Handreiking Samenwerking huisarts en wijkverpleegkundigen

| 8 Hulpmiddelen bij het organiseren
van samenwerking
Hoe breng je samenwerking tot stand of kun je bestaande contacten versterken?
De LESA’s zijn daar een goed hulpmiddel voor. Ook gezamenlijke nascholing kan benut
worden om de as tussen huisartsen en wijkverpleegkundigen te versterken. We geven
in dit hoofdstuk een aantal tips voor gebruik van deze hulpmiddelen. Tot slot besteden
we aandacht aan het wel of niet formaliseren van de samenwerking.
8.1 LESA’s
De LESA’s (Landelijke Eerstelijns Samenwerkings Afspraken) zijn hulpmiddelen voor het maken
van regionale samenwerkingsafspraken tussen huisartsen en een andere eerstelijns discipline.
Ze worden door het NHG ontwikkeld, altijd samen met de betrokken beroepsgroep.
Voor het maken van werkafspraken tussen huisartsen en wijkverpleegkundigen zijn beschikbaar:
LESA CVA
LESA Decubitus
LESA Dementie
• LESA Palliatieve zorg
Deze LESA’s geven aanwijzingen voor het regelen van de samenwerking van huisartsen en
wijkverpleegkundigen. De LESA houdt daarbij rekening met de verschillen in verantwoordelijkheden
en taken. Het zijn algemene aanbevelingen die regionaal verder aangescherpt kunnen
worden tot concrete werkafspraken. In de LESA’s wordt aangesloten bij reeds beschikbare
NHG-standaarden en Wijkverpleegkundige Standaarden. De LESA’s zijn een hulpmiddel om die
standaarden te implementeren.
De LESA is gericht op de samenwerking tussen huisartsen en wijkverpleegkundigen. Dat laat
onverlet dat beide disciplines taken kunnen delegeren aan anderen in hun praktijk of organisatie
(zoals aan praktijkverpleegkundigen of aan verpleegkundigen met een specialisatie).
De aanbevelingen in een LESA zijn zo opgesteld dat op het juiste moment huisartsgeneeskundige
zorg en wijkverpleegkundige zorg wordt geboden en de continuïteit in beleid voor de patiënt
en diens naaste herkenbaar blijft.
• thuiszorgmedewerkers zijn getraind in het signaleren van beginnende dementie. Die signalen
worden nu ook goed gekanaliseerd en via de coördinerend verpleegkundige met de huisarts
besproken.
• de huisartsen doen zelf meer diagnostiek: “Je moet even een drempel overwinnen maar
nu ik het een paar keer zelf gedaan heb, ervaar ik hoe waardevol dat is” (huisarts uit het
pilotproject).
• huisartsen zijn meer bekend met alle zorgmogelijkheden en weten die beter te vinden:
“Je weet welke kanalen je kunt aanboren, je hoeft niet meer zo te leuren, ‘een druk op de
knop’ is voldoende” (huisarts uit het pilotproject).
• de zorg loop nu veel systematischer, de mogelijkheden worden beter benut. De wijkverpleegkundige
gaat bijvoorbeeld al in een vroeg stadium op huisbezoek en bouwt vertrouwen op.
De verzorgenden van de thuiszorg zijn getraind in de omgang met dementie en worden daarbij
gecoacht (aan de hand van een interventiekaart).
De implementatie van een LESA is vergelijkbaar met een kwaliteitsproject. Het samenwerkingsverband
kijkt kritisch naar de huidige zorg, maakt een plan om die te verbeteren, voert dat plan
uit en evalueert of de beoogde verbeteringen ook zijn gehaald.
We hebben een huisarts en wijkverpleegkundige geïnterviewd over hun ervaringen met een
pilotproject voor de LESA Dementie. Beiden zijn daar erg positief over.
“Het gebruik van de LESA geeft houvast. Je hoeft het niet steeds zelf te bedenken”
(huisarts uit het pilotproject).
In dit project wordt systematisch gewerkt aan het opzetten van een samenhangend beleid.
Het project loopt nog. Als winst kan nu reeds worden gemeld:
| 48 Samenhangende zorg in de eerste lijn De as huisartsen - wijkverpleegkundigen 49 |