Van de schaduw des doods tot een licht ten leven - CBS

Een andere wijziging vanaf 2001 op het B-formulier, die ook van belang is voor
levenloos aangegevenen, is de uitbreiding van de rubriek niet-natuurlijke dood met
vragen naar levensbeëindigend handelen. De vraag naar de geboortelengte verdween
van het B-formulier evenals de vraag naar het aantal (reeds) levend- en doodgeboren
kinderen. Het laatste gegeven werd al lang niet meer relevant geacht en bij
niet invullen werd ook door het CBS geen poging gedaan het aan te vullen (Hoogendoorn,
1985), maar in WHO-verband wordt daar anders over gedacht (WHO, 1993).
Sedert 2001 zijn tot op heden (2005) geen inhoudelijke wijzigingen aangebracht in de
definiëring en vragen betreffende doodgeboorte op het B-formulier.
Telkaart doodgeborene sedert GBA (1994)
Toen bij de invoering van de GBA, de elektronische versie van de bevolkingsregisters,
de Leidraad Bevolkingsststistiek werd ingetrokken, vervielen ook de gekleurde
papieren telkaarten voor levenloos aangegeven jongens (blauw) en meisjes (geel)
en de bijbehorende inventarissen met aktenummers, zoals voordien in gebruik.
Omdat de doodgeborenen niet in de GBA waren opgenomen, en dus ook niet in de
elektronische informatiestroom tussen de gemeenten en het CBS voorkwamen,
werd wederom gebruik gemaakt van telkaarten voor doodgeborenen (‘Formulier
doodgeborene artikel 68, Besluit GBA) die naar het CBS opgestuurd moesten worden.
Op deze formulieren (telkaarten) staan de persoonsgegevens van het doodgeboren
kind en informatie over de moeder en vader van het kind. Een nadeel van
het huidige systeem is dat er geen controle meer is op volledigheid van het aantal
aangegeven doodgeborenen, op basis van de aktenummers.
Op de thans in gebruik zijnde telkaart voor doodgeborenen wordt pas op het CBS
aan de hand van de informatie op het B-formulier ingevuld of het daadwerkelijk om
een doodgeborene gaat of dat het kind toch nog (volgens het B-formulier), al is het
maar enkele minuten, geleefd heeft en alsnog tot de levendgeborenen gerekend
moet worden. Nieuw op het B-formulier is dat bij doodgeborenen vanaf 2001 nu ook
naar het geboortegewicht wordt gevraagd. In voorkomende gevallen kan deze informatie,
voorzover het al ingevuld wordt, gebruikt worden bij het coderen van de
doodsoorzaak. De gegevens van de telkaart worden vervolgens op een elektronisch
formulier overgenomen en aangevuld met de doodsoorzaak. De koppeling op het
CBS van de telkaarten en de B-formulieren blijkt niet altijd te lukken. Aan de ene
kant blijft er een aantal telkaarten zonder B-formulieren over en aan de andere kant
een aantal B-formulieren, waar bij navraag bij de gemeenten meestal wel de persoonsgegevens
van de doodgeborene bij gevonden worden.
5.9 Nabeschouwing
Voor de statistiek van de sterfte, naar de doodsoorzaken of andere kenmerken, is de
bepaling vanaf welke leeftijdsgrens aan het begin van het leven overledenen meegeteld
worden, van essentieel belang. Het heeft lang geduurd voordat zo’n grens aan
88 Centraal Bureau voor de Statistiek