Handreiking Samenwerking huisarts en wijkverpleegkundigen

5.2 Bereidheid tot samenwerken
Uit de interviews met de wijkverpleegkundigen komt eenzelfde beeld. Met een deel van de
huisartsen kunnen ze prima samenwerken, met anderen hebben ze nauwelijks contact.
“Van een aantal huisartsen hoor of zie ik nooit iets. Een enkeling geeft nog wel eens informatie
via het thuiszorgdossier of zet daar een opdracht in. Die voer ik dan uit en noteer dat. Je hoort
nooit iets terug” (wijkverpleegkundigen die met veel verschillende praktijken te maken heeft).
Omgekeerd kwam ook voor, maar toch veel minder. Bijvoorbeeld:
“Het maakt duidelijk verschil met welke wijkverpleegkundige je te maken hebt. Als je iemand
hebt die meedenkt en initiatief neemt, loopt het prima, die neemt je dan veel werk uit handen.
Maar je kunt ook iemand treffen die heel formalistisch is en overal een probleem van maakt.
Ik vind bijvoorbeeld dat als de zorg thuis vastloopt, het de verantwoordelijkheid van de thuiszorg
is meer zorg te regelen. De ene wijkverpleegkundige doet dat prima, een ander legt
dat toch weer op mijn bordje “ (huisarts die met meerdere thuiszorgteams te maken heeft).
Beide beroepsgroepen hebben ‘tips’ gegeven, zowel voor hun eigen beroepsgroep als
voor de ander.
Tips voor huisartsen(voorzieningen):
realiseer je als huisarts dat veel zorg in de eerste lijn ‘teamwerk’ is
• besef dat je als huisarts de verantwoordelijkheid hebt voor communicatie met andere
zorgverleners
geef informatie, zodat de thuiszorg haar werk beter kan doen
• erken de eigen verantwoordelijkheid en deskundigheid van verpleegkundigen, geef daar
ruimte aan en ga niet in detail voorschrijven wat ze wel of niet moeten doen
maak tijd vrij als een verpleegkundige overleg vraagt en wees daar flexibel in
• neem hun signalen serieus, als bijvoorbeeld een verpleegkundige belt dat het met een
bepaalde patiënt niet goed gaat, moet je daar ook een visite doen
• zorg dat de praktijkassistente weet hoe zij de wijkverpleegkundigen kan bereiken
•
Tips voor (wijk)verpleegkundigen:
combineer een stevige, assertieve houding met een dienstverlenende houding
• neem duidelijk de verantwoordelijkheid voor de zorg aan een patiënt, spreek anderen daarop
aan en zorg dat je ook aanspreekbaar bent voor anderen
• wees creatief met regels, heb het lef om ook binnen je eigen organisatie de patiënt boven
regels te stellen
• neem waar het kan de huisarts werk uit handen en laat ook zien dat je dat doet
ga niet op de stoel huisarts zitten, treed niet in zijn of haar beleid en zeker niet ‘via de
patiënt’, overleg met de huisarts als je vragen hebt over diens beleid
geef informatie aan de huisarts en blijf die geven, ook al krijg je niets terug
• wees vasthoudend
Het initiatief moet volgens verpleegkundigen vaak van een kant komen, en dan van hen.
Dat moet je volgens hen niet erg vinden en je moet het er niet bij laten zitten.
“Indien een huisarts weinig informatie doorgeeft, moet je het als verpleegkundige in de thuiszorg
juist heel systematisch blijven doen. Dat is in het belang van de patiënt. Het is ook de beste
manier om huisartsen het belang van gegevensuitwisseling te laten ervaren en de kennis en
taken van verpleegkundigen in de thuiszorg te verduidelijken” (contactwijkverpleegkundige).
Tips voor de thuiszorgorganisatie:
Samenwerking met huisartsen komt gemakkelijker tot stand bij:
geïntegreerde teams met verschillende deskundigheidsniveaus
ruimte voor die teams om de samenwerking binnen de eigen regio vorm te geven
huisartsen ondersteunen, bijvoorbeeld door indicatiebemiddeling
• een duidelijk aanspreekpunt per team, via korte lijnen. Het aanspreekpunt voor artsen moet
een verpleegkundige van niveau 5 zijn, om voldoende medische kennis te waarborgen.
Dat laatste, een duidelijk aanspreekpunt, werken we uit in het volgende hoofdstuk.
Voor huisartsen is het belangrijk dat het juiste deskundigheidsniveau wordt ingezet.
Een thuiszorgorganisatie die soepel kan schakelen tussen verschillende zorgvormen en
deskundigheidsniveaus is voor hen aantrekkelijker als samenwerkingspartner.
“Een aantal patiënten krijgt thuiszorg via het verzorgingshuis. Daar moet ik vaker op visite.
Er doen zich veel meer problemen voor en er blijven zaken liggen. Dat zou bij een goede
verpleegkundige niet gebeuren. Die weet hoe ze op dat soort zaken moet inspelen”
(huisarts, samenwerking met meerdere thuiszorgteams en via contactverpleegkundigen).
Hoe organiseer je samenwerkingsbereidheid?
Samenwerkingsbereidheid is te leren. Thuiszorgorganisaties die de band met de huisartsenzorg
willen verstevigen leggen, terecht, veel nadruk op training en coaching van samenwerkingsvaardigheden
voor alle thuiszorgmedewerkers en extra scholing voor contact- of coördinerende
verpleegkundigen.
Voor huisartsen is samenwerken nog altijd erg vrijblijvend. Een deel doet het en daar is het
vanzelfsprekend voor. Wie niet samenwerkt, wordt daar niet of nauwelijks op aangesproken.
| 26 Samenhangende zorg in de eerste lijn De as huisartsen - wijkverpleegkundigen 27 |