LEVENDE TALEN - Koninklijke Bibliotheek

30
korte aanhaling iemands meening totaal verdraait, in ieder geval
daaruit een volkomen onjuiste conclusie trekt.
Zeker, ik heb over het eindexamen (Gymnasium) in niet ongunstige
zin gesproken, ik heb gezegd, dat wij bij ons werk met dat
eindexamen rekening moeten houden. En ik heb daarbij gevoegd,
dat ik dat heelemaal niet erg vind, omdat, naar mijn ervaring, de
tegenwoordige vorm van het eindexamen Gymnasium voor de moderne
talen in geen enkel opzicht behoeft te leiden tot examendressuur.
Ik zei, dat ik er nooit eenig bezwaar in had gevoeld me
naar dat examen te richten, omdat het een vrij zekere waarborg
geeft, dat „de leerling door het vertalen van een niet gemakkelijk stuk
proza blijk geeft zijn vreemde taal voldoende te beheerschen om werken,
in die taal geschreven te kunnen begrijpen", omdat dus dit examen
mij een taak oplegt waaraan ik zonder eenig bezwaar kan voldoen,
m.a.w. omdat, ook wanneer dat eindexamen eens heelemaal
niet bestond, mijn werkwijze in de hoogste klassen niet heel veel
anders zou worden. Uit dit alles moet voor een ieder, die iets „verder
kijkt dan zijn neus kort is" i) wel heel duidelijk gebleken zijn, dat
er bij mij van een pleidooi voor een bepaald africhtings-systeem geen
sprake was.
We hebben, geloof ik, de laatste tijd wel genoeg narigheid beleefd
van een zekere wijze van critiek oefenen op collega's. Ik dacht, dat
dit eindelijk eens uit zou zijn. Verder bewijzen we niets met phrasen,
al dan niet doorspekt met vette letters, haakjes en gewilde afkortingen
en aardigheden. De Heer Schneiders weet heel goed, dat zoolang
er een examen is, we ons daarnaar moeten richten, hoe onaangenaam
we dat in sommige gevallen ook vinden en hoe zeer we
voor onszelf ook de zekerheid hebben, dat een mooi examencijfer
vaak een zeer betrekkelijke waarde vertegenwoordigt. Ik zou dan
ook niet graag zoo ver willen gaan als de Heer S. waar hij beweert
„het Examen zou 'k noode missen, stel 't heel hoog." Er zijn examens,
die ik heelemaal niet hoog stel, die ik voel als een knellende
band en die ik heel graag zou willen missen, maar wanneer dat
examen beoogt na te gaan of een candidaat aan volkomen billijke
eischen voldoet, dan aanvaard ik dat jaarlijksche onderzoek gaarne,
niet alleen, maar zoolang ik daarbij andere, niet-examineerbare dingen
niet verwaarloos, zal ik er zelfs geregeld rekening mee blijven
houden, zonder me daarom minderwaardig te voelen, ook al slingert
1
) Deze aardigheid is niet oorspronkelijk (zie B. en M. 61 ~- p. 33).