De onderwerping van Atjeh - Acehbooks.org

72
3 e . Het isoleeren van Groot-Atjeh door het te doen in- en
afsluiten van de kust door landstreken, wier bestuurders volkomen
met ons meegaande, den doortocht aan vijandige benden beletten.
4°. Het pacificeeren van Groot-Atjeh met of zonder sultan, naar
mate de omstandigheden dat voor ons het verkieslijkst maken.
Tegen het sub. I genoemde — scheepvaartregeling — heb ik natuurlijk
geen enkel bezwaar. Integendeel !
Over de geheele kust van Atjeh — dus van Tamiang op de Oostkust
tot aan Troemon op de Westkust — Groot-Atjeh niet uitgezonderd
— moeten alleen eenige door ons aan te wijzen plaatsen voor
den algemeenen handel worden opengesteld. Op deze plaatsen moeten
wij vestigingen hebben, met militaire bezetting, besturende ambtenaren
, recherche-, post-, telegraaf-, politie- en havenpersoneel, en alle
in- en uitvoer moet over deze plaatsen door onze handen gaan.
Alle overige plaatsen van de geheele kust van Atjeh blijven voor
den buitenlandschen handel gesloten.
Tot zoover is alles correct en bestaat er geen enkel verschil tusschen
het voorstel van Generaal van Teijn en de denkbeelden van
Scherer, behalve dat de laatste een telegraphische verbinding
niet noodzakelijk acht. Ik deel het gevoelen van den Generaal, dat die
telegraphische verbinding wel noodig is, om steeds tijdig bericht te
kunnen hebben van alle naar Atjeh uitgeklaarde schepen uit de Straits,
hetgeen vooral de taak van onze marine zeer vergemakkelijkt. Het
is echter niet noodig hierover uitvoeriger uitteweiden, daar Atjeh
thans reeds in de telegraphische gemeenschap is opgenomen.
De vraag rijst nu: Welke plaatsen moeten worden opengesteld?
Scherer zegt, dat het eenige wat de handelaren uit de Straits van
eene scheepvaartregeling met recht kunnen verlangen is, dat de opengestelde
plaatsen zoodanig gelegen zijn, dat de Atjehers er hunne
producten zonder bezwaar kunnen heenvoeren.
Ik vindt dit niet juist gezegd; de handel uit de Straits heeft hiermede
m. i. niets te maken, maar wel zijn wij dit verplicht te doen tegenover
de Atjehers, onze onderdanen; hun moeten wij het, door eene
goede keuze van plaatsen, mogelijk maken, hunne producten zonder
groote moeilijkheden naar die plaatsen te vervoeren.
Juist vind ik daarentegen, wat Generaal van Teijn zeide : de te