De onderwerping van Atjeh - Acehbooks.org

48
niets beteekenende, van nagenoeg alle gezag en invloed verstoken,
bovendien bijna tot armoede vervallen Sultan, dien wij bij den aanvang
van den Atjeh-oorlog op den troon vonden.
Uit mijne geslachtslijst ziet men verder, dat met den dood van
Sultan Ibrahim de laatste uit een goed huwelijk geboren mannelijke
afstammeling van Sultan Alaïdin Djauhar Alam (Toeankoe Woed) stierf,
want dat niet slechts de laatste Sultan Machmoed Sjah, die in 1874
overleed, gesproten is uit een z. g. goendiq, maar dit ook het geval
is met Toeankoe Mohamad Daoed, zoon van Toeankoe Zainoel Abidin
en evenzoo Toeankoe Abas, vader van de tegenwoordige Toeankoe's
Abdul Madjid en Hoesin, uit een goendiq is voortgesproten.
/ Welke reden zou er nu toch kunnen bestaan om dit feitelijk ver-
/ basterde geslacht, dat bovendien door kuiperij op den troon kwam,
/ nooit macht en invloed had en bij onze komst te Atjeh zelfs nagenoeg
tot armoede vervallen was, weder op den troon te helpen.
En nu moet men niet denken, dat de geboorte bij de Atjehers
weinig gewicht in de schaal legt, want het tegendeel is waar en dit
wordt zelfs zóó ver gedreven, dat vaak niet eens de oudste zoon
uit het eerste goede huwelijk gekozen wordt tot opvolger van den
vader, maar bij die keuze de voornaamheid van het huwelijk het
grootste gewicht in de schaal legt.
In van Langen's «Inrichting van het Atjehsche staatsbestuur
onder het sultanaat", staat te lezen, dat bij de instelling der sagi's
over de sagi der XXII Moekims werd aangesteld een bij eene Abyssinische
slavin verwekte zoon van Sultan Iskander Moeda onder den
titel van Panglima Polini Moeda Sertia Perkasa.
Is dit juist, dan bewijst dit dat te dien tijde, onder het toenmalige
sultansgeslacht, zonen uit slavinnen geboren niet voor de
opvolging in aanmerking kwamen, want toen in 1636 Iskander
Moeda stierf zonder uit een goed huwelijk gesproten mannelijke nakomelingen
natelaten, bestemde hij zijn schoonzoon en niet zijn uit
de slavin geboren zoon tot opvolger en na den dood van dezen schoonzoon,
Soetan Mogal, die mede geen mannelijke nakomelingen had,
kwamen achtereenvolgens diens ecbtgenoote en hare zusters aan de
Regeering.
Van den uit de Abyssiniscbe slavin geboren zoon Panglima Polim
was destijds blijkbaar nimmer sprake.
Volgens mijne aanteekeningen was de eerste hoeloebalang Sagi