LEVENDE TALEN - Koninklijke Bibliotheek

53
staan wat de heer Eykman aan de bewerkers van deze uitgaafjes
voorhield (De Drie Talen, September 1930): Noblesse oblige, mijne
Heren.
E. KRUISINGA.
Geachte Redactie,
INGEZONDEN.
Het zij mij geoorloofd te antwoorden op de bespreking, die de heer Kruisinga
gewijd heeft aan An Idiomatic Reader for Higher Forms in Berichten en Mededeelingen
van September. Voor zoover ik mij herinner is het de eerste maal, dat
ik mij aan iets van die aard bezondig. Wel heb ik het twijfelachtig genoegen
gehad, meermalen dergelijke artikelen van anderen te lezen, waarbij het mij vaak
is opgevallen, dat de beoordeelaar over een enkel, misschien eenigszins zwak,
punt van zijn kritiek „te grazen" werd genomen, terwijl de hoofdzaak, waaraan
waarschijnlijk niets te redden viel, eenvoudig werd verzwegen. Aangezien dergelijke
verhandelingen mij, in een helder oogenblik, wel eens min of meer onvolledig
toeschenen, heb ik mij voorgenomen deze methode niet te volgen, maar de punten,
die de heer Kruisinga naar voren brengt, een voor een te beantwoorden.
1. De goede dingen: met zorg, zee van tijd, uitvoerig en in het algemeen nauwkeurig,
ernst enz. heb ik met groote waardeering gelezen. Ik kan niet ontkennen,
dat daar een grond van waarheid in ligt. Bovendien kan een handig uitgever daar,
zonder zijn geweten geweld aan te doen, uitstekend gebruik van maken in advertenties.
Hij kan over minder gelukkig gekozen uitdrukkingen als „volkomen onbruikbaar"
natuurlijk in de haast wel heengelezen hebben.
2. Idiomatic. De heer Kruisinga betwijfelt, of de titel van het boek wel juist
is, d.w.z. hij kent het woord „idiomatic" niet in de beteekenis: „om er idioom uit
te leeren." Ik geloof, dat het nog wel door de beugel kan. De Engelsche taal
is tamelijk buigzaam. Er zijn niet veel woorden, die men niet voor het woord
„reader" kan plaatsen. Er zijn „dramatic readers" (Harrap), „patriotic readers"
(by Sir James Yoxall), „Citizen readers" (by Arnold-Forster), „nature infant
readers" (Cassell), „historical, geographical, Iiterary, phonic, wonder, science,
narrative" enz. readers. Er zijn er, in der daad, nog veel meer, maar aangezien
de heer Kruisinga zelf vindt, dat de titelkwestie weinig beduidt, en ik het daar
volkomen mee eens ben, zullen we dit punt verder laten rusten. Het is nu eenmaal
een bekend feit, dat wij Hollandsche taalgeleerden af en toe woorden gebruiken
in het Engelsch, die den Engelschman zelf onbekend zijn. Toen ik enkele
jaren geleden bezig was aan mijn boekje Engelsch Spreken en Schrijven, en
voor de spraakkunstige gedeelten, (die tot de „zwakste" behooren) nogal eens
gebruik maakte van Kruisinga's Handbook, nam ik daar o.a. uit over de uitdrukking
„standing expressions". (De heer Kruisinga is volstrekt niet de eenige,
die deze uitdrukking in zijn spraakkunsten gebruikt). Tot mijn verbazing hoorde
ik van Engelschen, o.a., om een bekende naam te noemen, van Mr. A. J. Wyatt,
Cambridge, dat dit geen Engelsch is, „possibly an Americanism". Ik heb toen
de uitdrukking geschrapt.
3. De voorrede is geschreven in een mengelmoes van Engelsch en een tikje
Nederlandsch. Dit is de eenige opmerking in het stuk van den heer Kruisinga,
die mij geërgerd heeft. Zij is toch zeker niet grappig? In dat geval zou ik ze
graag vergeven hebben. Nu kan ik ze slechts op zijn allerzachtst misleidend
noemen. Er staan, als ik goed tel, 18 Nederlandsche woorden in de voorrede
van drie en een halve pagina, woorden als: Koninklijk Besluit, Hoogere Burgerscholen,
Gymnasia, Lycea, Akte Engelsch Lager Onderwijs, die ik niet wenschte
te vertalen. In ons voorbericht hebben wij verzocht om kritiek, vriendelijk en
onvriendelijk, of, zooals het er staat: kind and unkind. Maar deze opmerking
van den heer Kruisinga is niet „unkind", ze is „kinderachtig".
4. Wij hebben in het voorbericht gezegd, dat The Dutch Cheese gewaardeerd
wordt door {linke leerlingen, omdat leerlingen van een 3de klasse weieens geneigd
zijn een verhaal of boek gauw kinderachtig te vinden. Misschien kan