I Turkse migranten en sociale zekerheid - Vijfeeuwenmigratie.nl

-----------------Huwelijkssluiting en huishoudenscyclus
De ouders drukken in verreweg de meeste gevallen hun stempel op de partnerkeuze.
Het komt ook wel voor dat een jongen en een meisje zelf de wens opvatten
om met elkaar te trouwen. Maar de jongen zal dan van zijn ouders gedaan trachten
te krijgen dat ze een aanzoek om de hand van het meisje doen. Er zijn maar weinig
jongeren die ook zonder de instemming van hun ouders hun partnerkeuze doorzetten.
Vooral meisjes achten zichzelf minder goed dan hun ouders in staat om een
huwelijkspartner te kiezen. De meeste meisjes hebben ook weinig gelegenheid om
een partner te leren kennen. Verkering met een jongen is in ieder geval ondenkbaar.
Veel meisjes zien de instemming van hun ouders ook als een verzekering voor het
geval dat hun huwelijk zou mislukken. Een pas gehuwde vrouw legde uit:
'Mijn man en ik wilden zelf met elkaar trouwen, maar ik was denk ik niet met
hem getrouwd als mijn ouders geen toestemming hadden gegeven. Je kunt ook
tegen de wil vanje ouders in trouwen. Maar als je huwelijk dan mislukt, dan kun
je niet meer naar hen terug. Dan zeggen je ouders ook: je wilde toen niet naar
ons luisteren, zorg nu ook maar voor jezelf.'
Overigens is het twijfelachtig of ouders in de toekomst een even grote invloed op de
partnerkeuze zullen kunnen uitoefenen. Uit ander onderzoek is bekend dat Turkse
meisjes die in Nederland zijn opgegroeid, zich nogal eens verzetten tegen door hun
ouders gearrangeerde huwelijken met partners in het herkomstland. Onder meer om
deze reden lopen steeds meer Turkse meisjes van huis weg (Brouwer e.a. 1992). In
de onderzoeksgroep deed een dergelijk geval zich (nog) niet voor. Wel dreigde één
meisje haar ouders met weglopen als ze haar zonder haar instemming zouden
uithuwelijken. De ouders leken wel degelijk onder de indruk van hun dochters
dreigement. Kort tevoren was namelijk in de buurt een Turks meisje weggelopen,
omdat haar ouders haar ten huwelijk wilden geven aan kennissen in Turkije. Het
meisje was na bemiddeling van het Turkse consulaat naar haar familie teruggekeerd.
Haar ouders hadden echter moeten beloven dat ze haar niet zouden
uithuwelijken of terugsturen naar Turkije. En het consulaat had het meisje hulp
toegezegd voor het geval dat haar ouders zich niet aan de afspraak zouden houden.
De jongere ouders in de onderzoeksgroep zeiden niet te geloven dat zij later nog
de partnerkeuze voor hun kinderen zouden bepalen, al maakten ze wel onderscheid
tussen zoons en dochters. Zoons zouden zelf met een kandidate kunnen komen. De
ouders wilden dan nog ja ofnee kunnen zeggen. Voor dochters lag het anders. Zelfs
de meest soepele ouders konden zich niet voorstellen dat hun dochters later net als
Nederlandse meisjes - of net als hun broers - verkering zouden hebben. Ouders van
jongere (in Nederland geboren) zoons en dochters verwachtten ook eerder dat hun
kinderen de voorkeur zouden geven aan een partner die al in Nederland woont, dan
dat ze een bruid of bruidegom uit het land van herkomst zouden laten overkomen.
De meeste jongere ouders verbonden hieraan de conclusie dat hun zoons en schoondochters
dan ook wel niet bij hen in zouden blijven wonen.
Schakingen
De meeste huwelijken in de onderzoeksgroep vonden plaats met instemming van de
wederzijdse ouders. Ik maakte echter ook twee gevallen mee waarin de ouders van
de bruid uitdrukkelijk géén toestemming hadden verleend; nog meer van dergelijke
gevallen kwamen mij ter ore. De betreffende bruiden werden geschaakt door
117