br />
mecnierebi, gamomgoneblebi <strong>da</strong> a. S.) erTi qveyni<strong>da</strong>n meoreSi ga<strong>da</strong>dian sacxovreblad an samuSaod.<br />
trefikingi iZulebiTi migraciis formaa, roca a<strong>da</strong>miani motyuebiT gayavT sazRvargareT,<br />
uzRu<strong>da</strong>ven mas Tavisufal ga<strong>da</strong>adgilebas <strong>da</strong> anazRaurebis gareSe aiZuleben mZime samuSaos Sesrulebas.<br />
qanqariseburi migracia esaa yoveldRiuri ga<strong>da</strong>adgileba erTi adgili<strong>da</strong>n meoreSi <strong>da</strong> ukan.<br />
6. barSi ufro xalsayreli pirobebia cxovrebisaTvis. mTi<strong>da</strong>n barSi masobrivi migracia mTiani<br />
regionebis depopulacias iwvevs.<br />
§ 3. 11.<br />
1. ZiriTa<strong>da</strong>d, reliefma.<br />
2. a) samxreT kavkasiaSi.<br />
b) kavkasionis maRali mTiani teritoriebi;<br />
4. a) saqarTveloSi cxovroben qarTvelebi, afxazebi, osebi, rusebi <strong>da</strong> a. S. somxeTSi – somxebi,<br />
azerbaijanSi – azerbaijanelebi.<br />
b) osebi, somxebi, qurTebi <strong>da</strong> berZnebi miekuTvnebian indo-evropul enobriv ojaxs, lekebi <strong>da</strong><br />
CeCnebi – kavkasiur enaTa ojaxs, azerbaijanelebi – alTaur enaTa ojaxs.<br />
§ 3.12.<br />
1. qalaqSi a<strong>da</strong>mianis cxovrebisa <strong>da</strong> saqmianobisaTvis ufro xelsayreli pirobebia.<br />
2. a) aSS, germania, <strong>da</strong>nia.<br />
b) avRaneTi, mozambiki, zimbabve.<br />
g) grenlandia, avstraliis centraluri raioni, ruseTis aRmosavleTi (cimbiri), antarqti<strong>da</strong>.<br />
3. a) saqalaqo mosaxleoba mkveTrad gaizar<strong>da</strong> aziasa <strong>da</strong> afrikaSi; sasoflo mosaxleoba sagrZnoblad<br />
Semcir<strong>da</strong> evropaSi, laTinur <strong>da</strong> CrdiloeT amerikaSi.<br />
5. savaraudod gagrZeldeba saqalaqo mosaxleobis zr<strong>da</strong>.<br />
§ 3.13.<br />
1. a) aSS, indoeTi, CineTi;<br />
b) evropa: parizi, londoni, moskovi<br />
azia: mumbai, tokio, Sanxai.<br />
CrdiloeTi amerika: niu-iorki, Cikago, los-anJelesi.<br />
samxreTi amerika: rio-de-Janero, buenos-airesi, san-paulo.<br />
afrika: alJiri, keiptauni, lagosi.<br />
avstralia: melburni, sidnei, kanbera.<br />
3. ZiriTad, mtkvris xeobis gaswvriv.<br />
§ 3.14.<br />
1. Cikago aSS-s <strong>da</strong>savleTiT ganlagebul fermebsa <strong>da</strong> aRmosavleT sanapiroze mdebare qalaqebs<br />
(bostoni, niu-iuorki, vaSingtoni) Soris mdebareob<strong>da</strong>, ramac ganapiroba misi satransporto <strong>da</strong><br />
safinanso kvanZad ga<strong>da</strong>qceva.<br />
82 83