Onderzoek naar het effect van akkerranden op functionele ...

Gemiddeld aantal bladluizen per halm
Gemiddeld aantal natuurlijke vijanden op 10 halmen
10
9
8
7
6
5
4
3
2
1
Onderzoek naar het effect van akkerranden op functionele biodiversiteit en natuurlijke plaagbeheersing
Dichtheid van bladluizen en natuurlijke vijanden (Koksijde)
KO_Le onbehandelde strook
0
17/mei 24/mei 31/mei 7/jun 14/jun 21/jun
Datum
bladluizen
natuurlijke vijanden
op de halmen
aandeel
bladluismummies
Insecticidebehandeling
in het
omliggende perceel
Figuur 7.10c: Verloop van het gemiddeld aantal bladluizen (oranje) en het gemiddeld aantal aanwezige
natuurlijke vijanden (= eitjes of larven van zweefvlieg of gaasvlieg, larven of adulten van lieveheersbeestje
of bladluismummies geparasiteerd door sluipwespen) per 100 halmen (groen) gedurende de zomer in 2011
op een onbehandelde strook van een perceel wintertarwe zonder bloemenrand in Koksijde
De droogte van april tot juni 2011 en de hoge druk van het graanhaantje zorgden voor uitzonderlijke
omstandigheden die ook hun impact hadden op de bladluisontwikkeling in het gewas en de schade die
ze aanrichtten. Bij de eerste waarnemingen op 17 mei waren op de percelen in Vlissegem en Sint-Jan-in-
Eremo reeds bladluizen aanwezig. Daarnaast waren ook al natuurlijke vijanden gesignaleerd. Een
bespuiting met een pyrethroïde tegen het graanhaantje interfereerde dus reeds met de opbouw van de
natuurlijke vijanden van bladluizen. Andere, niet-selectieve middelen zijn echter niet beschikbaar en niet
behandelen zou in veel gevallen tot te veel schade leiden.
Op het perceel in Vlissegem is in mei niet gespoten tegen het graanhaantje. Tot eind mei bleef de
bladluisdruk laag (zie Fig. 7.10a). Begin juni, tijdens bloei van de tarwe, nam het aantal bladluizen op
de bladeren sterk toe en zaten op 5 % van de halmen ook bladluizen in de aar. De dichtheid van 2,6
bladluizen per halm was iets hoger dan het piekniveau in 2010. Volgens het waarschuwingsbericht uit
Gembloux (Bertel, http:/cadcoasbl.be) is dit nog steeds een laag niveau waarbij nog geen behandeling
nodig is, zolang natuurlijke vijanden actief zijn. Eitjes en larven van zweefvlieg waren hier duidelijk in
opmars. Gezien echter de slechte gewasstand en de reeds aangerichte schade door het graanhaantje,
heeft de teler beslist toch te behandelen op 12 juni. Een week later was de bladluisdichtheid gedaald,
maar ook het aantal eitjes en larven van zweefvlieg. Twee weken later namen ze echter weer toe en
bleven de bladluizen onder controle.
In Sint-Jan-in-Eremo is wel gespoten tegen graanhaantje, op 17 mei. Twee weken later, op 2 juni, is
opnieuw gespoten tegen bladluizen. Deze twee vroege bespuitingen hebben de opbouw van de
populatie natuurlijke vijanden in het perceel vertraagd. Als gevolg daarvan nam de bladluisdichtheid
verder exponentieel toe, tot een piekdichtheid van meer dan 9 bladluizen/halm gedurende het
bloeistadium. Het aantal aanwezige natuurlijke vijanden nam na de bespuitingen wel opnieuw toe, maar
kon de bladluispopulatie niet meer onderdrukken. Vooral de eiafleg door zweefvliegen kwam te laat.
Ten opzichte van voorgaande jaren worden er weinig eitjes en larven van zweefvlieg waargenomen.
Verder waren het vooral sluipwespen die voor beperkte reductie zorgden via parasitering. Ongeveer 5
% van de getelde bladluizen waren mummies (= „zichtbaar‟ geparasiteerd). Het effect van de
85