Onderzoek naar het effect van akkerranden op functionele ...

GAASVLIEGEN
Onderzoek naar het effect van akkerranden op functionele biodiversiteit en natuurlijke plaagbeheersing
Chrysoperla carnea, de meest voorkomende soort, blijkt uit andere onderzoeken geen sterke visuele
oriëntatie voor een bepaald kleur van val te vertonen (Capinera & Walmsley, 1978; Udayagiri et al.,
1997). De hogere vangsten in de gele t.o.v. groene vallen in de grasrand kunnen dus niet verklaard
worden door een natuurlijke, ongedwongen voorkeur voor geel. De gaasvliegen die foerageren in de
grasrand vinden er pollen ten behoeve van hun voortplanting, maar daarnaast hebben ze ook suikers
nodig uit nectar of honingdauw en die zijn er veel moeilijker te vinden. De aantrekking naar de gele
vallen kan daarom gedreven zijn door hun zoektocht naar suikers. In de bloemenrand is wel veel nectar
voorhanden wat verklaart waarom er geen verschil is tussen de vangsten in de gele en de groene vallen.
ZWEEFVLIEGEN
Van zweefvliegen is bekend dat ze aangetrokken worden door geel en wit en dit kan benut worden in
vangsystemen om ze te monitoren (Sommaggio & Burgio, 2007). Andere onderzoeken wijzen tevens op
een aantrekking door blauwe lijmplaten (Chen et al., 2004) In een onderzoek door Laubertie et al.
(2006) naar de invloed van verschillend gekleurde vallen op de aantrekking van zweefvliegen, werden
significant hogere aantallen zweefvliegen gevangen in vallen met gele wanden, vergeleken met groene.
Zweefvliegen kunnen goed vliegen en hebben ook goede ogen zodat ze al van een behoorlijke afstand
kunnen aangetrokken worden tot geel. Vandaar dat op plaatsen met weinig bloemen hogere aantallen
gevangen worden met de geel gekleurde vallen dan werkelijk waargenomen (Hickman et al., 2001).
Gedurende de monitorperiode in onze vallen werden zowel in de grasrand als in de bloemenrand meer
zweefvliegen gevangen in de gele vallen dan in de groene.
De vallen gebruikt in dit onderzoek zijn een combinatie van kleur- en venstervallen. Nadeel van de
venstervallen voor het vangen van zweefvliegen is dat de vangsten relatief klein zijn. Zweefvliegen zien
te goed en vallen ook niet meteen na een botsing (mededeling Frank Van de Meutter). Hierdoor geven
ze ook geen goed beeld van de aanwezige soorten. Niettemin kunnen de vallen, in een herhaalde
proefopzet, voor de algemene soorten in landbouwgebied wel redelijk goed werken.
WEEKSCHILDKEVERS
Weekschildkevers werden in hoge aantallen gevangen in de grasrand met een uitgesproken voorkeur
voor de gele vallen. Van deze kevers is bekend dat ze naast nectar, pollen en honingdauw ook jagen op
diverse weekhuidige insecten. Nader onderzoek door Traugott (2003) wees er echter op dat de
volwassen kevers onder natuurlijke omstandigheden maar weinig roven op invertebraten en dat ze zich
hoofdzakelijk voeden met nectar, pollen en honingdauw. Dit kan hun sterke aantrekking tot de gele
vallen verklaren.
Natuurlijke vijanden in bloemenranden vs. grasrand
LIEVEHEERSBEESTJES
In de vangsten van de lieveheersbeestjes (Fig. 7.2) zien we geen duidelijk effect van de bloemenranden.
De hoogste aantallen worden meestal in de grasrand teruggevonden. Bloemen zijn geen essentiële
voedselbron voor lieveheersbeestjes, hoewel ze er wel van afhankelijk zijn wanneer prooien schaars zijn
(Lundgren, 2009). Wanneer er wel prooien te vinden zijn, zullen nectar en pollen als aanvulling op hun
dieet hun ontwikkeling en voortplanting bevorderen.
72