Alles wat je altijd al wilde weten over de sociale zekerheid in België

Van januari 1991 tot juni 1997 was het voor iedere werknemer mogelijk om vanaf 60 jaar op
pensioen te gaan. Vrouwen moesten 40 dienstjaren, mannen 45 dienstjaren vervullen om een
volledige loopbaan te hebben. Om dit verschil op te lossen, werd beslist om, na een lange
overgangsperiode, de normale pensioenleeftijd voor zowel mannen als vrouwen op 65 jaar vast
te leggen. Zowel mannen als vrouwen moeten dan 45 dienstjaren vervullen om recht te hebben
op een volledig pensioen.
Sedert 1 januari 2006 is de normale pensioenleeftijd voor vrouwen 64 jaar geworden en een
volledige loopbaan telt 44 jaren. Vanaf het jaar 2009 worden deze voorwaarden respectievelijk
65 jaar en 45 dienstjaren. Voor mannen is de normale pensioenleeftijd nu al 65 jaar en duurt een
volledige loopbaan 45 jaar.
De mogelijkheid om vroeger dan de gewone pensioenleeftijd op pensioen te gaan, blijft bestaan.
Voor werknemers en werkneemsters is dit mogelijk vanaf 60 jaar voor zover de loopbaan
minstens 35 jaar telt.
Voor zelfstandigen ligt de pensioenleeftijd op 64 jaar voor vrouwen en 65 jaar voor mannen. Net
zoals werknemers kunnen zelfstandigen vervroegd met pensioen gaan vanaf 60 jaar. In geval
van vervroegd pensioen, wordt voor mannen, behalve als de loopbaan ten minste 43 jaar omvat,
het bedrag van het pensioen met 5 % verminderd wanneer het pensioen voor de leeftijd van 61
jaar ingaat, met 4,5 % wanneer het pensioen vanaf de leeftijd van 61 jaar en voor de leeftijd van
62 jaar ingaat, met 4 % wanneer het pensioen vanaf de leeftijd van 62 jaar en voor de leeftijd
van 63 jaar ingaat, met 3,5 % wanneer het pensioen vanaf de leeftijd van 63 jaar en voor de
leeftijd van 64 jaar ingaat, en met 3 % wanneer het pensioen vanaf de leeftijd van 64 jaar en
voor de leeftijd van 65 jaar ingaat. Voor vrouwen wordt, behalve als de loopbaan ten minste 43
jaar omvat, het bedrag van het pensioen met 4,5 % verminderd wanneer het pensioen voor de
leeftijd van 61 jaar ingaat, met 4 % wanneer het pensioen vanaf de leeftijd van 61 jaar en voor
de leeftijd van 62 jaar ingaat, met 3,5 % wanneer het pensioen vanaf de leeftijd van 62 jaar en
voor de leeftijd van 63 jaar ingaat, en met 3 % wanneer het pensioen vanaf de leeftijd van 63
jaar en voor de leeftijd van 64 jaar ingaat. Net zoals in het stelsel voor werknemers bedraagt het
aantal vereiste loopbaanjaren (zowel voor mannen als vrouwen) 35 jaar sinds 2005, en wordt de
pensioenleeftijd voor vrouwen 65 jaar in 2009.
Voor vastbenoemde ambtenaren is de normale pensioenleeftijd gelijk voor mannen en vrouwen:
65 jaar. Ambtenaren kunnen overigens vragen vanaf de leeftijd van 60 jaar op pensioen te
worden gesteld, op voorwaarde dat ze ten minste vijf dienstjaren hebben en dat ze diensten of
in aanmerking komende perioden na 31 december 1976 kunnen laten gelden.
Voor sommige categorieën van ambtenaren kan de leeftijdsgrens hoger liggen (voor magistraten
bijvoorbeeld) of lager liggen (bijvoorbeeld voor sommige militairen).
De contractuele ambtenaren ontvangen een pensioen als werknemer.
Onderstaande tabel vat de pensioenleeftijden in de drie sectoren samen (van januari 2006 tot
december 2008).
Werknemers Zelfstandigen Ambtenaren
Normaal Vervroegd Normaal Vervroegd Normaal Vervroegd
Mannen 65 ans 60 65 60 65 variable
Vrouwen 64 60 64 60 65 variable
32