volumes xlix. - Archive ouverte UNIGE

137 CAPUT VIII. 138
cunque viget sincerus Dei timor, carni Imperium abrogat,
quamvis non aboleat omnes eius corruptelas.
2. Lex enim spiritus vitae. Probatio est superioris
sententiae : quae ut intelligatur, notanda est verborum
significatio. Legem spiritus improprie vocat 1 )
Dei spiritual, qui animas nostras Christi sanguine
adspergit, non tantum ut a peocati labe emundet 2 ),
quoad reatum: sed in veram puritatem sanctified.
Addit esse vivificam (nam genitivus hebraico more pro
epitheto capitur), unde sequitur eos, qui hominem in
litera legis detinent, morti ipsum addicere. Ex adverso
legem peceati et mortis appellat carnis imperium
et, quae inde consequitur, mortis tyrannidem.
Lex Dei tanquam in medio ponitur: quae, docendo
iustitiam, conferre earn non potest, quin potius in
peceati et mortis servitutem fortioribus vinculis nos
adstringit. Sententia igitur est: quod lex Dei
homines condemnat, id fit quia, quantisper sub legis
obligatione manent, peecati Servitute premuntur:
atque ita rei sunt mortis. Spiritus autem Christi,
dum inordinatas carnis cupiditates corrigendo legem
peceati in nobis abolet, simul a mortis reatu nos
vendicat. Si quis excipiat, veniam ergo, qua sepeliuntur
nostra delicta, a regeneratione pendere: facilis
solutio est, non assignari causam a Paulo, sed modum
tradi duntaxat quo solvimur a reatu. Negat autem
Paulus externa legis doctrina id nos consequi, sed
dum spiritu Dei renovamur, simul etiam iustificari
gratuita venia, ne peceati tnaledictio in nos amplius
recumbat. Perinde ergo valet haec sententia ac si
dixisset Paulus, regenerationis gratiam ab imputations
iustitiae nunquam disiungi. Legem peceati et mortis
non ausim cum quibusdam accipere pro lege Dei, quia
asperior videtur loquutio. Quamvis enim peccatum
augendo mortem generet, Paulus tarnen ab hoc invidia
consulto supra deflexit. Quamquam nihilo magis
eorum opinioni assentior, qui legem peceati exponunt
de carnis concupiscentia, ac si diceret Paulus, se
illius esse victorem. Nam paulo post satis (ut arbitror)
patebit de absolutione gratuita loqui, quae tranquülam
nobis cum Deo pacem conciliât. Legis nomen retinere
malui quam cum Erasmo ius aut potestatem veriere:
quia non temere Paulus ad legem Dei aUusit.
3. Quod enim impossibile erat legi. Nunc sequitur
expolitio, vel illustratio probationis, quod scilicet
Dominus gratuita sua misericordia nos in Christo
iustificavit : id quod legi erat impossibile. Sed quia
maxime insignis est sententia, singulas eius partes
expendamu8. De gratuita iustificatione, vel de venia,
qua Deus sibi nos réconciliât, hic tractari, ex postrema
clausula licet colligere, ubi adiungit: qui secundum
spiritum, non secundum carnem ambulamus.
1 ) Add. gratiam iustificationis et sanetificationis, vel si
una voce malis,
2 ) deinde per regenerationem in obsequium Dei reformet.
Calvvni opera. Vol. XL1X.
Nam si docere veUet Paulus, spiritu regenerationis
nos insirui ad vincendum peccatum, quorsum ista
additio? Optime autem convenu, postquam gratuitam
remissionem pollicitus est fidelibus, doctrinam hanc ad
eos restringi, qui poenitentiam fidei adiungunt, nee
abutuntur Dei misericordia ad carnis licentiam. Deinde
notanda est causae redditio. Docet enim apostolus
quomodo gratia Christi nos- a reatu absolvat. lam
quod attinet ad verba, xb àSivatov legis, hand dubie
pro defectu vel impotentia accipitur: ac si dictum
esset, inventum fuisse a Deo remedium, quo legis impossibilitas
sublata fuit. Particulam lv fy, quam
Erasmus reddidit, ea parte qua, quia causalem. esse
arbitror, vertere placuit, eo quod. Quamquam autem
apud idoneos linguae Graecae autores forte non occurret
talis loquendi forma : quia tarnen apostöli passim
hebraicas phrases usurpant, dura videri non debet haec
interpretatio. Gerte sani lectores concèdent expressam
hic fuisse defectus causam, ut paulo post iterum dicemus.
lam quum Erasmus principale verbum suppléât,
mihi videtur aliter contextus optime fluere. Copula
xal Erasmum decepit, ut insereret verbum praestitit.
Ego vero amplificandi causa positam fuisse sentio.
Nisi cui forte magis probetur graeci scholiastae coniectura,
qui membrum hoc, et de peccato, superiorïbus
connecta, Deum misisse filium suum in similitudine
carnis peceati et pro peccato. Ego tarnen quod putavi
ex genuino Pauli sensu esse, sequutus sum. Nunc
venio ad rem ipsam. Glare affirmât Paulus, ideo
expiata fuisse peccata Christi morte, quia legi impossibile
erat iustitiam nobis conferre. Unde sequitur,
plus in lege praecipi quam praestando simus : quia si
pares essemus implendae legi; frustra aliunde quaesitum
esset remedium. Quare absurdum est legis praeceptis
vires humanas metiri: quasi Deus exigendo
quod iustum est, spectasset qualis et quanta facultas
nostra esset.
Eo quod infirmabatur 1 ). Ne quis parum honorifice
legem impotentiae argui putaret, vel hoc restringeret
ad caeremonias, expressit nominatim Paulus
defectum ilium non a legis esse vitio, sed carnis nostrae
corruptela. Fatendum enim est, si quis in solidum
satisfaciat legi Dei, eum coram Deo iustum fore.
Legem ergo non negat sufficere ad nos iustiftcandos,
quantum ad doctrinam, utpote quae perfectam iustitiae
regulam continet: sed quia iustitiam illam non assequitur
caro nostra, concidit vel evanescit Mum legis
robur. Ita refellitur eorum error, vel potius delirium,
qui tantum caeremoniis vim iustificandi detrahi putant:
quum Paulus vitium diserte in nobis statuens declaret
») A lege, inquit, nee iustitia nee salus provenire nobis
poterat. Ac ne quis intelligent de caeremoniis, expressit
nominatim impotentiam illam non esse a legis vitio sed carnis
debilitate: ac si diceret: lex quidem, quantum ad doctrinam,
sufficiebat ad nos iustiftcandos, quia perfectam iustitiae regulam
continebat. Sed earn iustitiam assequi non poterat caro nostra.
12