Revitalisatie van rietoevers in het Zuidlaardermeer Perspectieven ...

5 Herstelmaatregelen
5.1 Inleiding
A&W rapport 1576 Revitalisatie van rietoevers in het Zuidlaardermeer 45
Tijdens de karteer- en inspectieronden in de oeverlanden van het Zuidlaarmeer zijn aantekeningen
gemaakt van de terreingesteldheid en vegetatie, de huidige betekenis voor de Roerdomp en mogelijke
maatregelen, gericht op herstel of revitalisatie van de moeraszone met perspectief voor de Roerdomp. De
oeverlanden zijn in verschillende trajecten onderverdeeld en per traject is de huidige situatie beoordeeld
en naar herstelmogelijkheden gekeken, waarvan de uitvoerbaarheid ecologisch gezien realistisch is. In
veenmosrietland op een kragge heeft het bijvoorbeeld geen zin om af te plaggen, omdat het maaiveld
meebeweegt met het waterniveau.
Zoals beschreven in hoofdstuk 4 bevinden de oeverlanden van het Zuidlaardermeer zich in vrij ver
gevorderd successiestadium. Knelpunten daarin, bekeken vanuit het perspectief van de Roerdomp, zijn
het ontbreken van een zone met overjarig knikriet in ondiep water (die plaats gemaakt heeft voor een
spoelzone met ruigte), verdroging van rietland achter de spoelzone (met een betere bereikbaarheid voor
grondpredatoren als gevolg) en het ontbreken van beschutte rietoevers in de vorm van poelen of sloten
binnen de verlandingszone. De herstelmaatregelen richten zich daarom op een ‘verjonging’ van het
successiestadium, met perspectief voor de Roerdomp.
In dit hoofdstuk worden eerst de verschillende trajecten behandeld, vervolgens wordt een overzicht
gegeven en de perspectieven voor de Roerdomp nader bekeken.
5.2 Type herstelmaatregelen
Om het Zuidlaardermeergebied beter geschikt te maken als broed- en foerageergebied voor de
Roerdomp zijn maatregelen mogelijk die deels in andere projecten hun nut hebben bewezen. Het betreft:
verminderen van de nutriëntenbelasting;
instellen van een natuurlijke seizoensdynamiek in het waterpeil;
verhogen waterstand in en isoleren van nestgebied;
plaggen van rietland onder gemiddeld waterpeil;
aanleg van sloten met flauwe oevers;
verwijderen struweel;
aanleg van vooroevers;
plaatsen van rasters in bestaande natuurontwikkelingsgebieden;
verwerking van rietzoden in nieuwe natuurontwikkelingsgebieden;
realiseren van voldoende rust in broed- en foerageergebied.
In dit hoofdstuk wordt concreet ingegaan op inrichtings- en beheermaatregelen gericht op habitatherstel
en rustzones. Het verbeteren van de waterkwaliteit en het instellen van een natuurlijke seizoensdynamiek
zijn eveneens van belang. Zij worden hier benoemd en op hoofdlijnen beschreven, maar gelet op de al
uitgevoerde experimenten, huidige doelstellingen en initiatieven niet nader uitgewerkt.
Het voordeel van het plaggen van rietland is met name het creëren van nieuw waterriet dat als nieuw
broed- en foerageerhabitat dienst kan doen. Ook kan dit een grote meerwaarde met zich meebrengen als