De onderwerping van Atjeh - Acehbooks.org

More documents

Recommendations

Info

106 bezit T. Moeda Rajoet bovendien nog al veel in de XXVI Moekims opgeschuurde peper, die hij in 1890 verzocht te mogen uitvoeren via Oleh-leh, onder voorwaarde dat hij ƒ 10000 contanten zou krijgen en wij dan vrij en ongehinderd met onze troepen door de XXVI Moekims zouden kunnen marcheeren. Voorwaarden mogen ons niet gesteld worden, maar met handigen dwang bereikt men ook zijn doel. Potjoet Mat Tahir, die zich met zijne bende thans voornamelijk ophoudt in de VII Moekims Atoe van de sagi XXVI, moet dan terugkeeren in de III Moekims Kajee Adang, waar hij t'huis hoort of, wil hij zich niet dadelijk onderwerpen, naar Rigas, waar zijne familie aan 't bestuur is of naar Simpang Olim, daar hij gehuwd is met eene dochter van T. Moeda Nja Malim van Simpang Olim. Wil voorts het hoofd van de Hl Moekims Kerkoen, waar in Gani de benden gehuisvest zijn, die door de zoons van Tengkoe di Tirou aangevoerd worden, niet naar rede luisteren en dus die gasten niet uit zijn gebied verjagen, dan brengt men deze moekims eenvoudig terug onder de sagi XXVI, waartoe zij behoorden voordat zij werden afgestaan aan een der vroegere sultans, die er toen het bestuur aan zijn eigen Kerkoen Katiboel Moeloeh opdroeg. T. Lamreng zal zich zeer gaarne groote opoffering en krachtsinspanning getroosten, om deze moekims weer onder zijn bestuur te brengen ; hij kan geholpen worden door zijn zwager en beide schoonvaders. Eindelijk dienen wij nog met een enkel woord te spreken over een zeer gevaarlijk sujet in de XXVI Moekims en dat is T. Nja Makam, op de Oostkust van Sumatra wel bekend. Om dezen Nja Makam te leeren kennen, moeten wij ons een oogenblik met Poeloe Waij bezighouden. Poeloe Waij is tanah waqf, dat de Regeering al lang verklaard heeft onder rechtstreeksch bestuur te houden. De inkomsten van het eiland werden echter — volgens de Makota alam — voor een gedeelte getrokken door enkele hoofden van moekims in het Noorden der XXVI Moekims. aan zee gelegen. Sommige dezer behooren niet tot de XXVI Moekims, maar stonden rechtstreeks onder den sultan, zooals b. v. T. Nja Blang en Tjade Kedjoeroean, andere daarentegen, zooals bijv. Silang en Laminga behooren wel tot de sagi XXVI.
107 Dat de hoofden dezer Moekims die inkomsten trokken kwam daardoor , dat zij eigendomsrechten op gedeelten van P. Waij hadden en vermaagschapt waren aan de daar besturende hoofden, of daar zelf bestuurshoofden waren. Dit laatste was b. v. het geval met het hoofd van T. Nja Blang, Padoeka Sri Nara, die tevens hoofd was van het district Paja op Waij. Deze Padoeka Sri Nara had twee zoons, één is overleden, de andere is thans nog hoofd van Paja. Een ander hoofd op P. Waij en wel van de districten Lamnga, Oedjoeng Sekeh, Ajer Melih en Anak Item was T. Kedjoeroean Aroen Tjit. Ook deze had twee zoons T. Imam Brahim — meest T Lamnga geheeten — en T. Nja Makam. Zij waren halfbroeders en T. Lamnga (1) de oudste. Deze volgde dan ook zijn vader op , maar toen hij zelf in een gevecht tegen ons sneuvelde in de kloof van Glitaroem met achterlating van twee zoons T. Nja Kajoet en T. Nja Abas en eene dochter, die thans uitgehuwelijkt is aan T. Gading van Silang, kwam zijn zoon T. Nja Rajoet aan het bestuur onder voogdij van zijn oom Nja Makam. Thans is T. Nja Rajoet meerderjarig en dus de wettige hoeloebalang van de genoemde districten, die veel peper produceeren, evenals het district Paja. Intusschen is de nog levende zoon van Padoeka Sri Nara, hoofd van Paja, gehuwd met eene weduwe — Nja Kaoi (2) geheeten — van T. Imam Brahim en daarentegen Nja Makam met de kleindochter van Padoeka Sri Nara. Zij heet Nja Tjaija en is eene dochter van den overleden zoon van Padoeka Sri Nara. De hoofden van gemelde landstreken hebben zich niet aan