Behi-mindetako gantz azido lurrunkorren, fenolen eta ... - Euskadi.net
Behi-mindetako gantz azido lurrunkorren, fenolen eta ... - Euskadi.net
Behi-mindetako gantz azido lurrunkorren, fenolen eta ... - Euskadi.net
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Historian zehar <strong>eta</strong> gaur egun, mindaren erabilera zabalduena satsarena<br />
bezala, nekazaritza-lurzoru<strong>eta</strong>ko ongarri bezala da, lurrari falta zaizkion mineralak<br />
lortzeko. Erabilpen modua 141/2004 dekretuaren bitartez kontrolatuta dago aurretik<br />
aipatu den bezala.<br />
Hala ere, mindaren hartzidura anaerobiko osoaren azken produktua m<strong>eta</strong>noa<br />
izanik (biogasa), zientzialariak <strong>eta</strong> energia enpresa handiak oso interesatuak egon<br />
dira 1970eko petrolio-krisiaz geroztik minda energia-iturri erabilgarria bilakatzen.<br />
Gainera, energiaren lorpen-prozesu osoaren ostean konposta lortzen da. Ondorioz,<br />
azken urte<strong>eta</strong>n mindaren erabilera garraio<strong>eta</strong>ra igaro nahi izan da, gasolinaren<br />
ordezkoa bilakatu nahian. Mindaren hartzidura anaerobikoak sortutako m<strong>eta</strong>noa<br />
erregai modura erabili nahi da, errek<strong>eta</strong>n lortutako balio energetikoa nahiko handia<br />
baita. Hala ere, proiektuaren garestitasunak <strong>eta</strong> hartzidura anaerobikoan askatutako<br />
usainek (azken produktua den <strong>eta</strong>nolak <strong>eta</strong> kate laburreko <strong>gantz</strong> <strong>azido</strong>ak) inhibitu<br />
egiten dute prozesuaren eraginkortasuna. Ondorioz, komertzializazioaren<br />
atzerapena ekarri dute (Mackie, 1998; Diamantis, 2006). Bioerreaktoreen<br />
optimizaziorako <strong>eta</strong> prozesuaren egonkortasuna lortzeko ezinbestekoa da konposatu<br />
hauen kontrola izatea prozesuan zehar (Diamantis, 2006).<br />
Orain arte ikusi den bezala, mindaren erabilpenaren arazo<strong>eta</strong>ko bat usaina da<br />
(ikus 1.2. Taula). Ustiategi<strong>eta</strong>n <strong>eta</strong> ondorengo mindaren erabileran usainak sor<br />
ditzakeen eragozpenak sahiesteko neurri desberdinak hartu daitezke. Horr<strong>eta</strong>rako,<br />
minda-zuloaren kudeak<strong>eta</strong> egokia egitea ezinbestekoa da. Hiru minda-zulo mota<br />
daude, itxiak, behitegian barriladura dutenak <strong>eta</strong> behean minda-zuloa <strong>eta</strong> irekiak,<br />
1.3. Irudian bi zuloren adibidea erakusten da. Minda-zuloak maiztasun jakinean<br />
hustea ezinbestekoa da. Zulo ireki<strong>eta</strong>n estalkiak jartzea ere gomendatzen da (Berg,<br />
2006). Azkeneko hiru hamarkad<strong>eta</strong>n usaina murrizten laguntzen duten aditiboen<br />
(bakterio-enzimatikoak, oxidatzaileak, desinfektanteak, maskaratzaileak <strong>eta</strong><br />
adsorbatzaileak) erabilera asko garatu da minda-zulo<strong>eta</strong>n (Zhu, 1997; McCrory,<br />
2001). Hala ere, usainaren murrizk<strong>eta</strong> sorburutik eragin daitekeela aztertu dutenak<br />
ere badaude. Hau da, animalien di<strong>eta</strong>n dagoen proteina-maila jaistean igortzen den<br />
nitrogeno maila jaisteaz gain, usainaren intentsitatea neurri batean kontrolatu<br />
daitekeela aztertu dute, analito konkretu batzuren kontzentrazioa jaitsiz (Sutton,<br />
1999; Otto, 2003; Hayes, 2004; Clark, 2005; Kerr, 2006; Miller, 2006).<br />
15