Daniël (Het bijbelboek Daniël besproken, Open Catechese Haarlem

Als het Oude Testament spreekt over gramschap, gaat het (behalve in één
uitzondering, Hos. 7:16) altijd over de gramschap van God. Als er dus sprake
is van gramschap zonder nadere aanduiding, kan ook hier alleen maar Gods
gramschap bedoeld zijn. Maar wat betekent ‘het laatst van de gramschap’?
Blijkbaar moeten we denken aan het eind van een bepaalde straf en toorn van
God. Het ligt dan voor de hand om te denken aan de Babylonische
ballingschap waarin Daniël zat, en bij het einde van de gramschap aan het
einde daarvan. Het gezicht ging bovendien over de triomfen van de Perzen
en van de Grieken, en het is de onderwerping van Babel door de Perzen
geweest die voor de Joodse ballingen terugkeer naar hun vaderland mogelijk
maakte. Kortom: Gabriël gaat Daniël bekendmaken wat er gebeuren zal als
de ballingschap ten einde loopt. De eindtijd van vs. 17 is dus niet de tijd van
het wereldeinde, maar het einde van een historische periode: de ballingschap.
En dan volgt vanaf vs. 20 de uitleg van het gezicht dat Daniël gezien heeft.
De ram met de twee horens doelt inderdaad zoals we gezien hebben op de
Meden en de Perzen (vs. 20), en de geitenbok op de Grieken (vs. 21), en de
grote hoorn op hun eerste koning, Alexander de Grote. Hij kwam in 336 v.
Chr. op 20-jarige leeftijd aan de macht, had 3 jaar later al het geweldige
Perzische leger vernietigd, en veroverde vervolgens in één mars de staten
van het Middellandse Zee gebied, Egypte, Babel en de Oostelijke gebieden.
Binnen 10 jaar was er een uitgebreider wereldrijk dan er ooit had bestaan. Op
het toppunt van zijn macht werd Alexander echter ziek, en hij stierf toen hij
33 jaar oud was. Hij had geen zoon om hem op te volgen, zodat het rijk in
vier delen werd verdeeld onder zijn veldheren:
Egypte (Ptolemaeus)
Syrië (Seleucus)
Macedonië (Cassander)
Thracië (Lysimachus)
Dat zijn de vier hoorns die uit de ene hoorn ontstonden, maar die geen van
alle meer de kracht hadden die het rijk onder Alexander de Grote had (vs.
22).
54