ons onderworpen, maar zijn gevestigd in XXVI Moekims. Zij zijn echter allen ten zeerste geïnteresseerd in de pepertuinen op P. Waij en beoorlogen nu vaak een derde wel aan ons onderworpen hoofd op Waij, die, naar zij beweren, peper trekt van gronden die hem niet behooren. Dit hoofd is T. Nja Daoed panglima Moeda Setia. Diens vader T. Miroeh Abdoel Wahid, geboren te Lamtjaboeng (Lamnga) op P. Waij. werd door sultan Ibrahim aangesteld tot hoe- (1) Eene echtgenoote van T. Lamnga was Tjoet Din, dochter van T. Nanta, tegenwoordige vrouw van T. Oemar. Oemar is dus een zwager van Nja Makam. (2) Deze Nja Kaoi is de moeder van de genoemde drie kinderen van T. Lamnga.
Page 1 and 2:
n De onderwerping van Atjeh DOOR j.
Page 3:
I 1 I
Page 6 and 7:
i J
Page 8 and 9:
TÏP. ZUIDHOI.L. BOKK- EN HANDELSDR
Page 10 and 11:
fi «consequent doorgezette richtin
Page 12 and 13:
Dat art. 5 luidde : 8 „Ten aanzie
Page 14 and 15:
10 «.onze vestiging op enkele goed
Page 16 and 17:
12 Van Swieten toch liet — zooals
Page 18 and 19:
14 achten en alzoo werd dus nu het
Page 20 and 21:
16 Nu dit echter niet geschiedde, w
Page 22 and 23:
18 «het doel — het einde van den
Page 24 and 25:
20 «Moekims tot Kroeng Raba en dat
Page 26 and 27:
22 geweest en met krachtige medewer
Page 28 and 29:
21 ofschoon deze overtuigd was van
Page 30 and 31:
26 diens vervanging door een Civiel
Page 32 and 33:
28 Intusschen was de Gouverneur Tob
Page 34 and 35:
30 Het concentratiestelsel was intu
Page 36 and 37:
32 De ambtenaren toch, wier taak he
Page 38 and 39:
34 vooral de laatste jaren, in onze
Page 40 and 41:
36 klagen en slechts eene kleine ui
Page 42 and 43:
38 De door den Generaal voor sommig
Page 44 and 45:
10 Dit nu was zelfs den grootsten o
Page 46 and 47:
12 door den heer L. W. A. Kessler g
Page 48 and 49:
te Atjeh met de dochter van Sultan
Page 50 and 51:
46 onder den titel Sjerif Saifoel A
Page 52 and 53:
48 niets beteekenende, van nagenoeg
Page 54 and 55:
50 eersten ook zijn zoon Toeankoe R
Page 56 and 57:
52 le. het kleine kind Toeankoe Moh
Page 58 and 59:
54 het middel te zoeken om tot alge
Page 60 and 61: '. 56 doende geen gevaar liepen een
Page 62 and 63: 58 stapeld lag aan ons te Oleh-leh
Page 64 and 65: J 60 voortdurend bij ons in discred
Page 66 and 67: 62 een tijdstip dat de rijke passar
Page 68 and 69: 64 Toen de vergunning werd ingetrok
Page 70 and 71: 66 meerdering van onze macht en ons
Page 72 and 73: «s «loop de vijandelijkheden met
Page 74 and 75: 70 zag, betoogde de Generaal, naar
Page 76 and 77: 72 3 e . Het isoleeren van Groot-At
Page 78 and 79: 74 de tweede plaats als een der mee
Page 80 and 81: le. de hatsil, die vroeger den sult
Page 82 and 83: 78 de geheele Atjehkust, rechtstree
Page 84 and 85: 80 Wij komen nu aan punt 2 van Sche
Page 86 and 87: 82 En ook op het met overtuiging ui
Page 88 and 89: 84 Het spijt mij, dat ik Scherer de
Page 90 and 91: 86 Wij hebben gezien dat Pedir, eve
Page 92 and 93: 88 «De invloed, dien de Radja's va
Page 94 and 95: Scherer zegt: 90 «Ieder onzer, die
Page 96 and 97: 92 Hierop echter geeft Scherer geen
Page 98 and 99: invoerhandel worden toegelaten, met
Page 100 and 101: I 96 Dien weg van wapengeweld, waar
Page 102 and 103: 98 Na den dood van Tengkoe di Tirou
Page 104 and 105: 100 nederig zijne onderwerping aan
Page 106 and 107: 102 in de geslachtslijst van de sul
Page 108 and 109: 104 In de Makota alam b. v. staat d
Page 112 and 113: 108 loebalang van het district Balo
Page 114 and 115: 110 kennen van traktementen aan voo
Page 116 and 117: 112 Inleveren, zeide hij, was voor
Page 118 and 119: 114 station op dien internationalen
Page 120 and 121: 116 kapiteins en 1 luitenant noodig
Page 125: CpJ'ot/öet' Ponfbata, kreeg 2 kùu
show all

De onderwerping van Atjeh - Acehbooks.org

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?