Behi-mindetako gantz azido lurrunkorren, fenolen eta ... - Euskadi.net
Behi-mindetako gantz azido lurrunkorren, fenolen eta ... - Euskadi.net
Behi-mindetako gantz azido lurrunkorren, fenolen eta ... - Euskadi.net
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Nekazal lurr<strong>eta</strong>n satsak edo mindak aplikatzerakoan, lurraren beraren<br />
baldintzak <strong>eta</strong> baldintza klimatologikoak hartuko dira kontuan; betiere ahaztu gabe<br />
ongarriak (satsak <strong>eta</strong> mindak) lur-eremu<strong>eta</strong>n barreiatzerakoan zenbait gunerekiko<br />
distantzia minimo batzuk kontuan eduki behar direla (EHAA, 2004).<br />
Ustiategi<strong>eta</strong>n batzen diren hondakin<strong>eta</strong>tik sortzen den usaia, mindan dauden<br />
mikrobio-kolonien degradazio anaerobikotik sortzen diren usaindun konposatuen<br />
nahaste konplexua da. Igortzen den konposatu mota <strong>eta</strong> kantitatea mikrobio-<br />
aktibitatearen kantitatearen <strong>eta</strong> motaren araberakoa da. Degradazioa mikrobio edo<br />
bakterioak nahaste motari, tenperaturari, pH-ari, oxigeno kontzentrazioari,<br />
eguraldiaren menpeko <strong>eta</strong> beste aldagai batzuei sentikorra da. Aldagai hau<strong>eta</strong>n<br />
gertatzen den edozein aldak<strong>eta</strong>k konposatu hauen igorpenean eragina izan dezakete<br />
(FS 925-A; AG-589; Zhang, 2002).<br />
Lur-eremu<strong>eta</strong>n barreiaturik edo ustiategian m<strong>eta</strong>turik dagoen minda<br />
degradatzean, ingurumenerako kaltegarriak diren konposatuak sortzen dira.<br />
M<strong>eta</strong>noa (CH4) <strong>eta</strong> nitrogeno oxidoak (NOx) negutegi-efektua eragiten duten gasen<br />
m<strong>eta</strong>k<strong>eta</strong>n laguntzen dute, amoniakoaren lurrunk<strong>eta</strong>k euri <strong>azido</strong>a eragiten du <strong>eta</strong><br />
nitrogeno oxidoaren nitrifikazio-desnitrifikazio prozesuak ozono geruzaren<br />
suntsipenean laguntzen du (Mackie, 1998).<br />
Hez<strong>eta</strong>sun- <strong>eta</strong> tenperatura-baldintza desberdin<strong>eta</strong>n mindako materia<br />
organikoaren proteina, lipido <strong>eta</strong> gluzidoen degradazio partziala gertatzean, kate<br />
motzeko <strong>gantz</strong> <strong>azido</strong> lurrunkorrak (volatile fatty acids, VFA), konposatu<br />
aromatikoak (fenolak <strong>eta</strong> indolak), nitrogenodun konposatuak <strong>eta</strong> sufredun<br />
konposatu lurrunkorrak eratzen dira (Mackie, 1998; Rappert, 2005). Konposatuak<br />
bakterio anaerobikoek erabiliko dituzte karbono- <strong>eta</strong> energia-iturri bezala (Campos-<br />
Pozuelo, 2001; Miller, 2001), 1.1. Irudian ikus daitekeen eskemaren arabera.<br />
11