Troost in Wanhoop - Provincie West-Vlaanderen

• Bespreekbaar maken of een herdenkingsmoment jaarlijks kan/hoeft terug (te) keren.
• De collega-begeleiders informeren over belangrijke verlieservaringen van jongeren bij de overgang naar een
andere klas/een andere groep binnen de jeugdorganisatie (continuïteit in zorg).
• Proberen de (rouw-) reacties van jongeren over een langere periode op te volgen.
• Extra aandacht geven aan ‘risico’-jongeren: jongeren die al eerder een verlies hebben geleden, jongeren met
een zwakkere relationele context, jongeren met een gekende psychische problematiek …
• Indien nodig/gewenst individuele begeleiding (rouwconsulenten …) aanreiken.
• Geef - bij specifieke gelegenheden zoals Moederdag, Vaderdag, Nieuwjaar, (groot)ouderfeest … - extra
aandacht aan jongeren die een (groot)ouder verloren hebben. Het is goed te vragen op welke wijze zij hun
verloren (groot)ouder willen gedenken (via een werkje, een brief …).
• Jongeren vertrouwen geven in hun veerkracht. Hen stimuleren in hun wilskracht om de levensdraad weer op
te nemen, hun levensverhaal en levensweb vol verbindingen verder weven, ondanks het geleden verlies. Dit is
zoveel meer dan “het leven gaat verder …”
• Zorg voor de begeleiders voorzien bijvoorbeeld mogelijkheden creëren om er als team over te praten, om de
eigen emoties en beleving kwijt te kunnen.
• Nazorg bij een overleden jongere uit de groep
• Jongeren vrij laten in de wijze waarop zij hun groepsgenoot wensen te herdenken.
• Stilstaan bij speciale dagen zoals verjaardag en sterfdag van de overleden jongere, binnen de groep en naar
het gezin toe.
• Een herinneringsplek creëren in de klas/het lokaal.
• De lege plaats niet zomaar wegnemen of opvullen. De plaats van de overleden jongere kan een tijd worden
open gelaten of worden ingevuld met iets persoonlijks en betekenisvol voor de jongeren zoals een foto, kaars,
symbolen …
• Een herinneringsboek, fotoboek, webblog… maken als groep kan helpen in de verwerking (zie ook deel 3:
werkvormen en doe-ideeën).
• Met de groep een bezoek aan het graf of de strooiweide brengen.
• De groep ook de ruimte en de kans geven om verder te gaan zonder de jongere, om niet te verzanden in het
verlies.
• Vanuit de groep desgewenst contact houden met de ouders door een bezoek, kaartje, berichtje of door de
ouder(s) eens uit te nodigen in de groep.
• Aan het einde van het werkjaar kan een afronding gebeuren met de groep waarvan de overleden jongere deel
uitmaakte. Inspraak en betrokkenheid kan dit gebeuren nog meer betekenis en ritueelkracht geven.
Nazorg voor het betrokken gezin
Naast de zorg die men geeft binnen de jeugdbeweging of de school, kan men ook extra aandacht schenken
aan het gezin. Uiteraard primeren hierbij de wensen, de noden en de eigenheid van elk gezin in rouw. Wat
betekenisvol en deugddoend is voor dit gezin in verlies, hoeft niet zo te zijn voor een ander gezin.
Volgende suggesties zijn mogelijkheden, kansen om zorgzaam aandacht te (blijven) geven, op maat van het
gezin in kwestie:
• Feestdagen, vakantie … zijn vaak dagen die het gemis nog accentueren. Een teken van medeleven zoals een
kaartje of telefoontje om mensen te laten weten dat aan hen wordt gedacht, kan betekenisvol zijn.
• De verjaardagen (geboorte- en sterftedatum) vragen om bijzondere aandacht.
• Het aanreiken – in aangepaste vorm – van enkele van de bovenstaande rituelen (kaarsje, foto, hoekje maken …)
kan ook in de thuissituatie zijn waarde vinden.
• Zorgzaam omgaan met alles wat er van de overleden jongere nog op school/ in het jeugdlokaal is. Voor ouders
zijn dit heel waardevolle zaken die ze best persoonlijk terug krijgen. Deze spullen meegeven aan een broer,
een zus of een vriend is geen goed idee.
TROOST IN WANHOOP
13