volumes xlix. - Archive ouverte UNIGE

3 * ARGUMENTUM. 4
severitate consternavit: redit iam ad id quod proposuerat,
fide nos iustificari: exponens quae sit ilia
fides, et qualiter per earn nobis acquiratur Christi
iustitia. His subiicit ad finem capitis tertii insigne
epiphonema, ad retundendam humani supercilii ferociam,
ne audeat adversus Dei gratiam se efferre.
Et ne ludaei tantam Dei gratiam in gente sua concluderent,
earn gentibus quoque obiter vendicat.
Capite quarto ab exemplo argumentatur, quod
illustre, ideoque cavillis nequaquam obnoxium, proponit:
in Abraham scilicet, qui quum sit pater fidelium,
instar regulae et generalis cuiusdam exemplaris
esse debet. Ilium ergo ubi fide iustificatum
esse probavit, nobis eandem esse tenendam viam
docet. Atque hie inserit, ex contrariorum comparatione
sequi, operum iustitiam evanescere, ubi fidei
iustificationi locus datur. Quod Davidis sententia
confirmât, qui quum hominis beatitudinem in Dei
misericordia reponat, operibus hoc adimit, ne beatum
hominem reddant. Turn quod ante breviter
attigerat, fusius prosequitur, nihil esse cur ludaei
prae gëntibus se attollant, quibuscum sit ex aequo
haec illis communis félicitas, quando iustitiam
Abrahae in praeputio contigisse scriptura narrât.
Quo loco nonnihil per occasionom de usu circumcisionis
annectit. Postea subiicit, sola Dei bonitate
niti salutis promissionem : quia, si in legem recumbat,
nee quietem allatura sit conscientiis in quibus
ipsam oportet stabiliri, nee ad suum complementum
unquam perventura. Proinde, ut firma sit ac certa,
oportere nos in ipsa amplexanda solam Dei veritatem
intueri, non nos ipsos: idque imitatione Abrahae,
qui aversam a se ipso considerationem in Dei
potentiam intendit. In fine capitis, quo propius
exemplum illud adductum applicet ad universalem
causam, quae sunt utrinque similia comparât.
Quintum caput post delibatum iustitiae fidei
fructum et effectum, totum fere in amplificationibus
ab8umitur, ad rem melius illustrandam. Argumento
enim a maiori ducto, ostendit quantum iam redempti
et reconciliati Deo, exspectare ab eius caritate
debeamus, quae tara effusa in peccatores ac
perditos fuit, ut impertierit nobis unigenitum atque
unice dilectum filium. Postea comparationes haoet
peccati cum gratuita iustitia, Christi cum Adam,
mortis cum vita, legis cum gratia: unde constat
infinita Dei bonitate mala nostra, quamvis ingentia,
absorberi.
Sexto capite descendit ad sanctificationem, quam
in Christo obtinemus. Si quidem carni proolive est,
simul ao levem gratiae huius gustum usurpavit, vitiis
ac libidinibus suis placide indulgere, quasi iam
defuncta foret. Paulus vero contra hie contendit,
non posse nos iustitiam in Christo percipere, quin
simul sanctificationem apprehendamus. Argumentatur
a baptismo, per quem in Christi participatio-
nem initiamur: illic Christo consepelimur, ut nobis
emortui per eius vitam suscitemur in vitae novitatem.
Sequitur ergo, sine regeneratione neminem
posse induere ipsius iustitiam. Inde exhortationes
ad vitae puritatem ac sanctimoniam deducit, quae
necessario in iis apparere debent, qui a regno peccati
in regnum iustitiae traducti sunt, repudiata
impia carnis indulgentia, quae solutiorem poccandi
licentiam in Christo quaerit. Brevem quoçue mentionem
interserit legis abrogatae, in qua abrogatione
elucet novum testamentum, ubi cum peccatorum
oblivione spiritus sanctus promittitur.
Capite septimo ingreditur iustam disputationem
de legis usu, "quem velut digito prius demonstrarat,
quasi aliud agens: rationem assignans cur a lege
soluti simus, quia nonnisi ad condemnationem per
se valebat. Quod ne in legis contumeliam vergeret,
fortiter ab omni calumnia ipsam asserit. Docet enim
nostra culpa factum ut in mortis materiam cederet
quae in vitam data erat. Simul exponit quo modo
per earn peccatum augeatur. Exin transit ad describendam
spiritus et carnis luctam, quam in se
filii Dei sentiunt quamdiu carcere mortalis corporis
circumdantur. Perunt enim concupiscentiae reliquias,
quibus assidue a legis obsequio ex parte retrahuntur.
Caput octavum plenum est consolationibus, ne
audita inobedientia, quam prius arguerat, seu potius
imperfecta obedientia, perterritae fidelium conscientiae
deiiciantur. Verum ne inde sibi impii blandiantur,
primum testatur beneficium hoc nonnisi
ad regeneratos pertinere, in quibus Dei spiritus
vi vit ac viget. Explicat igitur duo: omnes qui
Domino Christo per eius spiritum sunt inserti,
extra damnationis periculum et aleam esse, utcunque
onerati sint adhuc peccatis. Deinde omnes, qui
in carne manent, expertes sanctificationis spiritus,
nequaquam esse tanti boni participes. Tum postea
explicat quanta sit fiduciae nostrae certitudo, quandoquidem
spiritus Dei suo testimonio dubitationem
ae trepidationem omnem abigit. Ad haec, per anticipationem
commonstrat, non posse aeternae vitae
securitatem interpellari aut conturbari praosentibus
miseriis, quibus haec mortalis vita obnoxios nos
tenet : quin potius talibus exercitiis salutem nostram
promoveri, ad cuius excellentiam si oonferantur
omnes praesentes miseriae, nihili reputabuntur. Id
Christi exemplo confirmât, qui ut primogenitus est,
principatum tenens in Dei familia: ita prototypus
est, cui nos omnes decet conformari. Proinde quasi
securis rebus optimam gloriationem attexit, qua Satanae
potentiae et machinamentis animose insultât.
Quando vero plerique permovebantur, quum
vidèrent Iudaeos foederis primarios custodes atque
haeredes a Christo abhorrere: quia scilicet inde colligebaht
aut translatum esse foedus ab Abrahae