Jaarboek natuurstudie 2000 (1.41 mb, .pdf) - Natuurpunt Velpe-Mene

Natuurreservaten Oost-Brabant • Jaarboek natuurstudie 2000
De waarnemingen begonnen op 20 april 2000
Jacques Geebelen en ikzelf telden die morgen zangposten van vogels in het reservaat Rosdel in
Hoegaarden in het kader van het Vlaams Broedvogelatlasproject. Toen we op het Meiveld stonden,
verscheen aan de overkant van de vallei naast het Koubergbos een Kiekendief die werd gepest door
enkele kraaien. De afstand was groot en de vogel verdween al snel achter de horizon, maar de grootte
en het slanke postuur wezen op een Grauwe kiekendief. Deze identificatie werd bevestigd toen de
vogel kort daarna weer verscheen en de Schoorbroekbeekvallei overvloog. ‘Een mooie waarneming
van een doortrekkende Grauwe kiekendief’ waren Jacques en ik het eens. Groot was de verbazing toen
de volgende dagen nog waarnemingen van vrouwtjes Grauwe kiekendieven volgden binnen de
Foto’s: Marcel Vos
Het monitoren van een broedende Grauwe kiekendief
is teamwerk
• 53 •
Jos Cuppens
Er waren een tiental waarnemers betrokken bij het speurwerk naar de nestplaats
in de maand mei. Tijdens de Open Natuurdag (21 mei) werd contact gelegd met
de mensen van de milieubeweging van Beauvechain en werden de conservators
van omliggende reservaten op de hoogte gebracht van een mogelijk broedgeval.
Op een bijeenkomst met alle betrokkenen uit de milieuhoek werden verdere
richtlijnen vastgelegd. Er ontstond een emaillijst om gegevens uit te wisselen.
Freek Verdonckt coördineerde de observaties en ik verzamelde de waarnemingen.
Niet minder dan zestig dagen op honderd (de periode tussen de eerste en de
laatste waarneming van de soort in de regio) werd er gespeurd of ‘de wacht
gehouden’, vaak door meerdere enthousiastelingen per dag. Dat leverde
natuurlijk een schat aan waarnemingen op.
Zeker het vermelden waard is dat een koppel Bruine kiekendieven
(C. aeruginosus) op 15 mei op de latere nestplaats van de Grauwe lang op en neer
vloog. Ook nadien werden herhaaldelijk één of twee vrouwtjes Bruine kiekendief
nabij en boven de nestplaats van de Grauwe gezien. Eenmaal werd zij verjaagd
door het mannetje Grauwe kiekendief (2 juni), eenmaal door een Slechtvalk (8
juli).Als ultieme waarneming meldde Eric Weyns dat het vrouwtje Bruine
kiekendief op 15 juli (het mannetje Grauwe was toen reeds een tiental dagen
verdwenen) een prooi deponeerde op enkele meters van het nest met de jonge
Grauwe kiekendief. Voor zover bekend is dit een unieke waarneming van
pleegzorg door een Bruine kiekendief ten opzichte van een Grauwe kiekendief.
Cramp vermeldt wel een geval van pleegzorg ten overstaan van een broedsel
Steppekiekendieven (C. macrourus) door een wijfje Grauwe kiekendief dat haar
jongen verloren had (Zweden 1955).