volumes xlix. - Archive ouverte UNIGE

35 EPIST. PAULI AD ROMANOS 36
redditurus est vitam aeternam : contentiosis autem
et immorigeris aeternam mortem. Tum subnecteretur
illatio, paratam illis quidem esse gloriam et
honorem et incorruptionem : his autem repositam
esse iram et afflictionem. Deinde quia voces illae,
excandescentia, ira,' tribulatio et anxietas,
duobus membris diversis applicantur: sensum tarnen
orationis id minime turbat, quo in scriptis apostolicis
contenu sumus. Ex aliis enim discenda est eloquentia:
hie sub contemptibili verborum humilitate
spiritualis sapientia quaerenda est. Contentio hio
pro rebellione pönitur et pervicacia: quia cumhypocritis
confiigit Paulus, qui crassa et supina indulgentia
JDeum siibsannant. Veritatis nomine simpliciter
régula divinae voluntatis, quae sola veritatis
lux est, designator. Id enim omnium impiorum
commune est, ut se iniquitati in servitutem addicere
semper malint quam Dei iugum reeipere. At qiiantamlibet
obedientiam simulent, non desinunt tarnen
Dei verbo contumaciter obstrepere et obluctari.
Siquidem ut veritatem hano ludibrio habent, qui
palam sunt flagitiosi: ita hypröeritae factitios suos
eultus illi opponere non dubitant. Porro subiieit
apostolus, eiusmodi contumaces iniquitati servire:
quia nihil medium est, quominus in peccati servitium
mox concédant, qui subiugari a Domini lege
noluerunt. Aique hoc quoque iustum praemium est
furiosae licentiae, quod peccati sunt mancipia, qui
Dei obsequium gravantur.
Excandescentia et ira. Sic vertere coegit me
verborum proprietas. Graecis enim id significat
•frufJioc, quod latinis excandescentiam notare docet
Cicero, Tusc. 4*), nempe subitam irae inflammationem.
In aliis sequor Erasmum. Observa autem,
ex quatuor, quae recensentur, duo posteriora quasi
effectus esse priorum. Nam qui Deum sibi adversum
iratumque sentiunt, extemplo prorsus conteruntur.
Caeterum quum duobus verbis tarn piorum
beatitudinem, quam reproborum interitum breviter
indicare posset, utrumque pluribus amplificat: quo
magis et efficacius homines percellat irae Dei metu,
et desiderium acuat obtinendae per Christum gratiae.
Nunquam enim Dei iudicium satis metuimus,
nisi viva descriptione quasi statuatur ante oculos.
Nee serio futurae vitae studio ardemus, nisi multis
flabellis incitati.
9. Iudaeo primum. Mihi non dubium est quin
Iudaeo gentilem simpliciter opponat: quos enim
Graecos nunc appellat, eos gentiles mox dicet.
Iudaei autem in huius causae actione praecedunt,
qui prae aliis habent legis promissiones et minas:
ac si diceret: Haec universalis est divini iudicii
lex, quae a Iudaeis incipiet, et comprehendat totum
orbem.
*) Cap. 9. § 21.
11. Siquidem non est acceptio personarum apud
Deum. 12. Quicunque enim sine lege peccaverunt,
sine lege etiam peribunt: quicunque vera in lege peccaverunt,
per legem iudicabuntur. 13. Non enim legis
auditor es iusti sunt apud Deum: sed qui legem faciunt,
iustificabuntur.
11. Non est personarum acceptio. Hactenus in
genere reos in iudicium traxit universos mortales 1 ):
nunc vero 2 ) seorsum hine Iudaeos, nine gentiles
arguère 3 ) incipit: ac simul docet, non obstare quod
alios ab aliis separat discrimen, quin promiscue utrique
morti aeternae sint obnoxii. Gentiles defensionem
captabant ab ignorantia: Iudaei legis titulo gloriabantur:
illis adimit tergiversationem, hos falsa et
vana gloriatione spoliât. Est igitur quaedam totius
generis humani in duo membra partitio. Nam
Iudaeos segregaverat Deus a reliquis: omnium vero
gentium eadem erat ratio. Nunc illud discrimen
nihil obstare docet quominus in eundem utrique colligati
sint reatum. Caeterum persona scripturis
usurpatur pro rebus omnibus externis, quae aliquo
in pretio et honore haberi soient. Quum ergo legis
non esse Deum acceptorem personarum, intellige
ilium respicere cordis puritatem ac interiorem innocentiam
: non autem iis immorari, quae soient in
hominum aestimationem venire, genus, patria,
dignitas, copiae et similia: ut hie acceptio accipitur
pro delectu ac discretione inter gentem et
gentem. Si quis autem hinc cavilletur, non esse
igitur gratuitam Dei electionem: respondendum esse
duplicem hominis acceptionem coram Deo, primam,
qua nos ex nihilo vacatos gratuita bonitate cooptat,
quum nihil sit in natura nostra quod illi probari
queat: alteram, qua, ubi nos regeneravit, etiam cum
suis donis amplectitur, ac, quum in nobis recognoscit
filii sui imaginem, favore suo prosequitur.
12. Qui sine lege peccaverunt. Priore partitionis
loco gentes aggreditur: quibus tametsi nullus Moses
datus fuerat, qui legem illis a Domino promulgaret
ac sanciret 4 ), id tarnen obstare negat quominus
iustum mortis iudicium peccando sibi accersant: ac
si diceret, iustae peccatoris damnationi non esse
necessariam legis scriptae notitiam. Vide igitur
quale patrocinium suscipiant, qui praepostera misericordia
gentes evangelii lumine privatas, ignorantiae
praetextu, Dei iudicio eximere tentant.
Qui in lege peccaverunt. Quemadmodum gentes,
dum sensus sui erroribus feruntur, in foveam praecipites
eunt: ita Iudaei legem in promptu habent
qua iudicentur. Pronuntiata enim iampridem sententia
est, maledictos omnes, qui non permanserint
1 ) arguebat omnes homines
2 ) sublato discrimine, quo differre videbantur
3 ) reos agere.
") commendaret